Бугунги кунда Тошкент шаҳрида қурилаётган кўп қаватли уйлардан хонадон харид қилиш истагини билдирсангиз, қурувчилар сизга уйнинг квадрат метрини қанақа нархда таклиф этиши мумкин? Тахминан энг арзони 10 миллион сўм, балки яшаш учун тайёр хонадонлар бундан кўпроқ, дейлик 11 ёки 12 миллион сўм атрофида бўлиши мумкин. Гапни бежиз шундан бошламадик. “Дарё”га келиб тушган навбатдаги мурожаатда Ички ишлар вазирлиги Қоровул қўшинлари хизматчилари учун ана шундай тайёр хонадонларнинг квадрат метри 4 миллион 750 минг сўмдан таклиф қилинаётгани, бироқ ҳарбий хизматчилар тўрт йил аввалги келишувга кўра қурувчи уларга бу уйларнинг квадрат метрини 3 миллион 750 минг сўмдан сотишини ваъда қилганини, айни кундаги нархи эса асоссиз оширилиб, қимматлашганидан шикоят қилинган. Қурувчи келишув тўрт йил аввал қилинганини, буютмачи яъни — Ички ишлар вазирлигининг Қоровул қўшинлари келишув шартларини кечиктириб бажаргани учун орадан вақт ўтганини, бу вақт оралиғида қурилиш материаллари ҳамда хизмат нархи ҳам ошгани учун уларга қурилаётган уйлар нархи кўтарилганини айтмоқда.
“Дарё” ҳар икки томонга микрафон тутди.
Биз “Нур ҳаят” фирмаси томонидан ишхонамизга ажратилган уйлардан олган эдик. Шартномада уйнинг квадрат метри 3 миллион 752 минг сўм деб кўрсатилган эди. Бугунги кунга келиб нарх-наво ошди. Энди 5 миллион 700 минг сўмдан дейишмоқда. 6 миллион 700 минг сўмга кўтармиз дейишяпти. Бизга ҳеч қандай имтиёз берилмаяпти, — дейди мурожаатчилардан бири Ғолиб Сулаймонов.
Ғолиб Сулаймоновнинг айтишича, қурувчи уйларни 2025 йилнинг сентябрь ойида фойдаланишга топширади. Бироқ, у шартномадаги нархларни ошириб юборган.
Нархларни қурилиш материалларига, масалан цемент ва арматурага боғлаб кўтармоқда. Мен уч хонали 103 квадрат метр уйга 97 миллион сўм тўлаганман. Уй нархининг ошиши бизга тўғри келмаяпти, — дейди у.
Қурувчига Қоровул қўшинларига тегишли ер берилгани учун у бизга имтиёзли нархда уй бериши керак эди. Уйнинг квадрат метри арзонлиги сабаби ҳам шунда, — дейди Ғолиб Сулаймонов.
Яна бир мурожаатчи Фотима Муртазаева Қоровул қўшинлари ва қурувчи ўртасида 2023 йил иккинчи келишув шартнома имзоланганини, бироқ бу ҳақда уларга маълум қилинмаганини айтмоқда.
Бизга номаълум бўлиб қолаётгани Қоровул қўшинлари ва қурувчи ўртасида 2023-ншд иккинчи келишув шартнома имзоланган. Айнан ўша келишув шартномага кўра, нархлар ошиб кетган. Бу ҳақда эса бизга маълумот беришмаган. Биз айнан шуни ойдинлаштиришни сўраяпмиз, — дейди мурожаатчи.
Маълум бўлишича, Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 11 октябрдаги 865-сонли қарори асосида 2021 йил ўтказилган тендерда қоровул қўшинлари ҳарбий хизматчилари учун уй қуриш масъулияти тендер ғолиби “Cитй cонструcтион мастер” МЧЖ юклатилган. Шундан сўнг Қоровул қўшинларига қарашли 7531-ҳарбий қисм ҳамда тадбиркор ўртасида пудрат шартномаси имзоланган.
Шартнома шартларига кўра, Қоровул қўшинларига қарашли ҳарбий қисм уч кун ичида тендерда уй сотиш учун сотилган 9 гектар ерни уй-жой қуриш учун далолатнома асосида топшириши, ҳарбий хизматчиларга имтиёзли нархда сотилиши режа қилинган хонадонлар қийматининг 25 фоиз миқдоридаги бош тўловини тўлаб бериши лозим бўлган. Шундан сўнг қурувчи 647 та хонадонни буюртмачига квадрат метрини 3 миллион 750 минг сўм миқдоридаги имтиёзли нархда қуриб бериш масъулиятини олиши керак бўлган. Лекин буюртмачи келишув шартларини кеч бажариб, ерни 2022 йил май ойида ажратгани етмаганидек, майдонда қурилиш ишларини бошлаш имкониятини чекловчи ҳарбий омборларни ҳам сақлаб қолган. Хонадонлар қийматининг 25 фоиз миқдоридаги бош тўловини тўлаб бериши кечиктирилган.
2021 йил сентябрь ойида корхонамиз ва Қоровул қўшинлари раҳбарияти ўртасида пудрат шартномаси имзоланган. Бу шартнома тендер асосида бўлган. Яъни Қоровул қўшинларига қарашли 9 гектар ер майдонида ҳарбий хизматчилар учун турар жой қуриш бўйича тендер ўтказилган. Тендерда бизнинг корхонамиз ғолиб бўлган. Шартномага кўра биринчи томон қурилиш майдонини 3 кунда топшириш керак эди. Шунингдек, ҳар бир хонадон умумий нархининг 25 фоизлик бошланғич тўловини аванс шаклида тўлашлари лозим бўлган. Бизнинг корхонамиз мана шу ер топширилиб, пул маблағлари тўлангандан кейин қурилишни бошлашни зиммасига олган. Шу шартнома имзолангандан кейин айрим объектив сабабларга кўра, ерни топшириш, аванс пулларини тўлаш билан боғлиқ қийинчиликлар юзага келган.
Ер топшириш жараёни 14 ойга чўзилди. 2023 йилнинг сентябрь ойига келиб қурилишни бошлаш имкони туғилди. Орадан икки йил ўтгач, биринчи келишувдаги ҳолатлар ўзгариб, қурилиш материаллари ошгани ҳисобига нархлар кўтарилди. Уйнинг тан нархи 6 миллион 346 минг сўмга тўғри келди. Бу ҳақда Қоровул қўшинларига билдирганимизда улар нархлар ошишини рад этди. Шундан сўнг судга мурожаат қилиниб, буюртмачига ҳарбий хизматчиларга мўлжалланган турар жойлар икки йил олдин келишилган нархда қуриб битказиш имкони йўқлиги, янги нарх белгиланиши лозимлиги сўралган”, — дейди “Нур ҳаят” турар жой мажмуаси вакили Воҳиб Шаропов.
Буюртмачи ўз мажбуриятини орадан икки йил ўтказиб бажаргач, қурувчи нархлар ошганини, дастлабки келишувдаги нарх бўйича уйлар қуриладиган бўлса 260 миллиард сўмга яқин зарар кўришини билдириб, хонадонларнинг квадрат метрини 6 миллион 346 минг сўмда таклиф қилган. Ҳарбий қисм раҳбарияти эса буни рад этган. Тадбиркор бунга оқилона ечим топиш учун судга мурожаат қилган. Суд давомида тадбиркор даъво предметини ўзгартириб, имтиёзли нархни дастлабки даъводаги 6 миллион 6 миллион 346 минг сўмдан 5 миллион 711 минг сўмга туширишни сўраган. Тошкент туманлараро иқтисодий суди 2024 йилнинг 5 март куни МЧЖ ва ҳарбий қисм ўртасида 2021 йил тузилган шартномани ўзгартириб, хонадонларнинг квадрат метри учун белиланган 3 миллион 750 минг сўм нархни 5 миллион 711 минг сўм этиб белгилаш ҳақида қарор чиқарган.
Суд иши яна давом этган. Ҳолатни кўриб чиққан Олий суднинг Иқтисодий ишлар бўйича судлов ҳайъати тафтиш инстанцияси Тошкент туманлараро иқтисодий суди 2024 йилнинг 5 март кундаги қарорини ўз кучида қолдиришни маъқул кўрган.
Буюртмачи бизга мурожаат қилиб, сотиб олинадиган хонадонлар учун эски нархда шартномалар беришни сўради. Бизлар суд жараёни бошланиши арафасида эканини, икки йил аввалги келишув бўйича белгиланган нарх ўзгариши мумкинлигини айтдик. Улар суд қарори билан нархда қандайдир ўзгариш бўлса, қўшимча келишувлар тузилиши мумкин эканлигини айтгач, биз 2023 йилда 2021 йилдаги келишув бўйича шартнома бердик, — дейди тадбиркор вакили.
Мурожаатчилар қурувчи уйларнинг нархини оширишда уларнинг маоши ва имкониятини ҳисобга олинмаганини таъкидламоқда.
Агар саккиз юз нафар ҳарбийлар шу нархда уй олсак шулардан 10-15 нафарининг бу нархларни тўлашга қурби етиши мумкин. Қолганлар тўлай олмайди. Ишлайдиганларга бориб сўрашингиз мумкин, ойликлармиз катта эмас, ўртача, — дейди Воҳиджон Эрдонов.
Менинг ўғлим ҳам ҳарбийда ишлайди. Уч нафар боласи бор, лекин уйи йўқ. Шу учун уларга берилаётган имтиёзли уйлардан олмоқчи эдик. Аммо нархи ошиб кетди. Аслида бу уйлар учун бошланғич тўловини ҳам ўзимиз қилган эдик, — дейди яна бир мурожаатчи Қадрия Беботова.
Қурувчи ташкилот масъули бунга жавобан ҳарбий хизматчилар имкониятини ҳисобга олишганини, шунинг учун уйларнинг квадрат метрини 4 миллион 750 минг сўм қилиб белгилашганини қўшимча қилмоқда.
Биз суд ишлари давом этиши, шунингдек, суд бизнинг фойдамизга қарор чиқариб берса-да, ҳарбий хизматчиларнинг талаб ва истагидан келиб чиқиб, 5 миллион 711 минг сўмлик нархни 4 миллион 900 минг сўмга, кейинчалик 4 миллион 750 минг сўмгша туширдик. Яъни дастлабки келишувдаги нархга тўрт йиллик ошишлар ҳисобига атиги 1 миллион сўм қўшдик”, — дейди Воҳиб Шаропов.
“Дарё” ҳар икки томон фикрлари ва далилларини жамоатчиликка маълум қилди. Хулоса ҳар кимнинг ўзида қолмоқда.
Изоҳ (0)