Хитой раҳбари Си Цзиньпин ташқи сиёсат ҳақидаги ўз нутқларида Марказий Осиё давлатларини қанчалик кўп тилга олади?
Linkedin ижтимоий тармоғидаги Nightingale Intelligence аккаунти Олмаотадаги “Бир камар, бир йўл экспертлар клуби” томонидан 2024 йилда чоп этилган Си Цзиньпиннинг Хитой ташқи сиёсатига бағишланган мақола ва нутқлари тўпламини таҳлил қилди.
Унга кўра, Си Цзиньпин Марказий Осиё мамлакатлари ичида Қозоғистонни энг кўп тилга олган. Бу нафақат мамлакатнинг стратегик аҳамияти, балки Си Цзиньпин ташаббуси билан бошланган “Ипак йўли иқтисодий камари” каби йирик лойиҳаларни амалга оширишдаги роли билан изоҳланади. 2013—2023 йилларда Қозоғистон ушбу ташаббусни амалга оширишда марказий давлатга айланди ва Хитой раҳбари бу мамлакатга тўрт марта ташриф буюрди.
“2023 йилга келиб Марказий Осиёнинг бошқа давлатлари, хусусан, Ўзбекистон номини тилга олишнинг кўпайиши Хитой—Қирғизистон—Ўзбекистон темирйўли бўйича муҳокамалар ва икки томон ўртасидаги ҳамкорликни мустаҳкамлаш билан боғлиқ.
Бироқ Марказий Осиёнинг бошқа давлатлари Хитой—Қирғизистон—Ўзбекистон темирйўли ёки Хитой—Тожикистон автомобиль йўли каби махсус лойиҳалар контекстида тилга олинган бўлса-да, Си Цзиньпиннинг Қозоғистон ҳақидаги нутқларида ҳукуматлар ва халқлар ўртасидаги алоқаларни чуқурлаштириш каби кенгроқ мавзуларга эътибор қаратилади”, дейилади таҳлилда.
Си Цзиньпин 2013—2023 йиллардаги ўз нутқларида Қозоғистон номини 120 марта, Ўзбекистон номини 22 марта, Қирғизистонни 20 марта, Туркманистонни 16 марта, Тожикистонни эса 7 марта тилга олган.
“Муҳими, Си Цзиньпиннинг баёнотлари минтақанинг маданий мероси ва хилма-хиллигини эътироф этади. У қозоқ ва тожик тилларида ижод қилган шоирлардан иқтибос келтириши ёки машҳур ўзбек мақолига ишора қилиши бунга мисол бўлади.
Хитой ва Марказий Осиё давлатлари ўртасидаги маданий яқинлик ва ўзаро ҳурматни таъкидлаган ҳолда, бундай ёндашув кенгроқ аудитория билан мақсадли мулоқотда халқ дипломатиясининг таъсирини кучайтиришга ҳам ёрдам беради”, дейилади Nightingale Intelligence таҳлилида.
Изоҳ (0)