Тошкентда 25 ноябрдан бошлаб “Зўравонликка қарши 16 кунлик фаол ҳаракат” глобал кампанияси бошланди.
Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги матбуот хизматининг маълум қилишича, бу ташаббус Халқаро аёлларга нисбатан зўравонликка қарши кураш куни муносабати билан ўтказилади. Кампания аёллар ва болаларга нисбатан зўравонликка барҳам бериш учун жамиятнинг барча қатламлари саъй-ҳаракатларини бирлаштириш зарурлигини эслатади.
Ўзбекистонда оилавий зўравонлик содир этаётганлар сони ортган
2023 йил 11 апрелда “Хотин-қизлар ва болалар ҳуқуқлари, эркинликлари ҳамда қонуний манфаатларини ишончли ҳимоя қилиш тизими янада такомиллаштирилиши муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги қонун қабул қилинди. Қонун билан Жиноят кодекси 126-1-модда (оилавий (маиший) зўравонлик) ва Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс 59-2-модда (оилавий (маиший) зўравонлик) билан тўлдирилди.
Олий суд матбуот хизмати берган маълумотга кўра, 2024 йилнинг 10 ойи давомида Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 59-2-моддаси билан 15 427 киши маъмурий жавобгарликка тортилган. Уларнинг 9 210 нафарига жарима жазоси, 6 217 нафарига эса маъмурий қамоқ жазоси қўлланилган. Жиноят кодексининг 126-1-моддаси билан эса 399 киши судланиб, уларнинг 126 нафарига озодликдан маҳрум қилиш жазоси, 255 нафарига эса озодликдан маҳрум қилиш билан боғлиқ бўлмаган жазолар тайинланган. 18 нафар шахс шартли ҳукм қилинган.
2023 йилда (амалга киритилган кундан бошлаб) Жиноят кодексининг 126-1-моддаси билан 203 нафар шахс судланиб, уларнинг 59 нафарига озодликдан маҳрум қилиш жазоси, 144 нафарига эса озодликдан маҳрум қилиш билан боғлиқ бўлмаган жазолар тайинланган. Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 59-2-моддаси билан эса 8 928 нафар шахс маъмурий жавобгарликка тортилиб, уларнинг 5 229 нафарига жарима жазоси, 3 699 нафарига эса маъмурий қамоқ жазоси қўлланилган.
Бундан кўринади-ки, оилавий зўравонлик содир этаётганлар сони ортган.
Қўшни давлатларда вазият қандай?
Қирғизистонда 2024 йилнинг 10 ойи давомида 14 293 та оилавий зўравонлик ҳолати қайд этилган. 2023 йилнинг шу даврида бу кўрсаткич 10 416 тани ташкил этган, яъни оилавий зўравонлик ҳолати 2024 йилда 37,2 фоизга ошган.
Дунё бўйлаб ҳар куни 140 нафар хотин-қиз, яъни ҳар 10 дақиқада бир нафардан аёл оиладаги зўравонлик оқибатида вафот этади. Бу ҳақда БМТ Аёллар ташкилоти ва БМТнинг Наркотиклар ва жиноятчилик бўйича бошқармаси (UNODC) томонидан 2024 йил 25 ноябрда эълон қилинган баёнотида келтирилган.
“Аёлларга нисбатан зўравонлик кенг тарқалганлигича қолмоқда, шу жумладан унинг энг қалтис кўринишларида”, дея огоҳлантирмоқда БМТ.
Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги директори биринчи ўринбосари Шаҳноза Мирзиёеванинг билдиришича, зўравонликсиз дунё хаёлдаги орзу эмас, бу биргаликда эришса бўладиган мақсаддир. Ўзбекистонда ҳар бир аёл, ҳар бир қиз ҳаёти қадрли бўлиши учун курашилмоқда.
Изоҳ (0)