• Профилга Кириш
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12593.77
    • RUB158.49
    • EUR14698.19
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +24°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Иқтисодиёт

    Ташқи қарз ва бюджет тақчиллиги: яқин йилларда Ўзбекистон иқтисодини нималар кутмоқда?

    Охирги йилларда Ўзбекистонда бюджет тақчиллиги ва давлат қарзи миқдори энг юқори даражада шаклланишда давом этмоқда. Жорий йилги ва келгуси уч йиллик прогнозлар қандай бўлади?

    Фото: “Дарё”

    Бюджет тақчиллиги кутилгандек бўладими?

    Ўтган 2023 йилда Ўзбекистон бюджети учун оғир келган даврлардан бўлди. Мамлакатнинг консолидациялашган давлат бюджети тақчиллиги 59,2 триллион сўмни ёки ялпи ички маҳсулотнинг 5 фоизини ташкил этган. Бу янги давр учун мутлақ рекорд кўрсаткич ҳисобланади. Таққослаш учун, охирги 5 йилда консолидациялашган бюджет дефицити қуйидагича бўлган:

    • 2019 йилда —13,2 триллион сўм;
    • 2020 йилда — 26,1 триллион сўм;
    • 2021 йилда — 40,8 триллион сўм;
    • 2022 йилда — 35,2 триллион сўм.
    Жадвал: Иқтисодиёт ва молия вазирлиги

    2024 йил учун тасдиқланган бюджет қонунига кўра, жорий йилда мамлакатнинг консолидациялашган бюджет даромадлари 375 триллион сўмни, харажатлари 427,6 триллион сўмни ташкил этиши белгиланган. Бунда бюджет тақчиллиги 52 триллион сўмдан ортиши кутилмоқда.

    Аммо жорий йил 29 октябрь куни Иқтисодиёт ва молия вазирлиги эълон қилган янги прогнозларда бу кўрсаткичларда ўзгаришлар кўзга ташланади. Хусусан, 2024 йилда консолидациялашган бюджет даромадлари 377,7 триллион сўмни, харажатлари эса 434,8 триллион сўмни ташкил этиши прогноз қилинган. Шу билан бирга, бюджет тақчиллиги миқдори 57,2 триллион сўм бўлиши кўрсатилган. Бу ҳам ҳали якуний кўрсаткич эмас. Даромад ва харажатлар номутаносиблиги йил охиригача бундан-да катта бўлиш эҳтимоли мавжуд.

    Инфографика: Иқтисодиёт ва молия вазирлиги

    Вазирлик шарҳига кўра, жорий йилги давлат бюджети харажатлари қайта кўриб чиқилиб, харажатлар тасдиқланган бюджетга нисбатан 1,5 фоизга ошиши кутилмоқда. Бунда консолидациялашган бюджет тақчиллигининг ялпи ички маҳсулотга нисбатан 4 фоиздан ошмаслиги таъминланиши қайд этилган.

    2025 йилги консолидациялашган бюджет даромадлари 431,1 триллион сўмни, харажатлари 480,3 триллион сўм миқдорида бўлиши кутилмоқда. Ўртадаги дефицит миқдори 49,3 триллион сўмни ташкил этиши прогноз қилинган.

    Инфографика: Иқтисодиёт ва молия вазирлиги

    2026 йилда консолидациялашган бюджет даромадлари 496,5 триллион сўм, харажатлари 551,9 триллион сўм бўлиши мумкин. Орадаги тақчиллик 55,5 триллион сўмга етиши кутилади.

    2027 йилда консолидациялашган бюджет даромадлари эса 565 триллион сўм, харажатлари 629,1 триллион сўм бўлиши прогноз қилинмоқда. Бунда дефицит миқдори 64,1 триллион сўмга етиши қайд этилган. Вазирлик таҳлилида консолидациялашган бюджет тақчиллигини 2025–2027 йилларда ялпи ички маҳсулотга нисбатан 3 фоиздан оширмаслик белгиланаётгани келтирилган.

    Давлат қарзи бўйича прогнозлар қандай?

    2024 йил 1 июль ҳолатига Ўзбекистон давлат қарзи 37 миллиард долларни ёки ялпи ички маҳсулотга нисбатан 33,2 фоизни ташкил қилган. Шундан давлат ташқи қарзи 30,9 миллиард доллар (ЯИМнинг 27,7 фоизига тенг), давлат ички қарзи 6,1 миллиард долларга (ЯИМга нисбатан 5,5 фоиз) етган.

    Инфографика: Иқтисодиёт ва молия вазирлиги

    Иқтисодиёт ва молия вазирлиги жорий йил 1 июль ҳолатига давлат қарзи маблағлари қуйидаги тармоқларга сарфланганини маълум қилди:

    • давлат бюджетини қўллаб-қувватлаш дастурларига — 13 миллиард доллар;
    • энергетика лойиҳаларига — 5,7 миллиард доллар;
    • қишлоқ ва сув хўжалиги лойиҳаларига — 2,8 миллиард доллар;
    • транспорт лойиҳаларига — 2,7 миллиард доллар;
    • уй-жой коммунал хўжалиги лойиҳаларига — 2,7 миллиард доллар;
    • соғлиқни сақлаш, таълим, ахборот ва коммуникация технологиялари лойиҳаларига— 2,3 миллиард доллар;
    • бошқа соҳаларга — 1,7 миллиард доллар.
    Инфографика: Иқтисодиёт ва молия вазирлиги

    Халқаро валюта жамғармаси ўз ҳисоботида Ўзбекистон давлат қарзи ва мамлакатнинг умумий ташқи қарзи билан боғлиқ хатарларни паст даражада баҳоланган.

    Охирги 5 йилда республикада давлат қарзи миқдори ялпи ички маҳсулотга нисбатан 30 фоиздан юқори даражада шаклланиб келмоқда. Прогнозларга қаралса, бу тенденция давомли бўлиши кутилмоқда. Жумладан, 2024 йил якунида давлат қарзи ЯИМга нисбатан 35,5 фоиз, 2025–2027 йилларда 36,7–37 фоиз оралиғида бўлиши кутилмоқда. Бюджет қонунида давлат қарзининг энг юқори миқдори ЯИМнинг йиллик прогноз кўрсаткичига нисбатан 60 фоиздан оширилишига йўл қўйилмаслиги белгиланган.

    Аввалроқ 2023 йил ноябрда эълон қилинган бюджетномада юқоридаги прогнозлардан фарқли рақамлар кўрсатилган. Яъни 2024 йилда давлат қарзининг ЯИМга нисбати 37 фоиз бўлиши маълум қилинган. 2025 йилда эса бу кўрсаткич 37,4 фоизни, 2026 йилда 37,9 фоиз атрофида бўлиши кутилмалари мавжудлиги қайд этилган.

    Иқтисодиёт ва молия вазири Жамшид Қўчқоров 2024 йил январь–июнь ойларида Ўзбекистон номидан давлат кафолати остида жами 2,8 миллиард долларлик ташқи қарз шартномалари имзоланганини маълум қилган. Шунингдек, давлат бюджетини қўллаб-қувватлаш, жорий йилда сўндириладиган халқаро облигацияларни қайта молиялаштириш мақсадида жаҳон молия бозорларига 1,5 миллиард доллар миқдоридаги суверен халқаро облигациялар чиқарилган.

    Вазирлик прогнозларига кўра, келгуси 2025 йилда Ўзбекистон номидан ва кафолати остида ташқи қарзларни жалб қилиш бўйича йиллик имзоланадиган янги битимларнинг чекланган ҳажми 5,5 миллиард доллар миқдорида белгиланмоқда. Шундан 3 миллиард доллари давлат бюджетини қўллаб-қувватлаш, шу жумладан, бюджет тақчиллигини молиялаштиришга, қолган қисми инвестиция лойиҳаларини молиялаштиришга йўналтирилади.

    29.10.2024, 19:50   Изоҳ (0)   16271
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email
    #давлат қарзи#бюджет

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Ўзбекистонда газ учун бир йилга ажратилган субсидиянинг 85 фоизи уч ойда сарфлаб юборилди 

    31.05.2024, 18:53

    “Дарё” дайжести: 31 майнинг энг муҳим хабарлари

    31.05.2024, 23:07

    Қозоғистоннинг давлат қарзи миқдори маълум қилинди

    05.06.2024, 11:49

    Келгуси 10 йилда АҚШ ташқи қарзи 56 триллион доллардан ошиши мумкин

    19.06.2024, 15:47

    “Ярим йилликдаги дефицит 34 трлн сўм”: бюджетдаги тақчиллик сабаблари ва ечимлар

    04.07.2024, 19:17

    Ҳокимликларда ички аудит хизматлари ташкил этилади

    12.07.2024, 21:30

    ХВФ 2029 йилга бориб Ўзбекистоннинг ташқи қарзи 10 фоизга қисқаришини маълум қилди

    18.07.2024, 13:08

    АҚШнинг давлат қарзи биринчи марта 35 трлн доллардан ошди

    29.07.2024, 23:30

    Осиё тараққиёт банки Ўзбекистонга 400 млн доллар қарз ажратди

    31.07.2024, 18:37

    Собиқ турмуш ўртоқларига алимент тўламаган эркакнинг Cobalt автомашинаси хатланди

    26.08.2024, 18:10

    Британия ҳукумати давлат бюджетида “қора туйнуклар” аниқлади 

    27.08.2024, 23:15

    “АҚШ иқтисоди хавф остида” — Маск

    30.08.2024, 20:25

    “Ўзбекистон давлат қарзи 37 миллиард долларга етди” — Жамшид Қўчқоров

    06.09.2024, 16:02

    “Дарё” дайжести: 6 сентябрнинг энг муҳим хабарлари

    06.09.2024, 22:35

    Тошкентда 121 та жаримани тўламай келган режиссёрнинг машинаси хатланди 

    11.09.2024, 12:33

    Қашқадарёда солиқ инспекторлари ресторанда қарзга еб-ичди. Пулини сўраган тадбиркорга текширув ташлаб ёпишга уринди, ўзини эса 6 суткага қаматди

    14.09.2024, 10:19

    “Тўловни қарзга ёздириб, давлат хизматчиси одоб-ахлоқ қоидаларига зид иш қилган”. Солиқ қўмитаси Кўкдаладаги ходимлари айбини тан олди

    14.09.2024, 19:50

    Жон бошига 1000 доллар: ошиб бораётган ташқи қарз қандай оқибатларга олиб келади? 

    17.09.2024, 20:37

    Ўзбекистонда алимент тўловлари ошади 

    24.09.2024, 11:47

    Таиланд ҳукумати иқтисодиётни ривожлантириш учун фуқароларга 300 доллардан нафақа тўлайди

    30.09.2024, 18:55

    “Жарималарни фуқаролар даромадига қараб қўллаш тарафдоримиз” — “Адолат” партияси вакили

    04.10.2024, 18:45

    Дунёнинг 26 та давлати қарзи 18 йиллик максимумга етди – Жаҳон банки

    15.10.2024, 08:40

    Дунё давлатларининг жами қарзи 2024 йилда 100 трлн доллардан ошиши кутилмоқда

    15.10.2024, 21:25

    ХВЖ раҳбари глобал инфляция секинлашишда давом этаётганини қайд этди 

    25.10.2024, 23:05
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Ақлли диверсификация: нима учун керак ва капитални қандай тақсимлаш лозим? 


    30 июль куни Тошкентда BYD инновацион мобил модули ўз фаолиятини бошлади


    Август совғалари: Centrum Air 155 та авиачиптани тортиқ қилади!


    ZARMED Университети: 200 та грант сизни кутмоқда


    Тошкент Фармацевтика Институти — Фармация соҳасида халқаро даражадаги сифатли таълим


    “Yandex Uzbekistan” информатика ўқитувчилари учун таълимда сунъий интеллект этикасига оид интенсив курслар ташкил этди


    BYD расмий дилери Бени Моторс Самарқандда BYD Seaлион 7 флагман кроссоверини тақдим қилди


    AVO bank алоқа маркази: инновациялар ва янги хизмат даражаси 


    Ellipse International School – фарзандингиз келажаги бошланадиган жой!


    Олий таълим етакчилари Тошкентда биринчи ҚС Eurasia Форумъда бирлашади


    Hayot Bank “Яшил юрак” номли кенг кўламли экологик ташаббусни эълон қилди. Август ойидан бошлаб Ўзбекистон бўйлаб Hayot Bank’нинг ҳар бир янги омонатчиси учун битта дарахт экилади


    BYD SEALION 7: Флагман электр SUV — шаҳар кўчаларида янги етакчи 


    BI Group бизнес-тоифа хонадон ютуқли ўйини:Тошкентдаги мавсумнинг асосий тадбири қандай ўтди


    Chery Ўзбекистонда сотувлар бўйича мутлақ рекорд ўрнатмоқда


    STEM ва бизнес йўналишидаги қизлар учун TBC Bank'дан таълим грантлари — Ўзбекистонда гендер тафовутини камайтириш йўлида янги қадам

     

    Тавсия этамиз

    Нега атом бомбаси портлаганидан кейин ерда инсонлар изи қолиб кетган? Олимлар изоҳи

    7 август, 15:57

    Ўзбекистонда “тонировка” учун ёзда арзонлаштирилган нарх жорий этилиши мумкин

    7 август, 15:45

    Пора, нефть ва террорчилик: нега Қатар амири шов-шувлар марказидан тушмаяпти?

    5 август, 11:20

    Трампнинг Фаластинга нисбатан нохолис сиёсати: АҚШ ЮНЕСКО аъзолигидан нега чиқяпти?

    2 август, 18:35
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Трамп Путинга Украина билан ҳудудлар алмашинувини муҳокама қилишни таклиф қилади

    Дунё | 7 август, 23:25

    “Депутат сайловчилар масалаларини кўтариб, ҳар қандай даражадаги раҳбарга кўндаланг қўйиши керак” — Эркинжон Турдимов

    Ўзбекистон | 7 август, 23:16

    Google бепул AI репетиторни тақдим этди

    Дунё | 7 август, 23:10

    Электр таъминоти корхоналари ходимлари ҳам бодикамера билан ишлашни бошлади

    Ўзбекистон | 7 август, 22:55

    Бухорода ота фарзандларига 128 млн сўм алиментни тўламай юргани маълум бўлди

    Ўзбекистон | 7 август, 22:45

    Гана президенти самолёт ҳалокатидан мўжиза туфайли омон қолган — Ghanaweb

    Дунё | 7 август, 22:30

    Google хакерлик ҳужумига учраганини тасдиқлади

    Дунё | 7 август, 22:20

    Бухорода тадбиркор 800 млн сўмдан ортиқ асоссиз солиққа тортилди

    Ўзбекистон | 7 август, 22:09
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.