• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12496.94
    • RUB159.38
    • EUR14405.22
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +37°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Иқтисодиёт

    Ташқи қарз ва бюджет тақчиллиги: яқин йилларда Ўзбекистон иқтисодини нималар кутмоқда?

    Охирги йилларда Ўзбекистонда бюджет тақчиллиги ва давлат қарзи миқдори энг юқори даражада шаклланишда давом этмоқда. Жорий йилги ва келгуси уч йиллик прогнозлар қандай бўлади?

    Фото: “Дарё”

    Бюджет тақчиллиги кутилгандек бўладими?

    Ўтган 2023 йилда Ўзбекистон бюджети учун оғир келган даврлардан бўлди. Мамлакатнинг консолидациялашган давлат бюджети тақчиллиги 59,2 триллион сўмни ёки ялпи ички маҳсулотнинг 5 фоизини ташкил этган. Бу янги давр учун мутлақ рекорд кўрсаткич ҳисобланади. Таққослаш учун, охирги 5 йилда консолидациялашган бюджет дефицити қуйидагича бўлган:

    • 2019 йилда —13,2 триллион сўм;
    • 2020 йилда — 26,1 триллион сўм;
    • 2021 йилда — 40,8 триллион сўм;
    • 2022 йилда — 35,2 триллион сўм.
    Жадвал: Иқтисодиёт ва молия вазирлиги

    2024 йил учун тасдиқланган бюджет қонунига кўра, жорий йилда мамлакатнинг консолидациялашган бюджет даромадлари 375 триллион сўмни, харажатлари 427,6 триллион сўмни ташкил этиши белгиланган. Бунда бюджет тақчиллиги 52 триллион сўмдан ортиши кутилмоқда.

    Аммо жорий йил 29 октябрь куни Иқтисодиёт ва молия вазирлиги эълон қилган янги прогнозларда бу кўрсаткичларда ўзгаришлар кўзга ташланади. Хусусан, 2024 йилда консолидациялашган бюджет даромадлари 377,7 триллион сўмни, харажатлари эса 434,8 триллион сўмни ташкил этиши прогноз қилинган. Шу билан бирга, бюджет тақчиллиги миқдори 57,2 триллион сўм бўлиши кўрсатилган. Бу ҳам ҳали якуний кўрсаткич эмас. Даромад ва харажатлар номутаносиблиги йил охиригача бундан-да катта бўлиш эҳтимоли мавжуд.

    Инфографика: Иқтисодиёт ва молия вазирлиги

    Вазирлик шарҳига кўра, жорий йилги давлат бюджети харажатлари қайта кўриб чиқилиб, харажатлар тасдиқланган бюджетга нисбатан 1,5 фоизга ошиши кутилмоқда. Бунда консолидациялашган бюджет тақчиллигининг ялпи ички маҳсулотга нисбатан 4 фоиздан ошмаслиги таъминланиши қайд этилган.

    2025 йилги консолидациялашган бюджет даромадлари 431,1 триллион сўмни, харажатлари 480,3 триллион сўм миқдорида бўлиши кутилмоқда. Ўртадаги дефицит миқдори 49,3 триллион сўмни ташкил этиши прогноз қилинган.

    Инфографика: Иқтисодиёт ва молия вазирлиги

    2026 йилда консолидациялашган бюджет даромадлари 496,5 триллион сўм, харажатлари 551,9 триллион сўм бўлиши мумкин. Орадаги тақчиллик 55,5 триллион сўмга етиши кутилади.

    2027 йилда консолидациялашган бюджет даромадлари эса 565 триллион сўм, харажатлари 629,1 триллион сўм бўлиши прогноз қилинмоқда. Бунда дефицит миқдори 64,1 триллион сўмга етиши қайд этилган. Вазирлик таҳлилида консолидациялашган бюджет тақчиллигини 2025–2027 йилларда ялпи ички маҳсулотга нисбатан 3 фоиздан оширмаслик белгиланаётгани келтирилган.

    Давлат қарзи бўйича прогнозлар қандай?

    2024 йил 1 июль ҳолатига Ўзбекистон давлат қарзи 37 миллиард долларни ёки ялпи ички маҳсулотга нисбатан 33,2 фоизни ташкил қилган. Шундан давлат ташқи қарзи 30,9 миллиард доллар (ЯИМнинг 27,7 фоизига тенг), давлат ички қарзи 6,1 миллиард долларга (ЯИМга нисбатан 5,5 фоиз) етган.

    Инфографика: Иқтисодиёт ва молия вазирлиги

    Иқтисодиёт ва молия вазирлиги жорий йил 1 июль ҳолатига давлат қарзи маблағлари қуйидаги тармоқларга сарфланганини маълум қилди:

    • давлат бюджетини қўллаб-қувватлаш дастурларига — 13 миллиард доллар;
    • энергетика лойиҳаларига — 5,7 миллиард доллар;
    • қишлоқ ва сув хўжалиги лойиҳаларига — 2,8 миллиард доллар;
    • транспорт лойиҳаларига — 2,7 миллиард доллар;
    • уй-жой коммунал хўжалиги лойиҳаларига — 2,7 миллиард доллар;
    • соғлиқни сақлаш, таълим, ахборот ва коммуникация технологиялари лойиҳаларига— 2,3 миллиард доллар;
    • бошқа соҳаларга — 1,7 миллиард доллар.
    Инфографика: Иқтисодиёт ва молия вазирлиги

    Халқаро валюта жамғармаси ўз ҳисоботида Ўзбекистон давлат қарзи ва мамлакатнинг умумий ташқи қарзи билан боғлиқ хатарларни паст даражада баҳоланган.

    Охирги 5 йилда республикада давлат қарзи миқдори ялпи ички маҳсулотга нисбатан 30 фоиздан юқори даражада шаклланиб келмоқда. Прогнозларга қаралса, бу тенденция давомли бўлиши кутилмоқда. Жумладан, 2024 йил якунида давлат қарзи ЯИМга нисбатан 35,5 фоиз, 2025–2027 йилларда 36,7–37 фоиз оралиғида бўлиши кутилмоқда. Бюджет қонунида давлат қарзининг энг юқори миқдори ЯИМнинг йиллик прогноз кўрсаткичига нисбатан 60 фоиздан оширилишига йўл қўйилмаслиги белгиланган.

    Аввалроқ 2023 йил ноябрда эълон қилинган бюджетномада юқоридаги прогнозлардан фарқли рақамлар кўрсатилган. Яъни 2024 йилда давлат қарзининг ЯИМга нисбати 37 фоиз бўлиши маълум қилинган. 2025 йилда эса бу кўрсаткич 37,4 фоизни, 2026 йилда 37,9 фоиз атрофида бўлиши кутилмалари мавжудлиги қайд этилган.

    Иқтисодиёт ва молия вазири Жамшид Қўчқоров 2024 йил январь–июнь ойларида Ўзбекистон номидан давлат кафолати остида жами 2,8 миллиард долларлик ташқи қарз шартномалари имзоланганини маълум қилган. Шунингдек, давлат бюджетини қўллаб-қувватлаш, жорий йилда сўндириладиган халқаро облигацияларни қайта молиялаштириш мақсадида жаҳон молия бозорларига 1,5 миллиард доллар миқдоридаги суверен халқаро облигациялар чиқарилган.

    Вазирлик прогнозларига кўра, келгуси 2025 йилда Ўзбекистон номидан ва кафолати остида ташқи қарзларни жалб қилиш бўйича йиллик имзоланадиган янги битимларнинг чекланган ҳажми 5,5 миллиард доллар миқдорида белгиланмоқда. Шундан 3 миллиард доллари давлат бюджетини қўллаб-қувватлаш, шу жумладан, бюджет тақчиллигини молиялаштиришга, қолган қисми инвестиция лойиҳаларини молиялаштиришга йўналтирилади.

    29.10.2024, 19:50   Изоҳ (0)   15998
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email
    #давлат қарзи#бюджет

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Ўзбекистонда газ учун бир йилга ажратилган субсидиянинг 85 фоизи уч ойда сарфлаб юборилди 

    31.05.2024, 18:53

    “Дарё” дайжести: 31 майнинг энг муҳим хабарлари

    31.05.2024, 23:07

    Қозоғистоннинг давлат қарзи миқдори маълум қилинди

    05.06.2024, 11:49

    Келгуси 10 йилда АҚШ ташқи қарзи 56 триллион доллардан ошиши мумкин

    19.06.2024, 15:47

    “Ярим йилликдаги дефицит 34 трлн сўм”: бюджетдаги тақчиллик сабаблари ва ечимлар

    04.07.2024, 19:17

    Ҳокимликларда ички аудит хизматлари ташкил этилади

    12.07.2024, 21:30

    ХВФ 2029 йилга бориб Ўзбекистоннинг ташқи қарзи 10 фоизга қисқаришини маълум қилди

    18.07.2024, 13:08

    АҚШнинг давлат қарзи биринчи марта 35 трлн доллардан ошди

    29.07.2024, 23:30

    Осиё тараққиёт банки Ўзбекистонга 400 млн доллар қарз ажратди

    31.07.2024, 18:37

    Собиқ турмуш ўртоқларига алимент тўламаган эркакнинг Cobalt автомашинаси хатланди

    26.08.2024, 18:10

    Британия ҳукумати давлат бюджетида “қора туйнуклар” аниқлади 

    27.08.2024, 23:15

    “АҚШ иқтисоди хавф остида” — Маск

    30.08.2024, 20:25

    “Ўзбекистон давлат қарзи 37 миллиард долларга етди” — Жамшид Қўчқоров

    06.09.2024, 16:02

    “Дарё” дайжести: 6 сентябрнинг энг муҳим хабарлари

    06.09.2024, 22:35

    Тошкентда 121 та жаримани тўламай келган режиссёрнинг машинаси хатланди 

    11.09.2024, 12:33

    Қашқадарёда солиқ инспекторлари ресторанда қарзга еб-ичди. Пулини сўраган тадбиркорга текширув ташлаб ёпишга уринди, ўзини эса 6 суткага қаматди

    14.09.2024, 10:19

    “Тўловни қарзга ёздириб, давлат хизматчиси одоб-ахлоқ қоидаларига зид иш қилган”. Солиқ қўмитаси Кўкдаладаги ходимлари айбини тан олди

    14.09.2024, 19:50

    Жон бошига 1000 доллар: ошиб бораётган ташқи қарз қандай оқибатларга олиб келади? 

    17.09.2024, 20:37

    Ўзбекистонда алимент тўловлари ошади 

    24.09.2024, 11:47

    Таиланд ҳукумати иқтисодиётни ривожлантириш учун фуқароларга 300 доллардан нафақа тўлайди

    30.09.2024, 18:55

    “Жарималарни фуқаролар даромадига қараб қўллаш тарафдоримиз” — “Адолат” партияси вакили

    04.10.2024, 18:45

    Дунёнинг 26 та давлати қарзи 18 йиллик максимумга етди – Жаҳон банки

    15.10.2024, 08:40

    Дунё давлатларининг жами қарзи 2024 йилда 100 трлн доллардан ошиши кутилмоқда

    15.10.2024, 21:25

    ХВЖ раҳбари глобал инфляция секинлашишда давом этаётганини қайд этди 

    25.10.2024, 23:05
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Технологиянинг янги босқичи — HUAWEI Мате ХТ ва HUAWEI Мате 70 Про билан танишинг


    Инвестиция нима ва у инсонларга нима учун керак?


    Тошкент шаҳар ҳокимлиги кўмагида 2025 йил 2-4 октябрь кунлари CAEx HoReCa & UzFPT кўргазмаси бўлиб ўтади


    Оқтепа Лаваш “Калмар ўйини” асосида Далгона Боксини чиқарди


    AKFA Group “AKFA Medline Social” номли тиббий стартап қурилишини бошланганини эълон қилди 


    Ўзбекистон терма жамоасининг дунёдаги энг йирик спорт тадбирига чиқиши Kia брендининг мавқеини янада мустаҳкамлашга хизмат қилади 


    “Moody’s Ratings” халқаро рейтинг агентлиги “Ўзбекинвест” компанияси рейтинги прогнозини “Ба2”- “ижобий” даражагача кўтарди


    InfinBANK томонидан ХИСМК линияси бўйича тақдим этилаётган исломий молиялаштириш – бизнесни ривожлантириш учун ишончли ечим 


    Paynet хизматлари энди Kapitalbank банкоматларида мавжуд


    Анорбанк ва Beelab Ўзбекистон рақамли банкинг бозорида ҳамкорлик ўрнатди


    Click & Смарт Business (собиқ УЗКАССА): бизнес муваффақияти ва мижозлар қулайлиги учун ҳамкорлик


    “Микрокредитбанк” АТБ IX Германия-Ўзбекистон бизнес форуми доирасида ОДДО БҲФ банк билан 50 миллион долларлик шартнома имзолади


    Moody’s “Бизнесни ривожлантириш банки” рейтингларини “салбий”дан “барқарор”га ўзгартирди


    TBC Bank ва Баҳодир Жалолов фирибгарларга қарши жангга чиқди 


    "Эcо Expo Central Асиа 2025" доирасида халқаро экологик ташаббуслар бирлашмоқда

     

    Тавсия этамиз

    Вашингтон Теҳронга қарши ҳарбий кампаниядан Хитой ва Россияни жиловлашда фойдаланмоқчими? Минтақамизни нималар кутади?

    19 июн, 22:05

    Челябинскка қулаган метеорит — 540 килоли осмон жисми қандай топилган эди?

    19 июн, 13:31

    Қарийб ярим асрлик меҳнат ёхуд Эронни нима ракета державасига айлантирди?

    18 июн, 20:05

    Раддияга раддия: “Юксалиш” ҳаракати ва “Ўзсувтаъминот” АЖ бир-бирини ёлғон маълумот тарқатишда айбламоқда

    17 июн, 00:10
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Sony “Титаник” фильми сюжети асосида ўйин ишлаб чиқмоқда

    Лайфстайл | 23 июн, 19:20

    Тошкент халқаро аэропортида капсулали меҳмонхона очилди

    Ўзбекистон | 23 июн, 19:10

    Покистон билан Ҳинд сув шартномаси тикланмайди — Ҳиндистон

    Дунё | 23 июн, 19:03

    Доллар кескин қадрсизланмоқда: бунга сабаб нима?

    Иқтисодиёт | 23 июн, 18:37

    Саида Мирзиёева БМТнинг Давлат хизмати бўйича халқаро комиссияси раҳбари билан учрашди. Нималар муҳокама қилинди?

    Ўзбекистон | 23 июн, 18:35

    Тадқиқот: бадавлат ота-оналарнинг фарзандлари узоқ умр кўради

    Лайфстайл | 23 июн, 18:20

    Хитой АҚШнинг Эронга ҳужумларини кескин қоралади

    Дунё | 23 июн, 18:10

    Оқтепа Лаваш “Калмар ўйини” асосида Далгона Боксини чиқарди

    Реклама | 23 июн, 18:00
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.