Европа Иттифоқи давлатлари орасида уйсизлик муаммосини ҳал қилишда Финляндия тажрибаси алоҳида эътиборга лойиқдир. 2008 йилдан буён Финляндия ҳукумати томонидан бошпанасиз фуқароларни уй-жой билан таъминлашга қаратилган Housing First (уй-жой – биринчи навбатда) миллий дастури йўлга қўйган. Мазкур дастур Y-Foundation нотижорат ташкилоти томонидан амалга оширилади.
Маълумот учун: 1980 йилда Финляндияда бошпанага эга бўлмаганлар сони 18 минг фуқарони ташкил этган (1 000 та уйсиз оилалар). Housing First дастури доирасида, 2016 йилда бу рақам 6 минг 684 кишига камайди, 2020 йилда 4 минг 341 киши, 2023 йилда эса 3 минг 400 кишини ташкил қилган.
Финляндия ҳукумати уй инсоннинг асосий эҳтиёжи эканлигини тан олган ва ушбу эҳтиёж қондирилмаса, ҳеч қандай бошқа дастурлар (ижтимоийлашув ёки таълим) самара бермаслигини таъкидлаган.
Housing First дастурига мувофиқ уй-жой билан аввало оилалилар таъминланади, кейин ёлғизлар ва сўнгра ётоқхоналарда ёки қариндошлари билан бир уйда истиқомат қиладиганлар. Дастур доирасидан бериладиган уйларнинг ер майдони 35 метр квадрат. Дастур шартлари оддий, уй-жойга эга бўлиш учун ишга жойлашиш керак.
Y-Foundation нотижорат ташкилоти уйсизлар учун янги уйлар қуриш билан шуғулланади, шунингдек, уй-жойини йўқотган одамлар учун квартиралар сотиб олади. Y-Foundation ташкилотига Финляндияда 6 мингта хонадон тегишли.
Ташкилот ҳисоб-китобларига кўра, битта одамни уй билан таъминлаш, давлатга 15 минг евро тежаш имконини беради. Бугунги кунда Финляндиядаги аксарият ётоқхоналар тўлиқ уйлар ёки квартираларга айлантирилган.
Y-Foundation нафақат янги уйлар қуради, балки хусусий уй-жой бозоридан 1-2 хонали уйларни харид қилиб, мавжуд уйларни таъмирлаб, вақтинчалик бошпана жойларини доимий ижарага беришади. Дастурни молиялаштириш имтиёзли кредитлар ҳисобига амалга оширилади, маблағлар азарт ўйинлар бизнесидан тушган даромадлардан жамланади.
Аввалроқ Стратегик ислоҳотлар агентлиги Финляндия тажрибаси асосида уйсизлик муаммосини ҳал қилиш масалалари бўйича тайёрлаган таклифлари эълон қилинган эди.
Изоҳ (0)