Коронавирусга қарши AstraZeneca вакцинаси хавфсиз ва самарали ҳисобланади. Европа дори-дармон агентлиги (EMA) шундай хулоса қилди, деб ёзмоқда Meduza.
Регуляторнинг фикрича, вакцинанинг афзалликлари унинг ножўя таъсиридан кўпроқ, препарат қонда тромб пайдо бўлиш хавфини оширмайди. Умуман олганда тромбларнинг келиб чиқиши вакцинанинг маълум бир партиялари билан боғлиқ экани тўғрисида ҳеч қандай далил йўқ, дея хулоса қилди EMA.
Шу билан бирга, EMA «жуда кам ҳолларда» эмлаш тромбоцитлар сонининг пастлиги туфайли келиб чиқадиган қон тромбларининг пайдо бўлиши билан боғлиқ бўлиши мумкинлигини айтди.
Норвегиянинг Осло университети қошидаги касалхонанинг бир гуруҳ мутахассислари эса AstraZeneca швед-инглиз компаниясининг коронавирусга қарши вакцинаси қон тромбларини келтириб чиқариши мумкин, деган хулосага келди.
Мутахассислар эмлашдан сўнг юзага келган қон ивиши ва қон кетиши билан касалхонага ётқизилган уч нафар беморнинг таҳлилларини текширди.
Жамоа раҳбари, профессор Пол Андре Хольменинг Норвегиядаги VG нашрига айтишича, қон тромблари, эҳтимол, AstraZeneca вакцинасини қабул қилгандан кейин кучли иммун реакцияси пайдо бўлиши билан боғлиқ: беморнинг танасида тромбоцитларни фаоллаштирадиган ва қон тромбларининг пайдо бўлишига олиб келадиган ўзига хос антитаналар ишлаб чиқарилган. Шу билан бирга, ушбу антитаналар тромбоцитларнинг қон оқимидан ювиб кетилишига шароит яратган, шунинг учун беморларда қон кетиши ҳам кузатилган.
«Нега бундай иммунитет реакцияси пайдо бўлганини вакцинадан бошқа ҳеч нарса билан изоҳлаб бўлмайди. Ушбу беморларнинг касаллик тарихида бунга сабаб бўладиган бошқа ҳеч нарса йўқ. Ишончим комилки, бу антитаналарнинг иши ва мен уларнинг пайдо бўлишига эмлашдан бошқа сабабни кўрмаяпман», — деди Пол Андре Хольме VG’га. Кейинчалик профессор ушбу хулосаларни матбуот анжуманида такрорлади. Хулосалар ҳали илмий адабиётларда нашр этилмаган. AstraZeneca компанияси профессорнинг сўзларига изоҳ беришдан бош тортди. Норвегия тиббиёт агентлигининг тиббий директори Стейнар Мадсеннинг VG’га айтишича, компания Осло университети шифохонаси мутахассислари хулосаларидан хабардор, аммо ҳозирча улар ҳақида изоҳ бермаяпти.
Британиянинг MHRA тиббий регуляторининг баёнот беришича, британиялик мутахассислари AstraZeneca билан эмлаш ва қон тромбларининг пайдо бўлиши ўртасидаги боғлиқликни топа олмади.
MHRA мия қон томирларида тромбларнинг пайдо бўлиши ва эмланганларнинг баъзиларида тромбоцитлар сонининг камайиши сабабини ҳали аниқлай олмаганини маълум қилди. Аммо бу муаммоларнинг AstraZeneca вакцинасини қабул қилиш билан боғлиқлиги тўғрисида ҳеч қандай далил топилмаган. Мутахассислар мазкур препарат билан эмлашни тўхтатиш учун ҳеч қандай сабаб кўрмаётганини таъкидлади.
Худди шундай баёнотни Нидерландиянинг Lareb тадқиқот маркази олимлари ҳам тақдим қилди. Улар Нидерландиядаги беморларда қон қуйқаланишининг икки ҳолатини ўрганди. Уларнинг таъкидлашича, беморлардаги тромбоз бошқа давлатлар мутахассислари томонидан аниқланган тромбозлардан фарқ қилади. Lareb олимлари иммун тромбоцитопения турли хил эмлашлардан сўнг пайдо бўладиган ножўя таъсир эканини, аммо асоратларни айнан AstraZeneca билан боғлиқ, дея даъво қилишга эрталигини таъкидлади.
Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) маълум хатарлар мавжуд деб ҳисоблайди, аммо вакцинадан фойдаланишнинг афзалликлари барибир устунроқ. ЖССТ шунингдек, тромбоэмболизм дунёдаги энг кенг тарқалган юрак қон-томир касалликлари орасида учинчи ўринда туришини ва принципиал жиҳатдан жуда кенг тарқалган ҳодиса эканини таъкидлади.
Эслатиб ўтамиз, AstraZeneca вакцинаси билан эмланганларнинг қонида тромб пайдо бўлгани ҳақидаги хабарлардан сўнг бир қатор мамлакатлар препаратдан фойдаланишни тўхтатиб қўйганди. Хусусан, Германия, Франция, Италия, Испания, Словения, Португалия, Кипр, Нидерландия, Австрия, Дания, Эстония, Латвия, Литва, Болгария, Ирландия, Люксембург, Норвегия ва Исландия, шунингдек, Европадан ташқаридаги Индонезия, Конго ва Жанубий Африка мамлакатларида мазкур вакцинадан фойдаланиш тўхтатилган.
Аввалроқ Европанинг ярми рад этган AstraZeneca вакцинасини Тожикистон мамнуният билан қабул қилмоқчилиги ҳақида хабар берилганди.
17 март куни эса Тошкентга AstraZeneca вакцинасининг 660 минг дозаси олиб келинди.
Изоҳ (0)