«Дарё» оқшоми. Хитой коронавируси ва 20 февралнинг бошқа воқеа-ҳодисалари дайжести

Хитой короновируси.

Хитой Соғлиқни сақлаш миллий комиссияси мамлакатда ўтган бир сутка давомида 394 киши коронавирус билан касаллангани, бу эса 23 январдан буён кузатилган энг паст кўрсаткичлигини маълум қилди. 1779 киши соғлом деб топилган ва уларга касалхонадан жавоб берилган.

Пекиннинг аниқлик киритишича, касаллар сонининг сезиларли даражада камайиши статистик маълумотларнинг таҳрирланаётгани билан боғлиқ (бир кун олдин касаллар сони 1693 кишини ташкил этганди). Масалан, аввалига Ухань шаҳрининг ўзида бир кунда 600 дан ортиқ одам вирусни юқтириб олгани тахмин қилинган. Бироқ қайта текширув натижалари 279 ҳолатда коронавирус тасдиқланмаган. Шу билан бирга коронавирус оқибатида вафот этаётганлар сони ҳам қисқарган. 18 февраль, сешанба куни, 132 киши вафот этган бўлса, 19 февраль, чоршанба куни, ушбу кўрсаткич 114 ни ташкил этди (уларнинг 108 нафари Хубэйда, Хэбэй, Шанхай, Дуцзян, Шандун, Шаньси ва Юньнанда биттадан).

Коронавирус сабаб Япониянинг Йокогама портида карантинда турган Diamond Princess саёҳат кемасининг икки нафар йўловчиси вафот этди. 19 февраль кунидан бошлаб Diamond Princess кемасининг йўловчилари қирғоққа чиқа бошлагани ҳақида хабар берилганди. Шу куннинг ўзида 500 киши кемани тарк этиши кутилаётганди.

Хитой Соғлиқни сақлаш миллий комиссияси COVID-2019 коронавирус инфекциясидан даволанишга мўлжалланган янги дорилар рўйхатини тақдим этди. Олтинчи маротаба янгиланаётган ушбу рўйхатга даволаш ишларида фойда бериши тахмин қилинаётган бир қатор дорилар қўшилган. Рўйхатдан одатда безгакда фойдаланиладиган «Хлорохинфосфат», ОИВни даволашда ишлатиладиган «Лопиранавир» ёки «Интерферон»нинг «Рибавривин» билан комбинацияси ҳамда «Арбидол» ўрин олган. Сўнгги ҳолатда СССРда ишлаб чиқарилган «Арбидол»нинг муқобили бўлган «Женерик»дан фойдаланиш мумкин.

Хитой университетларидан бирининг муҳандислари янги турдаги коронавируснинг тарқалишига қарши курашувчи роботлар яратди. Ишлаб чиқувчилар ақлли машиналарнинг оломон ичида иситмаси баланд одамни топиб беришини маълум қилган.

G20 давлатлари молия вазирлари жаҳон иқтисодиёти ўсиш суръатлари секинлашишини тахмин қилмоқда. Нисбатан камтарона ўсиш суръатлари бир нечта омиллар туфайли кутилаётган бўлиб, улардан асосийси Хитойда коронавирус тарқалишидир. Бу ҳақда Reuters қўлга киритган 22—23 февраль кунлари Ар-Риёдда бўлиб ўтадиган G20 молия вазирлари ва марказий банк бошқарувчиларининг йиғилишида тақдим этиладиган ҳисоботда айтилган.

Аввалроқ Хитойда тарқалган янги турдаги коронавирус туфайли мамлакат ҳудудидаги завод ва дўконлар эпидемия оқибатида ёпиб қўйилгани, бу бутун дунёда 5 миллиондан ортиқ компаниялар фаолиятига салбий таъсир кўрсатгани хабар берилган эди.  Fitch халқаро рейтинг агентлиги коронавируснинг тарқалиши Хитойда автомобиль сотиш ҳажмининг пасайишига ва бутун дунё бўйлаб автомобиллар етказиб бериш жараёнининг бузилишига олиб келиши мумкинлигидан огоҳлантирган.

Хитойда авж олган коронавирус эпидемияси Буюк Британиянинг Jaguar Land Rover компанияси иш фаолиятини тўхтатишига сабаб бўлмоқда. Компания омборхоналарида Хитойда ишлаб чиқариладиган авто эҳтиёт қисмлар тугаб бормоқда.

Ўзбекистонда нима янгиликлар? 

Шавкат Мирзиёев 20 февраль, пайшанба куни, Анқарада Туркиянинг етакчи компаниялари ва банклари раҳбарлари билан учрашди. Давлат раҳбари Туркия президенти билан ўтган музокараларда бизнес алоқаларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлашга келишиб олинганини таъкидлади.

«Ўзбекистон кечаги Ўзбекистон эмас. Бугун мамлакатимизга кирган компания, албатта, манфаат топади. Мен бунга кафолат бераман. Бунинг учун зарур ҳуқуқий, институционал шароитлар яратиб берилади», — деди Шавкат Мирзиёев.

«Ўзгидромет» 21 февраль, жума куни, кутилаётган об-ҳаво маълумотини эълон қилди: Ўзбекистонда 21 февраль куни шамол тезлиги кучайиб, баъзи жойларда қор аралаш ёмғир ёғиши мумкин.

Болалар ҳаёти учун дунёда энг яхши шароит Норвегия, Жанубий Корея ва Нидерландияда, энг ёмони эса Марказий Африка Республикаси, Чад ва Сомалида экани маълум бўлди. Рейтингда Ўзбекистон 180 та давлат ичида 71-ўринни эгаллаган. Экспертлар Ўзбекистонни паст-ўрта даромадли давлат деб баҳолаган.

Андижонда ўқувчи қизни поезд уриб кетганди. Унга «ўша куниёқ шифохонадан уйига жавоб берилгани» ҳақидаги прокуратура хабари ёлғон бўлиб чиқди. 11 февраль, сешанба куни, «Куйганёр» ва «Пойтуғ» станциялари оралиғидаги темирйўлда 2003 йилда туғилган, 10-синф ўқувчиси Нуржаҳон Турғуновани поезд уриб кетгани ҳақида хабар берилган эди. Бироқ прокуратуранинг ушбу ахборотини ишонарли деб бўлмайди — «Дарё» мухбири Умиджон Мамарасуловнинг хабар беришича, ўқувчи қиз шифохонага оғир аҳволда олиб келинган, 14 февраль, жума куни, операция қилинган ва ҳали ҳам шифокорлар назорати остида қолмоқда.

Хонанда Тоҳир Маҳкамов журналист Феруз Муҳаммадга берган интервьюсида одамовилигига сабаб бўлган болалигидаги қаттиқ қўрқув ҳақида гапириб берди. Видео мана бу ерда. Маълумот учун, хонанда Тоҳир Маҳкамов «Мен ўзимни севаман», «Масхарабоз», «Тикка туриб ўлганим бўлсин», «Зебожон», «Эй гап» каби қўшиқлари билан машҳурликка эришган.

Хонанда Зоҳиршоҳ Жўраевнинг концерт вақтида дуэтдоши Шабнам Сурайё «Халқлар дўстлиги» саройига кирмайман, деб туриб олгани ҳақида хабарлар тарқалган эди. Зоҳиршоҳ Жўраев ушбу вазиятга қуйидагича муносабат билдирди. «Концерт дастурининг қонун-қоидасини яхши биласиз. Концертдан 2-3 кун олдин санъат саройининг орқа томонидан саройга кирадиганларнинг рўйхати берилади. Шабнам билан унинг ‘гримёр’и ҳам келган, аммо унинг номи рўйхатда бўлмаган. Ўшанда бироз тушунарсиз ҳолат бўлган. Ўзим концерт ташвишлари билан ичкарида юрганман. Шундай бўлганини эшитиб, чиққанимдан сўнг муаммо ҳал қилинган», — дейди Зоҳиршоҳ Жўраев «Дарё» учун берган эксклюзив интервьюсида. Видео мана бу ерда.

«Дарё» мухбирининг хабар беришича, Қўқондаги чойхонада юз берган отишма билан боғлиқ воқеа тафсилотларини вилоят ИИБ бошлиғи, полковник Дониёр Тошхўжаев маълум қилди. «Шифохонага бориб жабрланувчилар билан гаплашдик. Шу ҳолатда ҳам биздан асл вазиятни беркитишга уриниб, оилавий жанжал сабаб уйидаги ойнани синдириб, қўлини жароҳатлаб олганини айтди. Биз аралашмасак, муаммосини ўзи ҳал қилиб оларкан. Ҳамма муаммосини ўзича ҳал қилиб олаверса, қонун қаерда қолади?», — дейди Дониёр Тошхўжаев.

Давлат статистика қўмитаси 18 февраль, сешанба куни, Ўзбекистондаги марказий деҳқон бозорларида алоҳида турдаги озиқ-овқат маҳсулотларининг нархларини ўрганиб чиқди ва ўтказилган кузатув натижалари бўйича маҳсулотларнинг минимал-максимал нархларини келтирди. Ўзбекистонда энг арзон гўшт — Нукус шаҳрининг «Нукус деҳқон бозори»да! 

Бош вазирнинг биринчи ўринбосари Очилбой Раматов Тошкент вилояти ҳокимлиги мажлислар залида ўтказилган йиғилишда Нурафшон шаҳри Тошкент шаҳри билан метро орқали боғланишини айтиб ўтди.

Яна бошқа қандай янгиликлар бор? Human хусусий бандлик агентлиги мансабдорларининг фирибгарлигидан жабр кўрган бир гуруҳ фуқароларга пулларини қайтариш бошланди. Навоий эркин иқтисодий зонасига 2023 йилгача инглиз ҳуқуқи жорий этилади. Ўзбекистон компаниялари Қирғизистондаги пансионатлар сотилишига қарши чиқди. ATR Aircraft Ўзбекистонга камхарж самолётлар етказиб бериши мумкин. Самарқандда ўз жонига қасд қилгани айтилган 69 ёшли аёл қариндошлари томонидан дафн этилди. Прокуратура қасддан одам ўлдириш моддаси бўйича жиноий иш очди. Тошкентдаги айрим маҳалла, мактаб ва боғчаларда совуқ сув вақтинча ўчирилади. Пўлат Бобожонов Хоразмда 10 нафар ИИВ ходимини хизмат вазифасидан озод қилди. Янгийўлда йўловчи ташувчи Istana микроавтобуси ёниб кетди.

Жаҳонда-чи, жаҳонда нима гап? АҚШ ҳарбий учувчиларига ҳижоб кийиш ва соқол қўйишга расман рухсат берилди. Канадада қарийб 100 та машина иштирокида содир бўлган ЙТҲ оқибатида 60 дан ортиқ одам жароҳат олди. Шаҳзода Гарри ва Меган Маркл 31 март куни қироллик мақомидан расман маҳрум бўлади. Иордания чигирткалар галаси ёпирилишига қарши курашишда юқори тайёргарлик ҳолатига келтирилди. Ашраф Ғани Афғонистон президенти сайловларида ғолиб бўлди. Жанубий Кореянинг коррупцияда айбланган собиқ президенти Ли Мён Бак 17 йилга қамалди.