O‘zbekiston tamomila yangicha mazmun kasb etayotgan faol va pragmatik tashqi siyosati tufayli mamlakatimiz jahon siyosatining markazlaridan biriga va global tashabbuslar muallifiga aylanmoqda.
2025-yil 5-9-aprel kunlari Toshkent Markaziy Osiyo va O‘zbekiston tarixida birinchi marta Parlamentlararo Ittifoqning 150-yubiley assambleyasiga mezbonlik qiladi. Ushbu nufuzli assambleya nimasi bilan ahamiyatli va undan nimalar kutilmoqda?
Parlamentlararo Ittifoq milliy parlamentlarni birlashtiruvchi eng nufuzli xalqaro tashkilot. Ushbu tuzilma parlamentlarning 46 mingdan ortiq aʼzosi manfaatlarini ifodalaydi. Aytish joizki, tashkilot o‘zining yuqori organi Assambleyani parlamentarizm va barqaror rivojlanishning ijobiy tajribasi mavjud bo‘lgan mamlakatlarda o‘tkazadi. Uning yubiley assambleyasi mezbonligi uchun Toshkent shahrining tanlanishi mamlakatimizning xalqaro maydondagi imidji, xalqaro parlament diplomatiyasidagi nufuzi ortib borayotganligini tasdiqlaydi. Shu bilan birga xalqaro parlament hamjamiyatining yuksak ishonchi, balki yurtimizda parlamentarizm sohasida amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlarning eʼtirofi deyishga asoslar mavjud.
Mazkur tadbirga 180 mamlakat, 15 kuzatuvchi davlat hamda 30 ga yaqin xalqaro va parlamentlararo tashkilotdan 2 mingdan ziyod parlamentariylarning tashrif buyurishi kutilmoqda. Assambleya Parlamentlararo ittifoqning ushbu yildagi eng yirik xalqaro tadbiri hisoblanadi.
Assambleyada qanday masalalar ko‘tarilishi kutilmoqda?
“Ijtimoiy taraqqiyot va adolat yo‘lidagi parlament harakatlari” mavzusi doirasida bo‘lib o‘tadigan assambleyaning asosiy mavzulari quyidagilar:
1. Parlament diplomatiyasi nizolarning oldini olish vositasi sifatida. Global beqarorlik sharoitida parlamentlar tinchlikparvarlik jarayonlarida muhim rol o‘ynaydi, muloqot, diplomatik muzokaralar va xalqaro inqirozlarni hal qilishga ko‘maklashadi.
2. Barqaror rivojlanish va ekologik xavfsizlikni taʼminlashda parlamentlarning roli. Barqaror rivojlanish maqsadlari ijrosi ustidan parlament nazorati, ekologik tashabbuslarni qonuniy tartibga solish va “yashil” iqtisodiyotga o‘tish masalalari muhokama markazida bo‘ladi.
3. Parlament faoliyatida gender tenglik va xotin-qizlar huquqlarini kengaytirish. Qonun chiqaruvchi organlarda ayollar vakilligini oshirish, siyosatda ayollar uchun to‘siqlarni bartaraf etish va gender tenglik bo‘yicha strategiyalarni amalga oshirish.
4. Parlamentlar faoliyati samaradorligini oshirish uchun raqamli texnologiyalardan foydalanish. Qonun ijodkorligi faoliyatiga raqamli yechimlarni joriy etish, elektron parlamentni rivojlantirish va kibertahdidlar sharoitida maʼlumotlarni himoya qilish.
5. Xalqaro terrorizm, uyushgan jinoyatchilik va kibertahdidlarga qarshi kurash choralari. Xavfsizlik sohasida parlamentlararo hamkorlikni mustahkamlash, global tahdidlarga qarshi kurashish bo‘yicha qonunchilik tashabbuslarini ishlab chiqish va kibermakon sharoitida inson huquqlarini ishonchli himoya qilish.
Shu bilan birga, assambleya doirasida yosh parlament aʼzolarining global forumi va Xalqaro xotin-qizlar parlament forumi o‘tkazish rejalashtirilgan. Parlamentlararo Ittifoqning 150-yubiley assambleyasida bu borada o‘zaro tajriba almashish uchun yaxshi imkoniyatdir.
Xulosa o‘rnida aytish mumkinki, Parlamentlararo ittifoq Assambleyasining mamlakatimizda o‘tkazilishi parlamentlar o‘rtasida xalqaro kun tartibidagi dolzarb masalalar bo‘yicha o‘zaro tajriba almashish, O‘zbekiston parlamenti faoliyati bilan tanishish, 2030-yilgacha bo‘lgan strategiyani amalga oshirishda parlamentlarning ishtirokini kengaytirish, Barqaror rivojlanish maqsadlariga erishish, inson huquqlari, gender tengligi, yoshlar imkoniyatlarini kengaytirish, iqlim o‘zgarishiga qarshi kurashda parlamentlar hamkorligini ko‘rib chiqish imkonini beradi.
Anvarjon Mirkomilov
“Taraqqiyot strategiyasi” markazi bo‘lim boshlig‘i
Izoh (0)