• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12694.97
    • RUB161.6
    • EUR14878.5
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +24°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    O‘zbekiston

    Suv toshqinlari, zilzilada qo‘rquv va vahima: bunday holatlarda qanday yo‘l tutish kerak?

    Qashqadaryo viloyatining Shahrisabz tumanida joylashgan “Hisorak GES” UK boshqarmasiga qarashli “Hisorak” suv ombori to‘g‘onining chap tarafidan qo‘shimcha tunnel ochish maqsadida olib borilayotgan muhandislik texnik tadbirlari vaqtida suv sizib chiqishi holati kuzatilgandi.

    Bu aholi orasida vahimani keltirib chiqargani uchun tuman hokimi hamda viloyat Favqulodda vaziyatlar boshqarmasi boshlig‘i aholiga videomurojaat qilib, vahimaga o‘rin yo‘qligini ma’lum qildi.

    Tibbiyot fanlari doktori, professor Zarifboy Ibodullayev turli tabiiy ofatlar vaqtida odamlarda qanday ruhiy o‘zgarishlar bo‘lishi, bunday vaziyatlarda mas’ullar va fuqarolar qanday yo‘l tutishlari bo‘yicha “Daryo”ga tushuntirish berdi.

    Zarifboy Ibodullayev
    Foto: “Daryo”

    Tabiiy ofatlar: zilzila, to‘fon, toshqin, sel va boshqa vaziyatlar, shuningdek, katta portlashlar kabi holatlar o‘tkir falokatli holatlar deyiladi. Bunday vaqtda ommaviy psixoz, ommaviy reaktiv nevroz ro‘y beradi.

    “Olomon effekti”da uydan chiqqan odam battar qo‘rquv va vahimaga tushadi. Kimdadir qand kasali bo‘lsa, kuchayib ketadi, yurak kasali bo‘lsa, xuruj qilib, hatto o‘lib qolishi ham mumkin. Insultli holatda bo‘lsa, miyasiga qon quyilishi va boshqa kasalliklar kuzatilishi mumkin.

    Xorij mamlakatlarida inqirozli, ommaviy falokatli holatlarda aholiga tibbiy-psixologik yordam ko‘rsatish tizimi bor. Bizda bu bo‘yicha ikkita hujjatda alohida ko‘rsatma qayd etilgan. Lekin amaliyotda yaxshi ishlamabdi, chunki bizda tibbiy psixologlar yetishmaydi.

    Bunday holatlar yuzaga kelgan vaqtda voqea joyiga FVV, tez tibbiy yordam shifokorlari, ularning tarkibida travmatologlar, chet mamlakatlarda esa paramediklar, tibbiy psixologlar borib, aholini tinchlantiradi.

    Odatda ommaviy falokatlari holatlarda odamlarni uch toifaga bo‘lishi mumkin:

    • Vaziyatga ozroq xavotir bilan e’tibor beradiganlar. Bunday shaxslarga alohida e’tibor kerak emas.
    • Halloslab qolgan, o‘tirib qolgan, yoshi katta yoki semiz odamlarga birinchi navbatda yordam ko‘rsatish zarur.
    • Baqirayotgan, dod solayotgan, yig‘layotganlarda keyingi travmatik sindrom rivojlanadi. Bu degani voqea o‘tganidan keyin ham ularining miyasida bir yoki uch oy holat saqlanib qoladi. Bular ham tibbiy psixologik yordamga muhtoj bo‘ladi.

    Bunda mas’ullar nima qilishi kerak?

    Sog‘liqni saqlash vazirligi tez tibbiy yordam tizimlarini tibbiy psixolog, klinik psixologlar bilan ta’minlashi kerak.

    Tez tibbiy yordam tizimida ishlayotgan shifokorlarni hech bo‘lmasa bir oylik ommaviy falokat va inqirozli holatlarda bemorlarga qanday tibbiy-psixologik yordam ko‘rsatish bo‘yicha o‘qitish kerak.

    Ayni vaqtda mamlakatda inqirozli holatlarda shifokorlar qanday yo‘l tutishini o‘rgatishga ixtisoslashgan o‘quv markazini tashkil etish zarurati bor.

    Oddiy aholi nima qilish kerak?

    Birinchi navbatda odam o‘zini o‘zi imkon qadar tinchlantirishi lozim. Agar buni qilolmasa, bir piyola oddiy suv ichish tavsiya etiladi. Shunda ham tinchlanmay, vahima ortib ketayotgan bo‘lsa, ikki dona valeryanka ichib yuborsa, tinchlanadi.

    12.06.2024, 22:10   Izoh (0)   8646
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    “Hisorak” suv omborida yuzaga kelgan holat bo‘yicha maʼlumot berildi

    10.06.2024, 23:35

    “Vahimaga o‘rin yo‘q”. Shahrisabz hokimi hamda viloyat Favqulodda vaziyatlar boshqarmasi boshlig‘i aholiga videomurojaat yo‘lladi

    11.06.2024, 07:59

    “Favqulodda vaziyat sodir bo‘lmagan” — FVV rahbari “Hisorak” suv ombori bo‘yicha bayonot berdi 

    11.06.2024, 15:59

    Farg‘ona va Qashqadaryoda qalbaki aksiz markali va isteʼmolga yaroqsiz alkogol mahsulotlari savdosi fosh etildi

    12.06.2024, 22:00

    Jo‘rabek Mirzamahmudov Xalqaro atom energiyasi agentligi bosh direktori bilan uchrashdi

    12.06.2024, 21:35

    Samarqandda 1,1 mlrd so‘mlik kreditni o‘zlashtirgan MCHJlar aniqlandi

    12.06.2024, 19:45
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Kapitalbank investitsiyalari – O‘zbekiston yoshlari kelajagiga sarmoya


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga


    Qashqadaryoning Chimyoni – Miraki haqida siz bilmagan faktlar


    Toshkent va Bangkok o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri aviaqatnov: Centrum Air yangi xalqaro yo‘nalishni ishga tushiradi 


     Navoiy innovatsiyalar universiteti: zamonaviy bilim sari ishonchli qadam 


    Yoz osmonning o‘zidayoq boshlanadi: Silk Avia Toshkentdan Issiqko‘lga kunlik aviaqatnovlarni yo‘lga qo‘ymoqda


    “AloqaBank” yoshlar bilan ishlashga oid dasturlarni kengaytirmoqda


    Savdo, fintex va “yashil” loyihalar: Octobank Xitoy bilan hamkorlikni qanday yo‘lga qo‘ymoqda


    Market Yandex Go Samarqandda ishga tushdi


    Qashqadaryo va Buxoroda amalga oshirilgan quyosh energiyasi loyihalariga 1 yil to‘lishi munosabati bilan rasmiy tadbir bo‘lib o‘tdi


    Faqat tekshirilgan foydalanuvchilar: nima uchun to‘lov ilovalari  shaxsni tasdiqlashni so‘raydi


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga


    BI Group va Asakabank O‘zbekistonda tijorat ko‘chmas mulki uchun biznes ipotekasini ishga tushirdi


    Toshkentda Sting brendi homiyligida "Formula-1" filmining premyerasi bo‘lib o‘tdi


    Qayerga investitsiya kiritish mumkin? Qanday aktiv turlari mavjud? 

     

    Tavsiya etamiz

    NATO tarixi – dunyodagi eng qudratli harbiy tashkilotning obro‘si pasaymoqdami?

    26 iyun, 20:31
    Audio Icon

    Joy hammaga yetardi: Jeyms Kemeronga ko‘ra, “Titanik” yo‘lovchilarining omon qolish imkoniyati bo‘lgan

    25 iyun, 23:50

    “Trampning Titanigi to‘xtaydi” — Eron elchisi

    25 iyun, 13:39

    AQSHning Yaqin Sharqdagi harbiy bazalari soni nechta va qayerda joylashgan?

    24 iyun, 19:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    “Daryo” videoreportaji: Ozodbek Nazarbekov Namanganda katta sahnaga qaytdi

    O‘zbekiston | 1 iyul, 00:10

    Tailandda budda rohibi o‘z hamkasbini otib o‘ldirdi

    Dunyo | 30 iyun, 23:55

    Shahrisabzda ikkita do‘kon yonib ketdi (video)

    O‘zbekiston | 30 iyun, 23:40

    Britaniyada ChatGPT tufayli ish o‘rinlari bilan bog‘liq muammolar paydo bo‘ldi

    Dunyo | 30 iyun, 23:25

    Yaponiyada qora ayiq tufayli aeroport faoliyati to‘xtab qoldi (video)

    Dunyo | 30 iyun, 23:10

    “Daryo” dayjesti: 30-iyunning eng muhim xabarlari

    O‘zbekiston | 30 iyun, 23:00

    “Operachi bo‘lish oson emas” — Aqlbek Piyazov italyan tilini o‘rgangani, musofirchilikdagi hayoti va eng ko‘p olgan gonorari haqida gapirdi (foto, video)

    Shou-biznes | 30 iyun, 22:45
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.