Markaziy bank boshqaruvi 14-sentabrdagi yig‘ilishda asosiy stavkani yillik 14 foiz darajasida o‘zgarishsiz qoldirish to‘g‘risida qaror qabul qildi. Bu haqda bank matbuot xizmati xabar qildi.
Regulyatorning qayd etilishicha, iqtisodiyotdagi inflyatsion jarayonlar biroz sekinlashishiga qaramasdan, ayrim mahsulot guruhlari narxlariga oshiruvchi bosimlar saqlanib qolmoqda. Avgust oyida inflyatsion kutilmalarning ham o‘sishi kuzatilgan.
Elektr va gaz tariflarini aholi uchun o‘zgarishsiz qoldirilayotgani hisobiga inflyatsiyaga ushbu guruhdan birlamchi taʼsirlar mavjud bo‘lmaydi. Biznes subyektlari uchun tariflar oshirilishining ikkilamchi taʼsirlari inflyatsiyaning prognoz ko‘rsatkichlarida inobatga olingan doirada bo‘lishi kutilmoqda.
Yoz oylari boshidagi maʼlum pasayishdan so‘ng avgust oyida yillik inflyatsiya 9 foizga teng bo‘lgan. Oziq-ovqat va nooziq-ovqat tovarlari guruhlarida inflyatsiyaning deyarli o‘zgarmagani sharoitida xizmatlar sohasida narxlar o‘sishining 8,2 foizdan 8,5 foizgacha tezlashishi inflyatsiya oshishining omillaridan bo‘lgan.
Bazaviy inflyatsiya kutilganidan ko‘ra sekinroq surʼatda pasayib, yillik 10,7 foizni tashkil etgan. Ayni paytda, bazaviy inflyatsiyaning pasayuvchi tendensiyasi barqaror tus olmoqda.
Aholining kelgusi 12 oy uchun inflyatsion kutilmalari trend yo‘nalishini o‘zgartirib, 14,2 foizgacha ortgan. Tadbirkorlik subyektlarining kutilmalarida ham o‘xshash tendensiya kuzatilib, 14,4 foizga teng bo‘lgan. Respondentlar tomonidan kutilmalar o‘sishining asosiy omillari sifatida valyuta kursi o‘zgarishi, yoqilg‘i va energiya narxlarining oshishi kabi omillar taʼkidlangan.
“Global inflyatsiya, asosan, energiya resurslari va xomashyolar narxlarining barqarorlashuvi taʼsirida sekinlashmoqda. Shu bilan birga, ko‘plab mamlakatlarda bazaviy inflyatsiya sezilarli darajada yuqori va barqaror bo‘lib qolmoqda. Mehnat bozoridagi qatʼiylik ish haqlari oshishiga sabab bo‘lib, xizmatlar sohasida doimiy inflyatsion bosimni yuzaga keltirmoqda”, — deyiladi xabarda.
Ta’kidlanishicha, Markaziy bank asosiy stavkasining o‘zgarishsiz qolishi va uning pul bozoriga transmissiyasi, qisqa muddatli likvidlik narxining real hisobda 3-4 foizlik ijobiy darajada shakllanishiga va shu orqali “nisbatan qatʼiy” pul-kredit sharoitlarini taʼminlashga xizmat qilmoqda.
Ijobiy real foiz stavkalari depozitlar bozorida faollikni qo‘llab-quvvatlashda davom etmoqda. Avgust oyida aholining milliy valyutadagi muddatli depozitlari bo‘yicha o‘rtacha tortilgan foiz stavkalari 21,7 foizni, yuridik shaxslarniki esa 17,1 foizni tashkil etgan.
Natijada 1-sentabr holatiga milliy valyutadagi muddatli depozitlarning yillik o‘sishi 48,3 foizga, shu jumladan, aholi omonatlari bo‘yicha 53,5 foizga teng bo‘lgan.
Joriy ichki va tashqi iqtisodiy sharoitlarni hisobga olgan holda yil yakuniga qadar inflyatsiya darajasi 8,5-9,5 foizlik prognoz koridori doirasida bo‘lishi kutilmoqda.
“Asosiy stavkaning joriy darajada o‘zgarishsiz qoldirilishi, inflyatsiyaning yil yakuniga qadar prognoz doirasida shakllanishi uchun zarur bo‘lgan sharoitlarni yaratib boradi va narxlarga monetar omillarning taʼsirini oldini olish uchun zaruriy chora hisoblanadi”, — deyiladi xabarda.
Markaziy bank boshqaruvining 2023-yil 26-yanvarda bo‘lib o‘tgan yig‘ilishida asosiy stavka yillik 15 foiz darajasida o‘zgarishsiz qoldirilgandi. 2023-yil 16-martda asosiy stavkani yillik 1 foiz bandga pasaytirib, yillik 14 foiz darajasida belgilandi. 27-iyul kuni asosiy stavka 14 foiz darajasida o‘zgarishsiz qoldirilgandi.
Izoh (0)