“O‘zbekistonda yuqori malakali 5–7 ming nafar haydovchiga ehtiyoj bor”— xalqaro avtomobil transporti anjumanidan reportaj

Toshkent shahrida “Xalqaro avtomobil transporti: barqaror rivojlanish va farovonlik sari” mavzusida xalqaro anjuman tashkil etildi, deya xabar bermoqda “Daryo” muxbiri. Konferensiyaga 11 ta xalqaro tashkilot, 29 ta mamlakatdan 93 ta xorijiy delegatsiya vakillari taklif etilgan.

Bojxona qo‘mitasi bo‘lim boshlig‘i Elyor Hakimovning aytishicha, anjuman O‘zbekiston avtomobil transporti sohasi uchun muhim ahamiyatga ega.

“Anjumandan maqsad — dunyodagi avtomobil transportida bo‘layotgan muammolarni hal etish, savdo va transport tashuvlarini soddalashtirish masalalarini muhokama qilishdan iborat. Xalqaro avtomobil transporti ittifoqi Jenevaning 1975-yildagi TIR konvensiyasi asosida amalga oshiriladi. TIR—xalqaro avtomobil tashuvlarini soddalashtiradigan, xalqaro transport operatorlariga chegaralarni kesib o‘tishda qulayliklar yaratib beradigan bir mexanizmdir. Bugungi kunda O‘zbekiston ushbu mexanizmni qo‘llashda dunyoda ikkinchi o‘rinda turadi. Yaʼni mamalakatda geografik joylashuvidan dengizga chiqish imkoniyati yo‘q. Shu sabab asosiy transport turi yer ustida. Shuning uchun ham bu tadbir O‘zbekiston uchun muhim ahamiyatga ega”, — dedi mutaxassis.

O‘zbekiston xalqaro avtomobilda tashuvchilar uyushmasi raisi Sanjar Po‘latov “Daryo” muxbiri bilan suhbatda yuqori malakali haydovchilarga talab ko‘pligini aytdi.

“2016–2017-yilga qadar O‘zbekistonda xalqaro yuk tashuvlari bilan 200 ta atrofida korxona shug‘ullanardi. Hozir ularning soni 1700–1800 taga yetdi. Yuk tashuvchi avtotransport parkimiz yangi “Yevro–6” avtomobillari bilan kengaydi. Ularning soni 2017-yilda 3200 dona edi, hozirgi kunda 22–23 mingtaga yetgan. O‘zbekistonning eksport–import yuklarining 68 foizini milliy tashuvchilarimiz tashimoqda. Ilgari bu ko‘rsatkich 30 foizga ham yetmagan. O‘tgan yili avtomobil transporti orqali 300 mingdan ko‘p tashuvlar amalga oshirildi. Hozirda Yevropa davlatlarida 500 mingdan 2 million nafargacha yuqori malakali yuk avtomobillari haydovchilariga ehtiyoj mavjud. O‘zbekistonda 5–7 ming nafar yuqori malakali haydovchiga ehtiyoj bor”, —dedi anjuman ishtirokchisi.

Transport vazirligi vakili Abdusamat Mo‘minovning aytishicha, ekport va import hajmi o‘sgani sari yuk tashuvchi avtomobillarga talab ham ortadi.

“Har yili eksportimiz 15–20 foizgacha, importimiz 25 foizgacha oshmoqda. Shuncha yukni tashish uchun eng qulay transport turlaridan biri avtomobil tashuvlaridir. Ularning qulay tarafi “eshikdan eshikkacha” tamoyili asosida ishlashi bilan bog‘liq. Moslashuvchan hisoblanadi. Yuk tashuvlari sohasida haydovchi degan mashinaga o‘tirib haydab ketaveradigan emas, xalqaro tashuvlarni ham tushunadigan odam bo‘lishi zarur. Chunki u ko‘plab chegaralardan o‘tadi. Aytaylik, O‘zbekistondan Yevropaga borguncha 4–5 ta mamlakatdan o‘tadi. Chegaradan o‘tayotganda transportning o‘z hujjatlari, cheklovlari, ruxsat berilgan masalalari bor. Bugungi kunda Transport vazirligi va O‘zbekiston tashuvchilar uyushmasi Latviya hamda Litva mamlakatlari bilan birga katta loyiha qilyapmiz. Hozir 100 nafar haydovchini O‘zbekistonda o‘qitdik hamda ularni Yevropaga malaka oshirishga jo‘natyapmiz. Ular yaxshi o‘qib kelgach, O‘zbekistonda ishlab qolishi mumkin, agarda eplay olsa, Yevropada ham qolishi mumkin. Ularning oyligi kamida 1500–2000 yevpro bo‘ladi. Rejalarimiz ham shu kabi o‘quv kurslarini ko‘paytirib, o‘zimizning qora ko‘zlarni o‘qitmoqchimiz. O‘zbekistonda yuk tashuvchi avtomobil haydovchilar oyiga kamida 1000 dollar topadi. Albatta, bu kasbning azobi katta, qiyinchiliklari ko‘p. Mashinalar chegarada 5–10 kunlab qolib ketish hollari ham bo‘lib turadi”, —dedi u.

Anjuman davomida avtotashuvlar sohasida ikki va ko‘p tomonlama hamkorlikni yanada mustahkamlash, dunyodagi logistika muammolari avjiga chiqqan vaziyatda avtomobilda yuk tashuvlarini yengillashtirish, bu borada mavjud imkoniyatlarni to‘liq ishga solish masalalari muhokama qilinmoqda. Shu bilan birga, tegishli takliflar ishlab chiqilmoqda.