Surxondaryoda tojik kavragi shirasini olmoqchi bo‘lganlar o‘simlik dunyosiga 852 mln so‘mdan ortiq zarar yetkazdi

Surxondaryo viloyati Ekologiya boshqarmasi boshlig‘i boshchiligidagi tezkor guruh tomonidan ikki o‘rmon xo‘jaligi faoliyatini o‘rganish davomida bir qator qonunbuzilish holatlari aniqlandi.

Jumladan, birinchi kunda “Bobotog‘” davlat o‘rmon xo‘jaligi “Fayzova” bo‘limining 1-A aylanma 2-kvartal o‘rmon fondi yer maydonida o‘rganish ishlari olib borilganda, ushbu hudud o‘rmonchisi M.M.ning o‘z ishiga sovuqqon yondashishi, mas’uliyatsizligi oqibatida O‘zbekiston Qizil kitobiga kiritilgan, tabiiy holda o‘suvchi 893 tup tojik kavragi o‘simligining 2-3 marotaba shirasi olingani, bundan tashqari 163 tup tojik kavrak o‘simligi shirasini olish maqsadida dimlab qo‘yilgani kuzatilgan.

Shaxsi nomaʼlum bo‘lganlar bu harakati bilan o‘simlik dunyosiga 442 million 35 ming so‘m zarar yetkazgan.

O‘rganish ishlarining ikkinchi kunida “Fayzova” o‘rmon bo‘limining 5-aylanma 6-kvartal o‘rmon fondi yer maydonida, ushbu hududga javobgar o‘rmonchi A.J.ning eʼtiborsizligi oqibatida 830 tup tup tojik kavragi shirasi 5-6 marotaba kesib olingani aniqlangan.

Natijada o‘simlik dunyosiga 410 million 850 ming so‘m zarar yetkazilgan.

O‘tkazilgan tezkor tadbirlar davomida 10 ga yaqin chaylalar buzib tashlangan.

Tojik kavragi qanday o‘simlik va uni asrash nega bunchalik muhim?

O‘zbekiston hududida hozirda 4500, ular orasida jiddiy muhofazaga muhtoj 300 dan ortiq kamyob endemik va relikt turlar mavjud. Umumiy holat nisbatan yaxshi bo‘lishiga qaramay, ko‘plab yovvoyi turlarning, xususan, dorivor o‘simlik — tojik kavragi tabiiy zaxiralari keskin kamayib ketmoqda.

Kavrakning yelim-smolasi tibbiyotda tomir tortishi, o‘pka sili, o‘lat, zaxm, ko‘kyo‘tal, tish og‘rig‘i, asab va boshqa kasalliklarga qarshi dori hamda quvvat beruvchi vositasi sifatida foydalaniladi. Tabiiy holda o‘suvchi bu turning butunlay yo‘q bo‘lib ketishini oldini olish maqsadida u O‘zbekiston Qizil kitobiga kiritilgan va prezidentning 2023-yil 16-fevraldagi farmoni bilan uch yil muddatga moratoriy e’lon qilingan.

Shunga qaramay, ayrim fuqarolar tomonidan qonun talablari qo‘pol ravishda buzilmoqda.