Dunyoning har ikkinchi aholisi dollar o‘z yetakchiligini yo‘qotishini kutmoqda

Dunyo aholisining deyarli yarmi (47 foiz) dollar yaqin 25 yil ichida dunyoning yetakchi valyutasi maqomini yo‘qotishini kutmoqda. Bu haqda Gallup International’ga tayanib, “RBK” xabar berdi.

Dunyo aholisining uchdan bir qismi bu sodir bo‘lmasligiga amin, qolganlari esa oldindan taxmin qilish qiyin, deb hisoblaydi.

Gallup International xalqaro assotsiatsiyasiga a’zo bo‘lgan tadqiqot kompaniyalari tomonidan 64 mamlakat fuqarolari o‘rtasida global so‘rov o‘tkazildi. So‘rovnoma dunyoning eng yirik davlatlari, jumladan Hindiston, AQSH, Indoneziya, Pokistonda o‘tkazildi, biroq Xitoy unda ishtirok etmadi.

Dollarning 25 yillik istiqboldagi roli bo‘yicha so‘rov birinchi marta o‘tkazildi, shuning uchun kayfiyatdagi o‘zgarishlar dinamikasini kuzatish mumkin emas.

Umuman olganda, tadqiqotchilar 2022-yil avgust—oktyabr oylarida turli mamlakatlardagi 60,7 ming kishi o‘rtasida telefon, internet orqali va shaxsan so‘rovnoma tashkillashtirdi.

So‘rov ishtirokchilaridan quyidagi savolga javob berish so‘ralgan: Sizning fikringizcha, yaqin 25 yil ichida AQSH dollari jahonda yetakchi valyuta bo‘lib qoladimi?

Kelajakda dollar jahon ustuvorligini yo‘qotishi mumkinligiga ishonadiganlarning aksariyati Janubi-Sharqiy Osiyo, Yaqin Sharq va Afrika mamlakatlarida yashaydi.

Yetakchilar Indoneziya, Yaman, Suriya, Afg‘oniston: bu yerda aholining 60 foizga yaqini dollar gegemonligi saqlanib qolishiga ishonmaydi.

AQSHning o‘zida ham dollarning qulashini kutayotganlar ulushi jahondagi o‘rtacha ko‘rsatkichdan ko‘proq bo‘lib chiqdi — 51 foiz. Kanada (54 foiz) va Meksikadagi (50 foiz) taxminan yana shuncha respondent shunday deb hisoblaydi.

Dunyoning ba’zi yirik iqtisodiyotlari dollarga ishonishda davom etmoqda. Dollar yetakchiligini yo‘qotishiga ishonmayotganlarning eng katta qismi Hindiston, Janubiy Koreya, Yaponiya va Germaniyada qayd etilgan.

Sotsiologiya fanlari doktori va Romir prezidenti Andrey Milexinning so‘zlariga ko‘ra, olingan natijalarni jahon tartibidagi haqiqiy tendensiyalar bilan izohlash mumkin.

Dunyoning ham geografik, ham ijtimoiy-iqtisodiy jihatlar bo‘yicha jadallashib borayotgan segmentatsiyasi sharoitida davlatlar va mintaqalarning o‘z iqtisodiy rivojlanishi uchun javobgarligi ko‘rib chiqilmoqda. Bu tendensiya iqtisodiy hamkorlikni qayta ko‘rib chiqishda ham o‘z ifodasini topmoqda, — deya qayd etadi u.

Avvalroq dollar taqchilligi tufayli jahon bozorlari inqirozga yuz tutayotgani haqida xabar berilgandi.