560 mln so‘mgacha: O‘zbekistonda mart oyi uchun eng foydali iste’mol kreditlari reytingi

“Iqtisodiy sharh” jurnali tahririyati 2023-yilning mart oyida O‘zbekistonda aholiga taqdim etilayotgan eng daromadli iste’mol kreditlari haqida umumiy ma’lumot tayyorladi.

Iste’mol krediti — faqat O‘zbekistonda ishlab chiqarilgan tovarlar (xizmatlar)ni sotib olishga bo‘lgan ehtiyojlarini qondirish maqsadida o‘z faoliyati natijalaridan daromad olgan jismoniy shaxslarga taqdim etiladigan kredit.

O‘zbekiston Markaziy bankining hisobotiga ko‘ra, 2022-yilda jismoniy shaxslarga tijorat banklari tomonidan ajratilgan iste’mol kreditlari 21,6 trln so‘mni tashkil etgan.

Iste’mol kreditlari sotib olingan tovar yoki xizmatlar summasining 100 foizigacha beriladi. Iste’mol kreditining obyekti aholi iste’mol ehtiyojlari uchun mo‘ljallangan O‘zbekistonda ishlab chiqarilgan tovarlar (ishlar, xizmatlar) bo‘lishi mumkin. Bugungi kunda O‘zbekistonda 30 ta bank faoliyat ko‘rsatmoqda.

Iste’mol kreditlarini berish va ularni qaytarish milliy valyuta — so‘mda amalga oshiriladi. Tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, O‘zbekistondagi 30 ta bankning iste’mol kreditlari faqat 18 ta bank tomonidan ajratilmoqda.

Quyidagi banklar aholiga iste’mol kreditlari bermaydi: 

• “Agrobank”; 
• “Asakabank”; 
• “Ravnaq bank”; 
• “Xalq banki”; 
• “Tenge bank”; 
• “Davr bank”; 
• “TBC bank”; 
• “Kapitalbank”; 
• “O‘zagroeksportbank”; 
• “Anorbank”; 
• “Ziraat Bank”; 
• “KDB Bank O‘zbekiston”.

Hisob-kitoblarga ko‘ra, Ipoteka bank iste’mol kreditlari bo‘yicha reytingning yetakchisiga aylandi. Bu yerda quyidagi shartlar asosida kredit olish uchun ariza berish mumkin bo‘ladi: 

36 oygacha yillik foiz stavkasi 24 foiz va maksimal miqdori 45 mln so‘m.

Iste’mol kreditlari reytingiga ko‘ra, Saderat bank ikkinchi o‘rinni egalladi, bu yerda uch yil muddatga 25 foiz yillik stavkada va eng katta miqdorda, ya’ni 540 mln so‘mgacha kredit rasmiylashtirish mumkin bo‘ladi.

“Ipak yo‘li bank” reytingda uchinchi o‘rinni egalladi va quyidagi tartibda iste’mol kreditlarini: yillik foiz stavkasi 26 foiz, maksimal miqdori 200 mln so‘m va 36 oygacha bo‘lgan muddatga taqdim etmoqda.

Bundan tashqari, iste’mol kreditlari bo‘yicha eng yuqori foiz stavkalari Invest Finans bank (37,99 foiz) va Madad Invest Bank (36 foiz) kabi banklar tomonidan ajratilmoqda.

O‘tgan yilning sentabr oyidagi sharhga nisbatan o‘rtacha yillik foiz stavkasi joriy yilning mart oyida 29 foizda o‘zgarishsiz qoldi.

Kreditlar bo‘yicha ma’lumotlar sharh e’lon qilingan vaqt uchun mavjud. Kredit shartlari o‘zgarishi mumkin.