“Davlat mukofotiga loyiq ko‘rishadi deb o‘ylamaganman”. Ko‘cha supurib, “Shuhrat” medali olgan obodonlashtirish xodimasi hikoyasi

Andijon viloyatining Bo‘ston tumanida yashovchi Malohatxon Jakbarova 20 yildan ortiq muddat davomida tuman obodonlashtirish bo‘limi tozalovchisi vazifasida ishlagan. U O‘zbekiston Respublikasi Mustaqilligining 30 yilligi arafasida “Shuhrat” medaliga loyiq ko‘rilgan. “Daryo” muxbiri Umidjon Mamarasulov 8-mart — Xalqaro xotin-qizlar kuni arafasida u bilan suhbat qurdi.

“Ona tili va adabiyoti o‘qituvchisi bo‘lishni orzu qilardim”

“O‘zim Shahrixon tumanida tug‘ilib, voyaga yetganman. Bolalikdan kitobga mehr qo‘yib, ona tili va adabiyoti fani o‘qituvchisi bo‘lishni orzu qilardim. Shu sababli o‘quvchilik paytimda ona tili va adabiyoti fanidan fan olimpiadalarida ham qatnashganman. Hattoki, 10-sinfda o‘qigan paytimda tumanda birinchi o‘rinni olib viloyat bosqichigacha yetib borganman. Ammo oilaviy sharoitimiz sababli oliygohda o‘qishga harakat qilib ko‘rmaganman. Sababi oilada yetti nafar farzandmiz, ota-onam kolxozchi bo‘lgan. Shuning uchun xayolimda men ishlashim va ularga yordam berishim kerak degan o‘y o‘tgan.

O‘rta maktabni aʼlo baholarga bitirib, tumandagi atlas to‘quv fabrikasiga ishga kirganman. Dastlab ish o‘rganish uchun olti oylik kursda o‘qiganman. U yerda ham darslardagi faolligimga qarab master bo‘lishingiz, o‘qishingiz kerak deyishgan. Shunda ham yo‘q, men ishlashim uydagilarga yordam berishim zarur deganman. Ammo yillar o‘tib, dadam rahmatli vafot etishidan oldin “qizim, seni o‘qitishim kerak ekan” degan gapni aytgandi. Fabrikada uch yil qayta o‘rovchi vazifasida ishladim. U yerda ham kam bo‘lganim yo‘q. Keyin taqdir taqozosi bilan Bo‘z (hozirgi Bo‘ston) tumaniga kelin bo‘lib tushdim. Turmush o‘rtog‘im bilan farzandlarni dunyoga keltirib, halol mehnat bilan voyaga yetkazdik”, — deydi Malohatxon Jakbarova.

“Farzandlarim obodonlashtirishda ishlashimga qarshilik qilishgan”

“Oilali bo‘lgach, uzoq yillar kolxoz dalalarida mehnat qildim. O‘zingizga maʼlum, kolxozdagi ishlar mavsumiy bo‘ladi. Bahordan boshlangan ish paxta terib bo‘linganidan keyin tugaydi, bekorchilik bo‘ladi. Oyliklar ham oz edi. Bu yoqda bolalarimiz katta bo‘lyapti. Shularni o‘ylab, 2003-yilda kommunal xo‘jalik tashkilotining obodonlashtirish bo‘limiga ishga kirganmiz. Birinchidan doimiy ish o‘rniga ega, ikkinchidan esa oyliklarimiz ham tayin, oilaviy ehtiyojlarimizga ham to‘g‘ri keladigan ish edi. O‘sha paytda oylik maoshlarimiz 10 ming so‘m bo‘lgan, hozirgi pulga chaqadigan bo‘lsangiz ikki million so‘mga boradi.

Ishimiz shu — oddiy, ko‘chalarni tozalaymiz, supuramiz, axlatlarni olamiz. Qarovsiz joylarni chopib, manzarali gullar va daraxtlar ekamiz. Binolar oldini chiroyli qilamiz. Har kungi ishimiz shunaqa. Birinchi ish boshlagan paytlarimda farzandlarimda ozgina tushunmovchilik bo‘ldi. Ishlashimga rozi bo‘lishmadi. ‘Qo‘ying, aya, nima qilasiz? Kim bo‘lsa ko‘cha supuruvchi, axlat oluvchi deydi’, deb qarshilik qilishdi. Allohga shukr, keyinchalik tushunib yetishdi. Yonimga xo‘jaynim kirdi, ikkalamiz birga bir joyda ishladik. Yomon bo‘lmadik. Bolalarni uylab-joyladik. Hozir ular o‘zlari ustachilik qilib, uylar qurishadi. Endi rahmat aytishadi”, — deya o‘tgan davrini eslaydi suhatdosh.

“Bizga past nazar bilan ham qaraydiganlar yo‘q emas”

“Ko‘chalarni supurib, tozalab yurganimizda ayrim odamlarning past nazar bilan qaraganiga ham guvoh bo‘lamiz. Ularning orasida oddiy supuruvchisan-da degani ham, axlatlarini olib chiqib, tozalagan joylarga sochib yuborganlar ham bo‘lgan. Supurib, tozalaysan oyligini olyapsanmi, deya changib ketsa changitma deganlar ham bor. Ishimizni tushunib, ‘Yerning yuzini ochyapsizlar. Sizlarni ham yuzlaringizni Alloh ochsin, mehnatlaringiz Allohdan qaytsin”, deb duo qilib ketadiganlar ham yo‘q emas. Endi hayot shunaqa ekan”, — deydi suhbatdosh.

“Davlat mukofotiga loyiq topishadi deb o‘ylamaganman”

“Meni mukofotga munosib ko‘rishganida shular hayolimdan o‘tadi. Kimdir nazar qilmasa-da, o‘g‘rilik yoki boshqa ish qilib emas, halol mehnat bilan rizq topyapmiz-ku deyman. Mehnatning aybi yo‘q. Ko‘cha supuruvchilik bo‘ladimi, bozorda arava tortish bo‘ladimi uning aybi yo‘q. Kimdir ko‘chani ham tozalashi kerak. Obodonlashtirish xodimlari bo‘lmasa ko‘chalarimiz qanday ahvolga kelib qolishini o‘ylab ko‘ring”, — deydi Malohatxon aya.

U mukofot olganini shunday esga oladi.

“Bir kuni hokimiyatdan Abbosbek degan bir bola telefon qilib, o‘sha paytdagi boshlig‘imiz Avazbek Ahmadjonovdan ko‘p yil ishlagan opalardan kerak deb so‘ragan ekan. U kishi mening nomzodimni beribdi. Shunda meni hokimiyatga chaqirishdi. U yerda ozgina savol-javob qilishib, keyin rasmga olib, chiqarib yuborishdi. O‘shanda hech narsani tushunmadim, ular ham aytishmadi. Qilgan ishlariga hayron qoldim. Shu bo‘yi u bolalarni ko‘rmadim. Yurib-yurib avgust oyida hokimiyatdagi bolalar bilan uchrashib qolib, uka rasmga olgandingiz, lekin hech natijasi ko‘rinmayapti-yu, dedim. Opajon bo‘lib qolar, deyishdi. Yaxshilikka bo‘lsin-da ishqilib, desam, yaxshilikka dedi. Oddiy ishchi bo‘lganim uchun davlat mukofoti haqida o‘shanda ham o‘ylab ko‘rmabman. Oradan bir necha kun o‘tib, 27-avgust kuni odatdagidek ishga keldim. Brigadirimiz Rustamjon menga hokimiyat oldini tozalab, supurib qo‘yishimni, shu yerda ish qilib turishimni aytdi.

Anchadan keyin hokimiyat oldini tozalayotganimda Rustamjon yana keldi-da ‘Opajon, tabriklayman medal olibsiz’, dedi. ‘Uka ustimdan kulmang. Qanaqa medal olaman, bir ish qilganim yo‘q-ku’, desam ‘Hozir boshlig‘imiz telefon qildi, Siz ’Shuhrat’ medali olibsiz, mening nomimdan opani tabriklab qo‘ying’ degani uchun aytdim dedi. Shundan keyin u tabriklab ketdi. Hazillashyapti deb gaplariga ishonmasdan ishimni qilaverdim. Birozdan keyin oldimga mashina kelib, hokimiyatga borasiz ekan. deb olib ketishdi. Hokimiyatga kirganimizda yig‘ilish bo‘layotgan ekan. Tuman hokimi Sanobarxon Nosirova ham ‘Shuhrat’ medali olganimni aytib tabrikladi, sovg‘alarini topshirdi. Hokim mana mehnatlaringizni natijasi deganida rosti juda g‘alati bo‘lib ketdim, ko‘zimda quvonch yoshlari qalqdi. Oddiy ko‘cha supuruvchiga shunday medalning berilishi ajoyib bo‘lar ekan.

O‘sha kuni o‘sha paytdan dam olish uchun ishdan ruxsat berishdi. Ishxonadagilarning mashinasida sovg‘alar va gullarni ko‘tarib uyga bordim. Bolalarim hayron bo‘lishdi. Shunda ostonadan kiriboq ko‘zimdan yosh chiqib ketdi. Ularga qarab ‘Bir vaqtlar qarshilik qilgandingiz, Mana hukumatimiz, rahbarlarimiz oddiy ishchiga ham eʼtibor berib, mehnatlarimni qadrlabdi, medal olibman’, desam ko‘proq qarshilik qilgan katta o‘g‘lim ‘Onajon, bilmagan ekanmiz, yana bir bor uzr’, deb tabrikladi. Hamma xursand bo‘ldi”, — deydi Malohatxon Jakbarova.

“Endi dam oling deyishganida yig‘lab yubordim”

Yaqinda, 28-fevral kuni boshlig‘imiz: Pensionerlar, sizlarni ko‘rib rahmim kelib ketyapti. Supurgi ko‘tarib, axlat olayotganinglarda g‘alati bo‘lyapman. Shu kungacha mehnat qildilaringiz, endi bolalaringiz, nevaralaringiz rohatini ko‘ringizlar. Ertadan ishga chiqmay qo‘yavering, 8-mart kuni bayramda ko‘rishamiz, dedi. Ishonasizmi, yigirma yildan beri ishlaganim uchun o‘rganib qolibman. Birdaniga chiqib ketayotganim uchun hammaning oldida yig‘lab yubordim. Qizlar yig‘lamang, bayramda yana ko‘risharkanmiz-ku, deb taskin berishdi. Mana bir haftadan beri oila davrasida dam olyapman. Uzoq yil ishlaganim sababmi ishimni qo‘msayapman. Bayramni o‘tkazaylik-chi, undan keyin balki ruxsat berishsa, yana ishga qaytarman, — deydi suhbatdosh opa.