Hindiston Xitoy bilan chegaraga “misli ko‘rilmagan” darajada ko‘p harbiylarini joylashtirdi. Bu haqda Hindiston tashqi ishlar vaziri Subramanyam Jayshankar ma’lum qildi, deb yozadi The Indian Express.
Uning so‘zlariga ko‘ra, bu “2020-yildan buyon sezilarli darajada ko‘paygan” Xitoy qo‘shinlari joylashtirilishiga qarshilik ko‘rsatish uchun qilinmoqda. Vazirning aytishicha, Hindiston armiyasi “haqiqiy nazorat chizig‘ini bir tomonlama tartibda o‘zgartirishga qaratilgan har qanday urinishlarga” qarshi turadi.
Jayshankar muxolifatchi siyosatchi Paxul Gandi tomonidan noroziliklarga javob qildi, u Hindiston hukumatini chegarada yuz bergan navbatdagi keskinlikdan keyin “Xitoy xavfi”ni e’tiborsiz qoldirishda ayblagandi.
9-dekabr kuni Hindistonning Arunachal-Pradesh shtati g‘arbidagi Tavang okrugida Haqiqiy nazorat chizig‘i bo‘ylab hind va xitoy harbiylari o‘rtasida to‘qnashuv bo‘lib o‘tgani xabar berilgandi. ANI agentligi manbalariga ko‘ra, ikkala tomondan ham bir necha harbiy xizmatchi yengil jarohatlangan. Shundan keyin Hindiston va Xitoy kuchlari chegaradan olib ketilgan.
Keyinroq Hindiston mudofaa vaziri Rajnatx Singx mamlakat o‘z hududiga Xitoy harbiylari kirib kelishining oldini olganini ma’lum qildi. “Xitoy va hind qo‘shinlari o‘rtasida qo‘l jangi bo‘lib o‘tdi. Hindiston qo‘shinlari Xitoy xalq ozodlik armiyasi qo‘shinlarining hududimizga kirishiga yo‘l qo‘ymadi”, — dedi u.
13-dekabr kuni Xitoy Tashqi ishlar vazirligi vakili Van Venbin Xitoy-Hindiston chegarasidagi vaziyat barqaror ekanini hamda tomonlar diplomatik va harbiy kanallar orqali aloqada bo‘lib turganini ma’lum qildi. Jurnalistlarning to‘qnashuvlar haqidagi savollariga javoban u “tegishli vakolatli organlarga murojaat qilishga” chaqirdi.
Xitoy va Hindiston o‘rtasidagi bahs
Haqiqiy nazorat chizig‘i Janubiy Tibetda Hindiston va Xitoy o‘rtasida talashilayotgan chegara hududlarda shartli demarkatsiya chizig‘i bo‘lib hisoblanadi. Xususan, Hindiston Tibet tog‘liklarining Pekin nazorati ostidagi qismlari, Aksaychin hududiga da’vogarlik qilmoqda, Xitoyning da’vosi esa Nyu-Deli nazorati ostidagi Arunachal-Pradesh hududiga taalluqli.
Bahs sabablari XX asr boshiga borib taqaladi, o‘shanda Tibet o‘z mustaqilligini e’lon qilganidan keyin uning Britaniya Hindistoni bilan chegarasi so‘nggisining foydasiga surilgan edi. Pekin bu qarorni tan olmadi va 1951-yilda Tibetni o‘z nazorati ostiga olgach, Nyu-Deliga hududiy talablarini bildira boshladi.
Chegara hududida birinchi qurolli nizo 1962-yilda yuz bergan, o‘shanda faol jangovar harakatlar qariyb bir oy davom etgan. Xitoy Tavangni vaqtinchalik egallab oldi, ammo keyinroq chekindi va sulh tuzildi.
Xitoy va Hindiston harbiylari o‘rtasida bir necha marta to‘qnashuvlar yuz bergan, ularning so‘nggilaridan biri 2020-yil iyunida bo‘lib o‘tgandi. Jang qariyb olti soat davom etgan, o‘qotar qurollar emas, faqat tayoq, tosh va mixli dubinkalar qo‘llanilgan. 20 nafar hind harbiysi halok bo‘lgan, Xitoy tomonidagi qurbonlar soni noma’lum. Hindiston TIV voqeada Xitoyni ayblagan.
Izoh (0)