Checheniston rahbari Ramzan Qodirovni tanqid qilgan 1ADAT muxolifat Telegram-kanali moderatori Salman Tepsurkayev o‘ldirilgan. Bu haqda “Qiynoqlarga qarshi jamoa” huquqshunosi Olga Sadovskaya “Skaji Gordeyevoy” Youtube-shousida ma’lum qildi, deb yozadi Meduza.
“Biz bir ish doirasida bir odamni qutqarib qololmagan edik. Uni o‘ldirishdi. Bu Salman Tepsurkayevning ishi, u bo‘yicha yaqinda Yevropa inson huquqlari sudi qaror chiqardi. Biz uning halok bo‘lganidan xabardormiz”, — dedi Sadovskaya. Uning so‘zlariga ko‘ra, Tepsurkayev o‘g‘irlab ketilganidan keyin “Qiynoqlarga qarshi jamoa” uni qutqarib olishga va dalillar to‘plashga uringan.
“Biz nimadir haqida gapirishni o‘zimizga ep ko‘ra olmaymiz, biz o‘zimiz bilgan narsani gapirishimiz kerak. Bu yerda uni o‘g‘irlab ketishdi, shunaqa-shunaqa mashinaga o‘tirg‘izishdi, shunaqa-shunaqa odamlar, ular mana shu yerdan o‘tib ketishdi, bitta darvozadan kirishdi va shu yerda aloqa uzildi. Biz butun manzarani qayta tiklashimiz kerak edi va biz tikladik ham, butun ma’lumotni to‘pladik. Biroq, afsuski, bu yordam bermadi”, — dedi Olga Sadovskaya.
Sadovskayaning intervyusidan keyin 1ADAT Telegram-kanali bayonot e’lon qilib, Tepsurkayevning o‘ldirilishi bo‘yicha barcha tafsilotlarni oshkor qildi. Harakat vakillari uning halok bo‘lgani haqidagi ma’lumotlarni ancha oldin qo‘lga kiritganini, ammo so‘nggi lahzagacha bu yolg‘on ekanligiga umid qilganini qayd etgan.
2020-yil 6-sentabr kuni Checheniston xavfsizlik tuzilmalari xodimlari Salman Tepsurkayevni o‘g‘irlab ketib, uni Gelenjikdan Chechenistonga olib ketgan. Ertasi kuni internetda video paydo bo‘ldi, unda Tepsurkayev o‘zini o‘zi qiynoqqa solishga majburlangani aks etgan. Krasnodar o‘lkasida uning o‘g‘irlab ketilgani yuzasidan jinoyat ishi qo‘zg‘atildi.
Uning safdoshlari aytishicha, Tepsurkayev 2020-yil 15-sentabrda Davlat dumasi deputati Adam Delimxanov tug‘ilib-o‘sgan Jalka qishlog‘idagi harbiy poligonda o‘ldirilgan. “Salmanni bog‘lab tashlashgan va og‘ziga granata solib, uni masofadan turib portlatishgan”, — deya ma’lum qildi uning maslakdoshlari.
“Salman bir hafta davomida qiynoqqa solingan, xo‘rlangan va oxiri dahshatli usulda o‘ldirilgan, ammo jirkanch qodirovchi jinoyatchilarga bu ham kamlik qildi. Ular jasadni qarindoshlariga berib, “uni itga o‘xshatib ko‘mib qo‘yishni” aytgan. Salmanning jasadi nomsiz qabrga dafn qilindi”, — deyiladi bayonotda.
“Adat” harakati — Chechenistondagi eng ko‘zga ko‘ringan muxolifat harakatlaridan biri. U asosan 1ADAT Telegram-kanali orqali tanilgan bo‘lib, unga qariyb 40 ming foydalanuvchi obuna bo‘lgan. Harakat 2020-yildan beri mavjud bo‘lib, u, shu jumladan, Chechenistonda yuz berayotgan inson huquqlari buzilishi hollari haqida xabar beradi. “Adat” asoschisi va rahbarlaridan biri Ibragim Yangulbayevdir. 2022-yil yanvarida chechen xavfsizlik kuchlari Nijniy Novgorodda aktivistning onasi Zarema Musayevani o‘g‘irlab ketdi. Keyinroq unga qarshi politsiyachiga nisbatan zo‘ravonlik ko‘rsatish haqida jinoyat ishi qo‘zg‘atildi va o‘shandan buyon u Grozniydagi tergov izolyatorida saqlanmoqda.
Izoh (0)