Чеченистон раҳбари Рамзан Қодировни танқид қилган 1АDАТ мухолифат Telegram-канали модератори Салман Тепсуркаев ўлдирилган. Бу ҳақда «Қийноқларга қарши жамоа» ҳуқуқшуноси Ольга Садовская «Скажи Гордеевой» Youtube-шоусида маълум қилди, деб ёзади Meduza.
«Биз бир иш доирасида бир одамни қутқариб қололмаган эдик. Уни ўлдиришди. Бу Салман Тепсуркаевнинг иши, у бўйича яқинда Европа инсон ҳуқуқлари суди қарор чиқарди. Биз унинг ҳалок бўлганидан хабардормиз», — деди Садовская. Унинг сўзларига кўра, Тепсуркаев ўғирлаб кетилганидан кейин «Қийноқларга қарши жамоа» уни қутқариб олишга ва далиллар тўплашга уринган.
«Биз нимадир ҳақида гапиришни ўзимизга эп кўра олмаймиз, биз ўзимиз билган нарсани гапиришимиз керак. Бу ерда уни ўғирлаб кетишди, шунақа-шунақа машинага ўтирғизишди, шунақа-шунақа одамлар, улар мана шу ердан ўтиб кетишди, битта дарвозадан киришди ва шу ерда алоқа узилди. Биз бутун манзарани қайта тиклашимиз керак эди ва биз тикладик ҳам, бутун маълумотни тўпладик. Бироқ, афсуски, бу ёрдам бермади», — деди Ольга Садовская.
Садовскаянинг интервьюсидан кейин 1АDАТ Telegram-канали баёнот эълон қилиб, Тепсуркаевнинг ўлдирилиши бўйича барча тафсилотларни ошкор қилди. Ҳаракат вакиллари унинг ҳалок бўлгани ҳақидаги маълумотларни анча олдин қўлга киритганини, аммо сўнгги лаҳзагача бу ёлғон эканлигига умид қилганини қайд этган.
2020 йил 6 сентябрь куни Чеченистон хавфсизлик тузилмалари ходимлари Салман Тепсуркаевни ўғирлаб кетиб, уни Геленжикдан Чеченистонга олиб кетган. Эртаси куни интернетда видео пайдо бўлди, унда Тепсуркаев ўзини ўзи қийноққа солишга мажбурлангани акс этган. Краснодар ўлкасида унинг ўғирлаб кетилгани юзасидан жиноят иши қўзғатилди.
Унинг сафдошлари айтишича, Тепсуркаев 2020 йил 15 сентябрда Давлат думаси депутати Адам Делимханов туғилиб-ўсган Жалка қишлоғидаги ҳарбий полигонда ўлдирилган. «Салманни боғлаб ташлашган ва оғзига граната солиб, уни масофадан туриб портлатишган», — дея маълум қилди унинг маслакдошлари.
«Салман бир ҳафта давомида қийноққа солинган, хўрланган ва охири даҳшатли усулда ўлдирилган, аммо жирканч қодировчи жиноятчиларга бу ҳам камлик қилди. Улар жасадни қариндошларига бериб, «уни итга ўхшатиб кўмиб қўйишни» айтган. Салманнинг жасади номсиз қабрга дафн қилинди», — дейилади баёнотда.
«Адат» ҳаракати — Чеченистондаги энг кўзга кўринган мухолифат ҳаракатларидан бири. У асосан 1АDАТ Telegram-канали орқали танилган бўлиб, унга қарийб 40 минг фойдаланувчи обуна бўлган. Ҳаракат 2020 йилдан бери мавжуд бўлиб, у, шу жумладан, Чеченистонда юз бераётган инсон ҳуқуқлари бузилиши ҳоллари ҳақида хабар беради. «Адат» асосчиси ва раҳбарларидан бири Ибрагим Янгулбаевдир. 2022 йил январида чечен хавфсизлик кучлари Нижний Новгородда активистнинг онаси Зарема Мусаевани ўғирлаб кетди. Кейинроқ унга қарши полициячига нисбатан зўравонлик кўрсатиш ҳақида жиноят иши қўзғатилди ва ўшандан буён у Грознийдаги тергов изоляторида сақланмоқда.
Изоҳ (0)