Avvalroq Rossiyaning kredit reytingi keskin tushib ketgani xabar qilingandi. Bundan tashqari, J.P. Morgan tahlili Rossiyada defolt xavfi borligi haqida ishora qildi.
Defolt bu nima?
Defolt — davlatning o‘z moliyaviy majburiyatlari, ya’ni davlat tomonidan sotilgan qimmatli qog‘ozlar uchun javob berishdan bosh tortishi.
Rossiya 1998-yilda hukumat qisqa muddatli obligatsiyalarini to‘lashdan bosh tortganida defoltga uchragan edi.
Bu obligatsiyalarni asosan banklar sotib olgan edi, ular pulni qaytarib olmagani uchun aholiga omonatlarini qaytarish uchun mablag‘ topa olmagan.
Defolt keng ko‘lamli iqtisodiy inqirozning natijasi edi. Uning oqibatlari iqtisodiyotning va umuman Rossiyaning rivojlanishiga jiddiy ta’sir ko‘rsatgandi.
Birinchidan, Rossiya milliy valyutasi AQSh dollariga nisbatan bir necha oy ichida 3,2-3,5 baravar pasaygan — 6,8 rubldan 21-22 rublgacha.
Ikkinchidan, aholi va xorijiy sarmoyadorlarning Rossiya banklari va davlatiga bo‘lgan ishonchi so‘ngandi.
Uchinchidan, ko‘plab korxonalar yopilib, ishsizlik keskin oshib ketgan edi.
To‘rtinchidan, bank tizimi tanazzulga yuz tutib, bir qancha banklar bankrot deb e’lon qilinib, ularning omonatchilari o‘z mablag‘larini yo‘qotgan edi.
Natijada Rossiyada turmush darajasi keskin tushib ketgan edi.
2022-yilda Rossiyada defolt bo‘lishi mumkinmi?
Forbes so‘rovida qatnashgan ekspertlar defolt yuz bergan taqdirda ham, у 1998-yildagidek bo‘lmaydi deb hisoblamoqda.
Avvalgi defolt texnik edi, chunki davlatning qarzlarini to‘lash uchun puli qolmagan edi. Endi esa vaziyat boshqacha, chunki hozirda defolt masalasi texnik emas, balki siyosiy ko‘rinishga ega.
1998-yildagidan farqli o‘laroq, ayni paytda Rossiya o‘z qarzlarini to‘lash imkoniyatiga ega. Biroq mamlakat buni xohlaydimi yoki yo‘qmi — bu noma’lum.
Tahlilchilarning fikricha, agar Rossiya sanksiyalarga javoban qarzlarni to‘lashdan bosh tortsa va defolt yuzaga kelsa, bu asosan xorijiy investorlarga zarar keltiradi.
Rossiyada yashayotganlar uchun bu holat qo‘shimcha xavf tug‘dirmasligi aytilmoqda.
“Asosiy tahdid defolt emas, balki har doim biz bilan bo‘lgan va endi yanada yuqori bo‘ladigan inflyatsiyadir. Hamma narsa kamida 20-30 foizga qimmatlashadi”, — deydi Maerli Capital fondi rahbari Anastasiya Tarasova.
Uning so‘zlariga ko‘ra, sanksiyalar, ishlab chiqarish va ta’minot zanjirlarini qayta tiklanishi (bu kamida uch oy talab qiladi) vaqtinchalik tanqislikka olib kelishi mumkin.
Avvalroq Rossiya yaqin uch yilni chuqur inqirozda o‘tkazishi xabar qilingandi.
Izoh (0)