O‘zbekiston prezidenti huzuridagi Strategik va mintaqalararo tadqiqotlar instituti bo‘lim boshlig‘i Komiljon Aripov Shavkat Mirziyoyevning BMT Aksilterror boshqarmasining respublikada hududiy vakolatxonasini tashkil etish tashabbusi muhimligi va dolzarbligini tasdiqladi.
Ekspertning fikricha, so‘nggi yillarda dunyoda xalqaro terrorizm mavqeyini mustahkamlashga foydali ta’sir ko‘rsatayotgan bir qator omillar paydo bo‘ldi. Bular — davlatlararo qarama-qarshiliklar va ular bilan bog‘liq keskinlik, harbiy mojaro o‘choqlari hamda iqtisodiy inqirozni keltirib chiqargan pandemiya.
“Terrorizm va ekstremizm tahdidi dunyo uchun ham, Markaziy Osiyo davlatlari uchun ham haqiqat ekanligi nimani anglatadi? Isroil hukumati statistikasiga ko‘ra, IShID tomonidan 2021-yilda Afg‘onistonda 365 terakt amalga oshirilgan. Ularda 2,2 ming kishi halok bo‘lgan, bu 2020-yilgidan ancha ko‘p. 2020-yilda IShID 83 ta terakt amalga oshirgan, ularda 835 kishi halok bo‘lgan. Ya’ni IShID faolligi oshgan. Bundan tashqari, Qozog‘istonda sodir bo‘lgan yanvar voqealari mintaqa davlatlarida yashirin terror yacheykalari mavjudligini ko‘rsatdi.
Davlatlar ushbu tahdidlarga Global aksilterror strategiyasini muvofiqlashtirilgan holda amalga oshirish orqali javob berishadi. 2011-yilda esa, O‘zbekiston rahbari ta’kidlaganidek, Markaziy Osiyo ushbu strategiyani amalga oshirish bo‘yicha Qo‘shma harakatlar rejasini (QHR) qabul qilib, muvaffaqiyatli mintaqaviy yondashuv namunasini ko‘rsatdi.
QHR doirasida terrorizmning oldini olish va unga qarshi kurashish bo‘yicha tizimli ishlar olib borilmoqda, xususan, har bir ishtirokchi davlatda normativ-huquqiy baza yaratilgan. Masalan, O‘zbekistonda ‘Ekstremizmga qarshi kurashish to‘g‘risida’gi qonun, shuningdek, 2021–2026-yillarga mo‘ljallangan Ekstremizm va terrorizmga qarshi kurashish milliy strategiyasi qabul qilindi.
Markaziy Osiyoning barcha davlatlari bu boradagi asosiy xalqaro-huquqiy hujjatlarni ratifikatsiya qilgan va deyarli barchasi ShHTning terrorizm va ekstremizmga qarshi kurash bo‘yicha konvensiyalariga qo‘shilgan.
Terrorizmga qarshi kurash strategiyasini yanada rivojlantirish QHRni amalga oshirishda doimiy monitoring va tanqidiy baholashni kuchaytirishni nazarda tutadi. Prezidentning taklifi esa shu maqsadni amalga oshirishga qaratilgan.
Shuningdek, prezident tashabbusi BMTning Global aksilterror strategiyasi bilan hamohang bo‘lib, unda terrorizmga qarshi kurashda davlatlarning salohiyatini kuchaytirish va BMT tizimining rolini kuchaytirish haqida so‘z boradi.
Shunday qilib, BMTning terrorizmga qarshi kurash boshqarmasi ofisining tashkil etilishi Markaziy Osiyo mamlakatlariga yanada muvofiqlashtirilgan harakatlarni ishlab chiqish va shu bilan birga o‘z fuqarolarining xavfsizligi va farovonlik darajasini oshirish imkonini beradi”, — deydi Komiljon Aripov.
Izoh (0)