Rossiyada arzon benzinning importi bekor qilinishi mumkin. Mamlakat energetika vaziri ushbu taklif yuzasidan izoh berdi

Rossiya energetika vazirligi mamlakatda neft mahsulotlarining importiga olti oy muddatga taqiq qo‘yishni taklif etdi, bunda ichki bozorga xorijning arzon benzini kiritilmaydi va ushbu qarordan ko‘zlangan maqsad ichki neftni qayta ishlash zavodlarini qo‘llab-quvvatlashdan iborat. Bu haqda energetika vaziri Aleksandr Novak “Rossiya-1” telekanalidagi ko‘rsatuvda ma’lum qildi, deb yozmoqda “RBK”.

Novakning aytishicha ushbu majburiy va bozor iqtisodiyoti sharoitlariga to‘g‘ri kelmaydigan chorani ko‘p mamlakatlar, jumladan, Qozog‘iston ham qo‘llamoqda. U yerda ham neft mahsulotlarini respublika hududiga olib kirish cheklab qo‘yilgan.

“Biz ushbu cheklov orqali nеftni qayta ishlash sohamizni saqlab qolmoqchimiz, bu avvalo ishchi o‘rinlarini saqlab qolish demakdir, ish o‘rinlarining qutqarib qolinishi neftni ishlab chiqaradigan zavodlar faoliyatining uzluksizligini ta’minlaydi”, — deya qayd etgan Novak.

Energetika vazirligining importni cheklash bo‘yicha taklifini soha bo‘yicha kompleks rahbari bosh vazir o‘rinbosari Yuriy Borisov ham qo‘llab-quvvatlagan.

Xabarlarga ko‘ra, taqiq yaqin kunlarda kuchga kiradi va bu aprel oyida sodir bo‘lishi kutilmoqda. Avvaliga kompaniyalarga bu haqda xabar qilinadi, so‘ngra hukumat qarori bilan cheklov me’yorlari belgilab qo‘yiladi, deb yozgan “RBK”. Taqiq vaqtinchalik bo‘ladi va sentabrgacha amal qiladi — ushbu davr davomida Energetika vazirligi prognozi bo‘yicha arzon narxlar saqlanib turadi.

Jahon bozorida neft narxi koronavirus pandemiyasi hamda neft ishlab chiqaruvchi davlatlarning OPEK+ kelishuvi muddatining tugashi oqibatida keskin tushib ketgandi. Kelishuv 1-apreldan o‘z kuchini yo‘qotgan, sababi kartel a’zolari uni uzaytirish yoki “qora oltin” ishlab chiqarish hajmini kamaytirish borasida bir qarorga kela olmagandi. 9-aprelda bo‘lib o‘tgan muzokaralarda Meksikadan tashqari barcha ishtirokchilar yangi kelishuv imzolashga rozi bo‘ldi.Benzin narxi xorijda neft qiymatining tushishi oqibatida pastladi, Rossiyada esa depmfer, ya’ni ichki bozordagi o‘ziga xos mexanizm tufayli o‘zgarishsiz qoldi. Unga ko‘ra, yoqilg‘i turli sakrashlardan himoya qilinadi va neft kotirovkalarining tebranishlaridan saqlaydi. Ushbu mexanizm tufayli neft ishlab chiqaruvchilar ichki bozordan ortiqcha mukofot pullari olsa davlatga qo‘shimcha pul to‘laydi, shu sababli yoqilg‘i quyish shoxobchalaridagi narxlar o‘zgarmaydi. Bordi-yu ichki bozorda diskont holati kuzatilsa, aksincha davlat kompaniyalar narxni ko‘tarmasligi uchun ularga pul to‘laydi.

Ya’ni dunyo bozorida neft narxi tushsa va import qiluvchi kompaniyalar uni arzon xarid qilib qimmat sotsa, ortiqcha daromadni davlatga qaytaradi va aksincha jahonda neft ko‘tarilib, benzin narxi ichki bozorda o‘zgarmasa davlat ularga ko‘rilgan zararni qoplab beradi.