“Daryo” saytida haftaning eng muhim va muhokamali xabarlar sharhini boshlaymiz.
Аfg‘onistonda tinchlik o‘rnatiladimi?
Garchi dayjestimiz mahalliy xabarlarni sharhlasa-da, AQSh va “Tolibon” kelishuvga erishganini eslashimiz joizdir, chunki tinchlik kelishuvida, birinchidan, O‘zbekistonning kattagina hissasi bo‘lsa, ikkinchidan afg‘on diyorida tinchlik o‘rnatilishi O‘zbekiston uchun har taraflama manfaatlidir.
Shu hafta tashqi ishlar vaziri Abdulaziz Komilov Qatar poytaxtidagi Afg‘oniston tinchlik muzokarasida qatnashdi. Dohadagi uchrashuvda AQSh va “Tolibon” harakati tinchlik kelishuvini imzoladi. Ma’lumki, “Tolibon” Afg‘onistonda bitta ham amerikalik askar qolmaguncha kurashishini qayta-qayta takrorlaydi. AQSh prezidenti, o‘z navbatida, afg‘on diyoridan qo‘shinlarini olib chiqish niyatini yana aytdi. Bu umidbaxsh xabardir.
“Tolibon” harakatining Qatardagi siyosiy vakolatxonasi rahbari mulla Barodar Oxund Prezident Shavkat Mirziyoyevga Afg‘oniston muammolariga doimiy e’tibor qaratgani uchun minnatdorlik bildirdi. U O‘zbekistonning sa’y-harakatlari tufayli afg‘on mojarosi yana xalqaro hamjamiyatning diqqat markazida ekanligini e’tirof etdi.
Avvalroq Senat raisining birinchi o‘rinbosari Sodiq Safoyev “Afg‘onistonda tinchlik o‘rnatilishi O‘zbekistonning geosiyosiy jihatdan yangi bosqichga chiqishiga sabab bo‘lishi mumkin”, deb aytgandi.
Tibbiyot muassasalarida o‘zgarish
Tibbiyot kollejlari, xalq tilida aytganda “meduchilishche”lar o‘rniga Ibn Sino maktablari tashkil etilishi samara beradimi yoki an’anaviy nom almashtirish kampaniyasiga guvoh bo‘lamizmi? Bu hozircha noaniq. Ammo o‘tgan haftada Prezident ishtirokida o‘tkazilgan yig‘ilishda ushbu taklif berildi va tibbiyotning nochor ahvoli haqida ko‘p gaplar bo‘ldi.
Har o‘n ming aholiga 23 nafar shifokor to‘g‘ri keladigan O‘zbekistonda mahalliy tibbiyot xodimlarining ko‘nikmasini oshirishga e’tibor qaratilmayapti, ixtisoslashgan markaz va hududiy muassasa o‘rtasida vertikal tizim shakllanmagan. 20-30 foiz mablag‘ samarasiz sarflanyapti.
Yig‘ilishda bularning barchasi tanqidiy tahlil etildi hamda sog‘liqni saqlash tizimini qayta ko‘rib chiqib, bu boradagi qamrovni kengaytirish, malaka oshirish kurslarini Qoraqalpog‘iston va viloyatlar markazlarida tashkil etib, mutaxassislarga qulaylik yaratish bo‘yicha topshiriqlar berildi.
Yangi tayinlov
2016-yildan beri Buxoro viloyatiga hokimlik qilib kelayotgan O‘ktam Barnoyev O‘zbekiston bosh vazirning agrar va oziq-ovqat sohalarini rivojlantirish masalalari bo‘yicha o‘rinbosari lavozimiga tayinlandi. Prezident Shavkat Mirziyoyev 28-fevral, juma kuni, shu haqdagi farmonni imzoladi.
Hozirga qadar Buxoro shahriga hokimlik qilib kelgan Karim Kamolov Buxoro viloyati hokimi vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi. Eski hokim O‘ktam Barnoyev lavozimidan hurmat bilan kuzatilgani aytildi.
Umra ziyorati vaqtinchalik to‘xtatildi
Xitoy koronavirusi ziyoratchilarning ham yo‘lini to‘sdi. O‘zbekiston Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari bo‘yicha qo‘mita Saudiya Arabistoni podshohligi Haj va Umra vazirligi 2020-yil 27-fevral kunidan dunyoning barcha mamlakatlari uchun Umra vizasi taqdim etishni vaqtincha to‘xtatganligini xabar qildi.
Saudiya Arabistoni koronavirus tarqalishining oldini olishda birgina bu chora bilan cheklanmasdan, Xitoy, Yaponiya, Singapur, Janubiy Koreya, Malayziya, Italiya va Qozog‘iston fuqarolari uchun elektron sayyohlik vizalar berilishini to‘xtatib qo‘ydi.
Kambag‘allik muammosi ochiq tan olindi
Bu hafta “kambag‘allikni kamaytirish” iborasi trendga chiqdi. O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev raisligida 27-fevral kuni bo‘lib o‘tgan videoselektor yig‘ilishida Prezident: “Dastlabki hisob-kitoblarga ko‘ra, 12-15 foiz yoki 4-5 million aholimiz kambag‘al. Bu ularning bir kunlik daromadi 10—13 ming so‘mdan oshmayapti, degani. Yoki bir oilada mashina ham, chorva ham bo‘lishi mumkin, lekin bir kishi og‘ir kasal bo‘lsa, oila daromadining kamida 70 foizi uni davolatishga ketadi. Xo‘sh bunday oilani o‘ziga to‘q deyish mumkinmi?”, deya savol qo‘ydi.
Senat raisi Tanzila Norboyeva mavzu yuzasidan “O‘zbekiston tarixida ilk bor mamlakatdagi kambag‘allik muammosi ochiq tan olindi. Hozirda 4-5 million aholi kambag‘allikda yashamoqda”, — deb fikr bildirdi.
Xo‘sh, kambag‘allik nima? Birlashgan Millatlar Tashkilotining ta’rificha, kuniga 1,90 AQSh dollaridan kam daromadga ega inson kambag‘al hisoblanadi. Bu bir oyda 550 ming so‘mga yaqin pul ishlovchilar kambag‘allar toifasiga mansub deganidir. Iqtisodchi Behzod Hoshimovning yozishicha, O‘zbekiston dunyoning eng kambag‘al 30-40 mamlakatidan biridir.
O‘zbekiston kambag‘allikni kamaytirish uchun qanday choralar ko‘radi? Buning uchun uzoq muddatli strategiya ishlab chiqilmoqda. Prezident ta’biri bilan aytganda “aholini kasbga o‘qitish, moliyaviy savodxonligini oshirish, odamlarda tadbirkorlik hissini uyg‘otish, infratuzilmani yaxshilash, farzandlarini o‘qitish, sifatli davolanish, manzilli nafaqa to‘lash tizimini joriy qilish” kabi o‘zgarishlar yasaladi. O‘zbekistonda Jahon banki, BMTning Rivojlanish dasturi va boshqa xalqaro tashkilotlar bilan birga Kambag‘allikni kamaytirish dasturining ishlab chiqilishi aytildi.
Bema’ni tashabbus
Anchadan beri dayjestimizda qovun tushirgan mansabdorlar va be’mani tashabbuslar haqida yozmagandik. Jizzaxlik pedagoglar bizga yana ilhom bag‘ishladi.
Ijtimoiy tarmoqlarda maktabda o‘quvchilar doskaga bir qator qilib chiqarilib, ularning sochi chizg‘ich bilan o‘lchanayotgani aks etgan suratlar tarqaldi. Bu maktabdagi tartib-qoida bo‘yicha o‘g‘il bolalarning sochi uzunligi 2-3 santimetrdan oshmasligi kerak ekan. Fotosuratlar darhol tarqalib, omma e’tirozi va istehzosini qo‘zg‘adi.
Voqea, hatto, Ikkinchi jahon urushida natsistlarning asirlar yuzi proporsiyasini o‘lchab, millatini aniqlashiga qiyoslandi. Blogerlar oliy rahbariyat kichik farzandlarining o‘sgan sochda tushgan fotosuratlarini ulashib vaziyatni savol ostiga oldi. Holatga xalq ta’limi vaziri Sherzod Shermatov “Qosh qo‘yaman deb, ko‘z chiqarish”, deya ta’rif berib, hech qaysi topshiriqda bolalarning sochini chizg‘ichda o‘lchab, rasmga olib, Telegram’da tarqatish kerak deb yozilmaganini eslatdi.
“Daryo” yangiliklarini kuzatib boring. O‘zbekiston va dunyo xabarlaridan eng birinchi xabardor bo‘ling.
Izoh (0)