O‘zbekiston Markaziy banki qarz oluvchilarning qarz yuki ko‘rsatkichini joriy etishni va uning 40 foizini cheklashni rejalashtirmoqda. Bu haqda Markaziy bank kredit tashkilotlarining prudensial nazorat departamenti direktori Abror Turdaliyev ma’lum qildi, deb yozadi “Gazeta.uz”.
Abror Turdaliyevning izohlashicha, “bu aholini qarz botqog‘iga botib qolishining oldini olish maqsadida qilinmoqda”.
Oktabr oyi boshlarida Markaziy bank kreditlar (qarzlar), qarz yuki o‘sishining oldini olish uchun normalar bo‘yicha qarz oluvchining (jismoniy shaxs) qarz yukini hisoblash to‘g‘risidagi Nizomni tasdiqlash uchun loyiha tartibini taqdim etdi.
Jismoniy shaxslarning qarz yuki ko‘rsatkichi deganda barcha kreditlar va qarzlar bo‘yicha o‘rtacha oylik to‘lovlarning mijozning o‘rtacha oylik daromadlariga nisbati tushuniladi.
Kredit (qarz) shartnomasi bo‘yicha to‘lovlar shartnomani tuzishda kreditning asosiy qiymati, foiz, komissiya va boshqa to‘lovlar, shu jumladan, uchinchi shaxs foydasiga to‘lovlar.
Markaziy bankning yangi talablariga muvofiq, kredit berishda kredit tashkilotlari har bir mijoz uchun qarz yukining ko‘rsatkichini (QYK) hisoblashi shart.
Mijozning o‘rtacha oylik daromadlarini aniqlash uchun ular qarz oluvchi va ish beruvchi tomonidan tasdiqlangan ish haqi to‘g‘risidagi guvohnomani, pensiya guvohnomasini, jamg‘arib boriladigan pensiya badallari to‘g‘risidagi ma’lumotlarni va qarz oluvchi va birgalikda qarz oluvchining daromadini tasdiqlovchi boshqa ma’lumotlarni talab qilishi mumkin.
Kredit tashkilotlari tomonidan jismoniy shaxslarga taqdim etiladigan barcha kredit va mikrokredit bitimlari bo‘yicha maksimal kunlik foiz stavkasi 0,3 foizdan yuqori bo‘lmagan darajada o‘rnatilishi taklif etiladi, foizlar, komissiyalar, jarimalar va boshqa sanksiyalar yillik kredit miqdorining yarmidan oshmasligi kerak.
Kreditlash turlari bo‘yicha kredit portfeli qoldig‘i to‘g‘risidagi ma’lumotlarga ko‘ra, joriy yilning to‘qqiz oyida mikroqarz hajmi 2018-yilning mos davriga nisbatan 860 foizga o‘sdi.
“Ayni paytda biz mikrokreditlar, lombardlar va kredit tashkilotlari kreditlari, mikroqarzlar kabi mikromoliyaviy xizmatlar bo‘yicha qarz yukini joriy etishni rejalashtirmoqdamiz. Sezilarli darajada yuqori bo‘lgan kunlik foiz stavkasi mavjud. Bu qo‘shni mamlakatlardagi regulyatorlarning asosiy bosh og‘rig‘idir.
Shunday qilib, mikromoliya xizmatlarining mavjudligi iste’molchilarga salbiy ta’sir ko‘rsatmasligini istaymiz. Va banklar ma’lum bir darajaga yetganda qarz oluvchilarning ma’lumotlarini kreditlashni cheklashi kerak”, — deydi Abror Turdaliyev.
Izoh (0)