• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12762.53
    • RUB162.66
    • EUR14978.11
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +34°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    O‘zbekiston

    Dunyodagi eng maxfiy hududlardan biri — Orol dengizining qoq markazidagi Vozrojdeniye oroli qayta uyg‘onadimi? (foto)

    O‘tgan asrning 40-yillaridan to 90-yillarigacha — yarim asr davomida butun dunyodagi eng maxfiy hududlardan biri sanalib kelgan Orol dengizining qoq markazidagi Vozrojdeniye oroli hamon sirliligicha qolmoqda. Tajriba sinovlari tugaganiga 27 yil bo‘lyapti, ammo hamon bu yerda sovuq urush davridan qolgan zaharli sarqitlar saqlanib kelayotganligi aytilmoqda. Bu haqda O‘zA muxbiri Yesimxan Qanoatov hikoya qilgan.

    Foto: O‘zA

    Foto: O‘zA

    Orol dengizi to‘lin paytlarda unda 300 ga yaqin katta-kichik orollar mavjud bo‘lgan. Shularning eng yirik 3 tasi Ko‘korol, Barsakelmes va Vozrojdeniyedir.

    Vozrojdeniye oroli XVI-XVII asrlarda Orol dengizi sathi pasaygan vaqtda hosil bo‘lgan. Mahalliy aholi tomonidan Qantubek deb nomlanib kelingan ushbu joy 1848-yilda leytenant Aleksey Butakov ekspeditsiyasi tomonidan kashf qilinib, Nikolay oroli deb nomlangan. Keyinchalik yangi hukumat davrida Vozrojdeniye nomi bilan atala boshlagan. Atrofi feruza rangli suv bilan o‘ralgan orolda minglab sayg‘oqlar to‘dasini uchratish mumkin bo‘lgan, dengiz esa baliqlarga boy bo‘lgan.

    Foto: O‘zA

    Foto: O‘zA

    Qadimdan baliqchilar makon qilib kelingan so‘lim manzarali orol o‘tgan asrning 40-yillaridan boshlab biologik qurollarni sinovdan o‘tkazadigan hududga aylantiriladi. Shu paytdan boshlab baliqchilarga va boshqa begonalarga hududga yaqinlashish qat’iyan man qilingan.

    Shartli ravishda hudud “Barxan” yoki “Aralsk 7” deb nomlagan. Hudud o‘ta maxfiy sanalgan va dunyoning hech bir xaritalarida aks etmagan edi. Maxfiylik darajasi shu qadar bo‘lganki, poligonda xizmatda yurgan xodimlar qayerda ishlashayotganini bilmagan.

    Foto: O‘zA

    Foto: O‘zA

    Vozrojdeniye haqida ko‘p eshitar edik, internetda esa u haqida ma’lumotlar bisyor, lekin shu kungacha u yerga borib ko‘rish nasib qilmagan edi. Joriy yil boshidan mazkur hududda quduqlar qazilib, saksovullar ekilib, yashil oazislar paydo qilinishi bahonasida arvoh shaharni ko‘zimiz bilan ko‘rish ishtiyoqi yana oshdi.

    Vozrojdeniyega kirib borar ekanmiz, sahro tabiatining go‘zalligi lol qoldirdi. Joriy yilga bahorda yog‘ingarchilik mo‘l bo‘lgani bois atrof yam-yashil edi. Quyon ko‘p ekan. Saksovul qalin bo‘lib o‘sib ketgan.

    Shaharga kirishimiz bilan qandaydir xavotir vujudimizni egallab oldi. Bo‘m-bo‘sh ko‘p qavatli uylar, binolar. Shamol huvillab, qo‘rqinchli ovozlar qulog‘ingga chalinadi. Bir burchakdan noma’lum hayvon chiqib keladigandek tuyulaveradi.

    Foto: O‘zA

    Foto: O‘zA

    Tashlandiq shahar marodyorlar tomonidan shunday talanganki, binolar ichiga kirish xavfli bo‘lib qolgan.

    Shahar ikkita qismdan iborat: shimoliy qismida bir yarim mingga yaqin poligon xizmatidagi harbiylar, ularning oila a’zolari va askarlar yashagan, janubiy qismida esa laboratoriyalar faoliyat yuritgan.

    Aholi yashagan qismini 4 soat aylanib yurganimiz bilan hammasini ko‘rib chiqishga ulgura olmadik. Bizga har bir ob’ekt qiziq edi. Ha, bu yerda maktab, shifoxona, bolalar bog‘chasi, oshxona, do‘kon, hammom-kirxona kombinati, omborxona, avtobaza, hattoki, turmasi ham bo‘lgan. Maktab bilan shifoxona butunlay qo‘porib olib ketilgan. Shaharning g‘arbida kamida 40 tonna keladigan ko‘mir uyundisi qolib ketgan. Avtomashinalar, hatto tanklar ham tashlab ketilgan. Bugungi kunda ularning faqat skeleti qolgan.

    Foto: O‘zA

    Foto: O‘zA

    Xavfli hudud bo‘lgan bo‘lsa ham bu yerda aholining yashashi uchun juda yaxshi sharoit yaratilgani yaqqol ko‘zga tashlanadi. Atrofi dengiz bilan qurshalgan hudud haqiqiy go‘zal manzaraga ega bo‘lganligi aniq.

    Shaharning janubida 3 kilometrda joylashgan qismida laboratoriyalar mavjud. Xavfli bo‘lishiga qaramasdan, marodyorlar tomonidan laboratoriyalarning materiallari ham ayovsiz tunalgan. Hozirgacha ushbu binolardan dorilarning hidi anqib turibdi.

    Ikkita shaharning o‘rtasida qozonxonaga o‘xshash binoni ko‘rdik. Ma’lum bo‘lishicha, krematoriy pech ham bo‘lgan ekan. Ya’ni, tajriba o‘tkazilgan hayvonlar shu yerda yoqib yuborilib, jasadlarning kuli maxsus joyga ko‘milgan. Ba’zi ma’lumotlarga ko‘ra, kasallik yuqtirgan odamlar ham shu yerda yoqib yuborilgan.

    Tashlandiq shaharda qiziqarli ob’ektlar ko‘p-ki, ularni bir kun ichida aylanib chiqib bo‘lmaydi.

    Xo‘sh, Vozrojdeniye xavfli hududmi yoki yo‘q? Bu savolning boshi hamon ochiq qolmoqda.

    Foto: O‘zA

    Foto: O‘zA

    Ko‘plab davlatlarda, xususan, Chernobilda ham arvoh shaharlar turistik maqsadda foydalanib kelinmoqda. Vozrojdeniye hududining xavfsizligi isbotlansa, sayyohlik yo‘nalishida tezda mashhur bo‘lishi aniq.

    Hozirning o‘zida Vozrojdeniyega yaqin joyda, Shag‘ala massivida quduqlar qazilib yashil oazis barpo qilinmoqda. Maqsad sayyohlik salohiyatni ko‘tarish.

    Vozrojdeniye esa nomiga mos tarzda qayta uyg‘onmoqda.

    09.06.2019, 17:05   Izoh (0)   89720
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    YuNESKOning “Maktabga eltuvchi eng qiyin yo‘llar” reytingida Qorako‘ldagi qishloqlar nechanchi o‘rinni egallardi?

    09.06.2019, 16:45

    “Bozorlar Marg‘ilonda juda ko‘p yonadi” (video)

    09.06.2019, 15:45

    Nukusdagi dala maydonida ro‘y bergan yong‘indan so‘ng 57 yashar ayolning jasadi topildi

    09.06.2019, 12:55

    Marg‘ilon bozori alanga ichida qoldi (video)

    09.06.2019, 11:05

    O‘zbekistonlik o‘quvchi xalqaro ingliz tili olimpiadasida g‘olib bo‘ldi

    09.06.2019, 10:20

    Samarqandda Nexia va Damas to‘qnashdi. Ikki haydovchi ham halok bo‘ldi

    09.06.2019, 09:45
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Navoiy innovatsiyalar universiteti 2 milliard so‘mlik grant dasturini e’lon qildi 


    Visa Kapitalbank bilan Xitoyga: WeChat Pay va Alipay orqali naqd pulsiz to‘lovlar – erkin, oson va xavfsiz


    Yandex Music’da jazirama kayfiyat uchun maxsus “Chilla” bo‘limi paydo bo‘ldi


    Kia Sonet va ADM Global: O‘zbekiston avtomobil klasterini mahalliylashtirilishiga qariyb 260 mln AQSH dollari miqdorida sarmoya


    GETWORK — Yevropada ishlash orzusini amalga oshiradigan ishonchli agentlik


    Mobiuz — 8 milliondan ortiq abonentlar tanlovi 


    Katta o‘zgarishlar kichik qadamlar bilan boshlanadi


    President Tech Award tanlovida ishtirok etish uchun arizalar qabuli uzaytirildi 


    Mirzo Ulug‘bek tumanida joylashgan yirik ko‘chmas mulk auksionga qo‘yildi


    “O‘zbekinvest” sug‘urta kompaniyasi 2025-yilning I yarim yilligi yakunlarini eʼlon qildi


    “Tadbirkorlikni rivojlantirish kompaniyasi” ISO 9001 va ISO 37001 xalqaro sertifikatlarini qo‘lga kiritdi 


    Qulay shartlar bilan yangi ipoteka mahsuloti va xonadon yutib olish imkoniyati


    Biznes va tadbirkorlik oliy maktabi magistratura dasturlariga qabul jarayonlari davom etayotganini ma’lum qiladi


    “Biznesni rivojlantirish banki” 2025 yilda 138 mingdan ortiq fuqaro bandligini ta’minladi


    “Euromoney” talqinida “O‘zsanoatqurilishbank” O‘zbekistonning eng yaxshi banki deb e’tirof etildi

     

    Tavsiya etamiz

    Nildan Frot daryosigacha: maxfiylikdan tobora reallikka aylanib borayotgan “Katta Isroil” konsepsiyasi

    22 iyul, 12:22

    KGB soxtalashtirgan jinoyat – SSSR parchalanishi arafasida o‘lim jazosi berilgan qariya kim edi?

    21 iyul, 21:06

    Titanlar to‘qnashuvi: g‘arb burguti kuchlimi yoxud sharq ajdari?

    21 iyul, 19:50

    Favvorada cho‘milayotgan, muzqaymoqqa navbatda turgan odamlar, maysada uxlayotgan it-mushuklar — Toshkentda chilla

    21 iyul, 14:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    O‘zbekiston va Rossiya o‘rtasidagi aviaqatnovlar soni haftasiga 1000 taga yetkaziladi

    O‘zbekiston | 24 iyul, 09:23

    “Tottenhem” Son Hyon Min bilan xayrlashishni rejalashtirmoqda

    Sport | 24 iyul, 09:20

    “Men zo‘ravonlikni ‘tasodif’ deb hisoblamayman” — Shahnoza Mirziyoyeva bolalarga ziyon yetkazganlarga jazo kuchaytirilishini aytdi

    O‘zbekiston | 24 iyul, 09:06

    “Ukraina avgust oyining oxirigacha Putin va Zelenskiy uchrashuvini o‘tkazishni taklif qildi” — Ukraina Milliy xavfsizlik va mudofaa kengashi kotibi

    Dunyo | 24 iyul, 00:39

    “Svetni o‘chirib-yoqaverib, texnikalarimizni ishdan chiqaryapsiz” — aktyor Mehriddin Rahmatov energetika tizimi masʼullariga murojaat qildi

    O‘zbekiston | 23 iyul, 23:46

    Fransiya Isroilni ommaviy ocharchilikni keltirib chiqarishda ayblamoqda

    Dunyo | 23 iyul, 23:15

    MMA tarixidagi eng xato qarorlar top-10 ligi

    UFC | 23 iyul, 22:59

    Surxon qo‘riqxonasida yong‘in chiqdi. Besh gektar yerni qamragan olovni 250 kishi o‘chirmoqda

    O‘zbekiston | 23 iyul, 22:56

    Malayziya yashash xarajatlarining oshishi munosabati bilan fuqarolarga pul tarqatadi

    Dunyo | 23 iyul, 22:30
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.