Somon Yo‘lidagi 130 mingga yaqin yulduzning rangiga qarab, Notr-Dam universiteti professori Deniyela Karollo va uning hamkasblari ularning har birining taxminiy yoshini aniqladi, deb yozadi Naked Science. So‘ng ular ma’lumotlarni ushbu yulduzlarning koinotdagi joylashuvi xaritasiga kiritdi. Hosil bo‘lgan tasvir, deb yozadi olimlar Nature Physics jurnalida, Galaktikamiz iyerarxiya tuzilmasining 13,5 milliard yillik shakllanishi bilan mos tushadi.
Iyerarxiya modeliga ko‘ra, g‘ovli (Somon Yo‘li kabi) spiral galaktika evolyutsiyasi yulduzlarning kichik to‘dasi gravitatsiya ta’siri ostida chang bilan qo‘shilganda hosil bo‘ladi. Ammo ilk avlodlarning bir—ikkita yulduzi paydo bo‘lgan ancha kichik to‘dalar esa galaktika markaziga qarab harakatlanadi. Ancha yirik va og‘irlari esa sirtqi qismlarda qolaveradi, ularda yulduzlar paydo bo‘lishi va og‘ir elementlar to‘planishi davom etadi.
Uch o‘lchamli tasvirda Somon Yo‘li yulduzlari yoshi bo‘yicha taqsimlangan. Eng eskilari ko‘k rang bilan, yangilari esa qizil bilan belgilangan, shuningdek, xaritaning yassi proyeksiyalari ham ko‘rsatilgan.
“Bunday xarita orqali qaysi yulduzlar birinchi bo‘lib paydo bo‘lganini aniqlashimiz, Galaktikaning turli qismlari yoshiga baho berishimiz mumkin, — dedi Deniyela Karollo. — Endi biz Galaktikamiz qanday shakllanganini ko‘rishimiz, o‘sish davomida Galaktika yutib yuborgan yoki parchalanib ketgan ancha mayda yulduz to‘dalari izlarini aniqlashimiz mumkin”.
Izoh (0)