Россия президенти Владимир Путин Озарбайжон самолёти қулаши муносабати билан ҳамкасби Илҳом Алиевдан узр сўраган. Бу ҳақда Путиннинг матбуот котиби Дмитрий Песков хабар берди.

Маълум қилинишича, Путин ва Илҳом Алиев икки марта телефон орқали мулоқот қилган. Озарбайжон президенти авиаҳалокатга Россия вакиллари сабабчи эканини таъкидлаган. 

“Путин Azerbaijan Airlines лайнери ҳалокати учун узр сўради ва чуқур таъзия билдирди, тергов органларига зарур кўрсатмалар берилди ҳамда авиаҳалокатни текширишда кўмаклашилмоқда”, деди Песков.

У Илҳом Алиевнинг Россия “воқеани босди-босди” қилишга урингани ҳақидаги айбловига ҳам муносабат билдирди.

“Биз бу фалокатнинг сабабларини аниқлаш учун мутлақо холис ва беғараз текширув ўтказилишидан манфаатдормиз”, деди Песков.

♦ Оқтовдаги авиаҳалокат

Бокудан Грознийга J28243 рейсини амалга ошираётган Embraer 190 самолёти 25 декабрь куни эрталаб Қозоғистоннинг Оқтов шаҳри яқинида ҳалокатга учради. Диспетчерлар Грозний ва Махачқалъада қўнишни рад этганидан кейин лайнер мажбурий қўнишни амалга оширишга уринди. Оқтов аэропортига бир неча километр қолганда у қулаб тушди, портлаб, ёниб кетди.

Бурун қисми тўлиқ ёнган, дум қисмида эса омон қолганлар бўлган. Камида 29 нафар тирик қолган йўловчи айнан шу қисмда бўлган. Azerbaijan Airlines самолёти қулаши оқибатида 38 киши ҳалок бўлган. Қулаган самолёт кўздан кечирилганда тешиклар аниқланган. Шунга асосланиб, самолётни Чеченистонга дрон ҳужумини қайтарган ҳаво ҳужумидан мудофаа тизими ўққа тутган бўлиши мумкин.

♦ Озарбайжон президенти авиаҳалокат сабаблари ҳақида

Илҳом Алиев якуний версия қора қутилар очилгандан сўнг маълум бўлишини айтганди. Аммо дастлабки тахминлар ҳам етарли даражада ва фактларга асосланганини билдирган.

“Фактлар шундан иборатки, Озарбайжон фуқаролик самолёти Россия ҳудудида, Грозний шаҳри яқинида ташқи таъсир оқибатида шикастланган ва деярли бошқарувни йўқотган. Шунингдек, бизнинг самолётимиз радиоэлектрон кураш воситалари ёрдамида бошқариб бўлмайдиган ҳолатга туширилганини ҳам биламиз. Бу самолётга етказилган биринчи зарар ҳисобланади”, деган у Озарбайжон телевидениесига берган интервьюсида.

Шундан сўнг Алиев янги баёнот бериб, айб Россия вакилларида эканини таъкидлади.

“Мен ишонч билан айта оламанки, ҳалокатда, Озарбайжон фуқаролари ўлимида айб Россия Федерацияси вакилларида. Яқин кунларда биз дастлабки натижани биламиз ва ҳамма нарса ўз ўрнига тушади, юз берган фожианинг тўлиқ манзараси ойдинлашади. Бу, албатта, ушбу фожиани тўлиқ тергов қилиш ва айбдорларни жазолаш ишида муҳим аҳамият касб этади”, деган Озарбайжон президенти.

♦ Россияга қўйилган талаблар

“Биз Россия томонига ўз талабларимизни аниқ баён қилдик. 27 декабрь куни бу талаблар уларга расман топширилди. Улар нимадан иборат? Биринчидан, Россия томони Озарбайжондан узр сўраши керак. Иккинчидан, улар ўз айбларини тан олиши лозим.

Учинчидан, улар айбдорларни жазолаши, жиноий жавобгарликка тортиши ва Озарбайжонга, жабрланган йўловчилар ва экипаж аъзоларига товон тўлаши керак — бу бизнинг шартларимиз. Улардан биринчиси кеча тақдим этилганди. Умид қиламанки, бошқа шартларимиз ҳам қабул қилинади”, деган эса Илҳом Алиев.

Сўнгги маълумотларга кўра, Бразилия Оқтовда қулаб тушган Озарбайжоннинг Embraer 190 самолётининг қора қутиларини расшифровка қилишни якунлаган. Материални бразилиялик уч нафар терговчи, шунингдек, Озарбайжон ва Россия мутахассислари таҳлил қилган.

Барча маълумотлар авиаҳалокатни таҳлил қилиш ва текшириш учун масъул бўлган Қозоғистонга юборилган. Улар авиация ҳалокати бўйича якуний ҳисоботда эълон қилиниши кутилмоқда. Текширув ва унинг якуний натижаларини эълон қилиш учун Қозоғистон жавобгардир.