• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12904.51
    • RUB161.99
    • EUR14575.64
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +22°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    O‘zbekiston

    Qadriyatga aylangan illat

    “Korrupsiyaga qarshi kurashishni do‘stingizni qamoqqa jo‘natishdan boshlang. Siz ham, ular ham nima sababdan ekanini yaxshi bilasiz”, – Li Kuvan Yu.

    Insoniyat ming yillardan buyon korrupsiya degan illatga qarshi kurashib keladi. Afsuslar bo‘lsinki, shu vaqtgacha bu dardisardan butunlay xalos bo‘lgan davlat yo‘q. Hatto korrupsiya uchun o‘lim jazosi belgilangan Xitoyda ham amaldorlar bu jinoyatni qilishdan tiyila olmaydi. O‘zimizni-ku gapirmasa ham bo‘ladi.

    Nega korrupsiya insonlarning qon-qoniga singib ketgan? Nega odamlar pora olishni va berishni sevadi? “Daryo” jamiyatimizdagi eng og‘riqli muammolardan biri korrupsiya haqida faktlarga tayangan holda ko‘rsatuv tayyorladi.

    Korrupsiya siz uchun nima?

    Hamid Sodiq, jamiyatshunos va siyosatshunos:

    — Korrupsiya – jamlanib yashash sharoitida tabiiy vujudga keladigan jarayon. Ya’ni insonlar ma’lum bir joyda jamlansa, insonlar o‘rtasidagi aloqalar murakkablashsa va ma’lum bir iyerarxiya paydo bo‘lganida korrupsiyaning xavfi tug‘ila boshlaydi. Shu boisdan davlatchilikning ilk belgilari paydo bo‘lgan davrida ham korrupsiyaning belgilarini uchratish mumkin.

    Obidjon Latipov, Korrupsiyaga qarshi kurash agentligining sobiq xodimi:

    — Korrupsiya – bu illat. Illat bo‘lganda ham insoniyatning Qadim tarixidan boshlab, bugungi kungacha inson bilan doim birgalashib, rivojlanib, taraqqiy etib kelayotgan illat hisoblanadi. Korrupsiyaning xavfi global darajaga yetgan. BMTning korrupsiyaga qarshi kurash konvensiyada korrupsiya “barqaror rivojlanishga tahdid” deb baholangan. Korrupsiya shunchaki illat emas, bu insoniyatni barqaror rivojlanishiga tahdid soladigan, davlatlarni izdan chiqarib yuborishi mumkin bo‘lgan illat. Tarixda ko‘plab davlatlarni tanazzulga uchraganini ko‘rish mumkin. Agar tarixni yaxshilab tahlil qilsak, davlatlarning qulashiga sabab bo‘lgan eng asosiy omil –  bu korrupsiya!

    Hamid Sodiq
    Foto: “Daryo”

    Birinchi ma’muriyat davrida korrupsiya qanday edi? Hozirgi ma’muriyat davrida korrupsiya qanday?

    Farhod Karimov, siyosatshunos:

    — 7-8 yil ichida korrupsiyani oldini olishga qaratilgan bir qancha yaxshi ishlar amalga oshirildi. Masalan, korrupsiya to‘g‘risidagi qonunchiligimizda “teshiklar” ko‘p edi. Hozir xo‘jalik va o‘rta qatlamda korrupsiyaga qarshi bosqichma-bosqich kurashib borilmoqda. 2011-yillarda olgan oyligimizni naqd pul qilish uchun 30 foizini berar edik. Bu hozir ertakdek eshitilishi mumkin. O‘sha vaqtda “dollarga hech narsa olish mumkin emas”, deyilardi-yu, ammo hamma narsaning narxi dollarda hisoblanardi.

    Farhod Karimov
    Foto: “Daryo”

    Oliy ta’limni korrupsiya kirmagan teshigi qolmagan edi. Ayniqsa, qabul qilishda! Bu tizim edi, bunga qarshi kurashib bo‘lmasdi. Siz pulsiz o‘qishga kirishga ishonmas edingiz. Bugun oliy ta’limga qabul qilishda korrupsiya yo‘q qilindi. Shu orqali davlatga bo‘lgan ishonch qaytarildi.

    Oybek Sirojov, siyosatshunos:

    — Birinchi ma’muriyat davrida maishiy korrupsiya kuchli ildiz otgan edi. Hozir bo‘lsa, elitar korrupsiya kuchayib bormoqda. Lekin ma’muriy korrupsiyaga qarshi kurash uchun ma’lum bir chora-tadbirlar ko‘rildi.

    Obidjon Latipov, Korrupsiyaga qarshi kurash agentligining sobiq xodimi:

    — Siyosiy yoki elitar korrupsiya har doim bo‘lgan, hatto rivojlangan davlatlarda ham bor. Transparency International xalqaro korrupsiyaga qarshi kurash tashkiloti har doim reyting yuritadi. Mana shu reytingdagi eng yuqori mamlakatlarda ham siyosiy korrupsiya mavjud. Lekin eng og‘riqli korrupsiya turi – bu maishiy korrupsiya hisoblanadi. Ko‘pchilik maishiy korrupsiyani jiddiy qabul qilmaydi. Ammo maishiy korrupsiya jamiyatda urchib ketsa, uning jamiyatga beradigan bosimi siyosiy korrupsiyadan yuqori bo‘ladi.

    Sovet Ittifoqi davrida maishiy korrupsiya nisbatan kam bo‘lgan. Lekin mustaqillik yillari jamiyatdagi ijtimoiy muammolar ko‘tarildi. Davlat xizmatchilarining maoshi o‘ta abgor ahvolda ekani, qonunchilikdagi bo‘shliqlar va davlat kuchli bo‘lmagani natijasida maishiy korrupsiya ildiz otdi.

    Obidjon Latipov
    Foto: “Daryo”

    Qanday omillar korrupsiyaning oldini oladi yoki unga sabab bo‘lishi mumkin?

    Hamid Sodiq, jamiyatshunos va siyosatshunos:

    — Qachonki davlatda byurokratiya keng va murakkab bo‘ladigan bo‘lsa, jamiyat tabiiy ravishda korrupsiyaga harakat qiladi. Korrupsiyani cheklash uchun ma’lum bir siyosiy institutlar yaxshi ishlashi kerak. Bu sud organi! Agar Oliy Majlis va parlamentga ishonch bo‘lmasa, xalq qonunlarga ham ishonmaydi. Xalq nima uchun qonunlarni o‘qimaydi? Chunki qonunlar amalda ishlamaydi. Qonunlar o‘z vazifasini bajarmaganidan keyin uning o‘rnini korrupsiya egallaydi.

     Oybek Sirojov, siyosatshunos:

    — Bizda korrupsiyani shakllanishiga zamin yaratadigan bir nechta omillari mavjud. Birinchisi — urug‘-aymoqchilik. Masalan, rahbarning qarindoshlari atrofida yig‘ilsa, korrupsiyaga yo‘l qo‘yish va bir-birini himoya qilish shu darajada kuchli bo‘ladi. Bunda jamiyatning korrupsiyaga qanchalik toqatsiz bo‘lishi ham muhim. Bugun bizni jamiyat korrupsiyaga toqatsiz deb aytish qiyin. Chunki biz mansabdor shaxslarga yaqinroq bo‘lishni istaymiz, u bilan ish bitirishni xohlaymiz.

    Obidjon Latipov, Korrupsiyaga qarshi kurash agentligining sobiq xodimi:

    — Biz bugun nima oq, nima qora ekanligini farzandlarimizga o‘rtaga olyapmizmi? Masalan tanish-bilishchilik yomon odat ekanligini qadrlaydigan odamlarimiz necha foizni tashkil qiladi deb o‘ylaysiz? Aksincha, biz tanish-bilishchilik juda yaxshi narsa, mehr-oqibat deb talqin qilamiz. Agar bir tanishimiz yuqori mansabga o‘tirib qolsa, “endi sening davringda biz bunday qilamiz”, deydiganlar qancha!? Agar siz mansabdor bo‘la turib tanish-bilishchilikka yo‘l qo‘ymasangiz, sizga nisbatan odamgarchilikdan ayrildi deya malomatlar qilishadi.

    Suhbatning to‘liq variantini “Daryo”ning YouTube’dagi sahifasida tomosha qilishingiz mumkin.

    27.04.2024, 19:33   Izoh (0)   7874
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    O‘zbekistonda nikohdan ajralishlar soni ochiqlandi

    27.04.2024, 19:20

    Qashqadaryoda sifatsiz alkogol mahsulotlari muomalaga kiritilishining oldi olindi

    27.04.2024, 18:50

    “Uy-joy uchun ajratilayotgan kreditlar foizi pasayishi kutilmoqda”. Markaziy bank raisi bu bo‘yicha loyiha yakuniga yetganini ma’lum qildi

    27.04.2024, 18:35

    Namanganda tol daraxtini shikastlagan fuqaro 8,5 mln jarima to‘laydigan bo‘ldi

    27.04.2024, 17:33

    Nukusda maktab o‘quvchilarining foto va videolarini tarqatmaslik evaziga 300 dollar olgan shaxs ushlandi

    27.04.2024, 16:20

    O‘zbekistonlik 10 mingdan ortiq tibbiyot sohasi vakillari Britaniyadagi shifoxonalarga ishga qabul qilinadi

    27.04.2024, 15:05
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Eng chuqur g‘or, eng baland ko‘prik va eng sirli maskan – Namanganga boramiz


    Centrum Air Istanbul va O‘zbekistonning uch shahri o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslarni yo‘lga qo‘ymoqda


    AKFA Medline University Hospital AHA rasmiy o‘quv markazi maqomini qo‘lga kiritdi


    Mobiuz IQAir havo sifati datchigini o‘rnatdi


    APEX BANK Toshkentda Bosh ofis va Markaziy sotuv ofisini ochdi


    Tarmoqda bolalar xavfsizligi : Octobankdan maslahatlar


    Huawei O‘zbekistondagi “Tech Carnival”da Intellektual dunyo rivojini jadallashtirmoqda


    TBC Uzbekistan o‘zining sun’iy intellektga asoslangan yechimlari orqali samaradorlikni oshirib, o‘sish sur’atlarini tezlashtirmoqda 


    Ilg‘or qurilish texnologiyalari asosida qad rostlayotgan Quyi Chotqol GES


    Oqtepa Lavashdan “Kulgili narxlar”: sevimli taomlar — har bir pozitsiya 10 mingdan 20 ming so‘mgacha bo‘lgan maxsus narxlarda


    Huawei Cloud TechWave Summit 2025: Yaqin Sharq va Markaziy Osiyoda muvaffaqiyatni oshirish uchun intellektuallikni tezlashtirish 


    Jamg‘armalar bilan qanday ishlash zarur: bank omonatlari, aksiyalar yoki investitsion paketlar? (davomi)


    Kapitalbank xodimlarining raqamli ko‘nikmalarini rivojlantirmoqda 


    ZTE korxonasi GSMA M360 Yevrosiyo forumida suniy intellekt raqamli iqtisodiyot rivojiga qo'shayotgan hissasi haqida ma’lumot berdi


    ANORBANK Xususiy sektorni rivojlantirish bo‘yicha Islom korporatsiyasi bilan 10 million AQSH dollariga teng kelishuv imzoladi

     

    Tavsiya etamiz

    Ayol ovchilardan ilg‘or samolyotlarga qadar — Ukraina rus Shahed’larini qanday ovlaydi?

    19 may, 20:10

    “Lend-Liz” yordami sovg‘a bo‘lmagan — Britaniya ikkinchi jahon urushida berilgan yordamni qanday qaytargan edi?

    19 may, 15:00

    “Yovuzlik imperiyasi zaminimizga hech qachon qaytmasligi uchun” — jamoatchilik o‘roq-bolg‘ali qizil bayroq va qora-olovrang lentani taqiqlashni so‘ramoqda

    13 may, 22:22

    Ular doim dunyoda eng yaxshilaridan bo‘lgan — pokistonlik harbiy uchuvchilar haqida

    12 may, 21:30
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Toshkentda daraxt bosib qolgan fuqaro vafot etdi

    O‘zbekiston | 24 may, 23:21

    Superliga. “Buxoro” mehmonda “So‘g‘diyona” bilan durang o‘ynadi

    Sport | 24 may, 23:08

    Toshkent va Andijondagi oshxona hamda xonadonda yong‘in sodir bo‘ldi (video)

    O‘zbekiston | 24 may, 22:40

    Namangan hokimi 100 yilligi nishonlanayotgan maktabdagi “So‘nggi qo‘ng‘iroq” tadbirida ishtirok etdi

    O‘zbekiston | 24 may, 22:00

    Quyoshdan himoyalovchi kremlardan foydalanishda tez-tez uchraydigan xatolik aniqlandi

    Layfstayl | 24 may, 21:40

    Samarqand 2025-yili Islom dunyosining madaniyat poytaxtiga aylanadi

    O‘zbekiston | 24 may, 21:25

    Superliga. “Neftchi” o‘z maydonida bir kishi kam bo‘lib qolgan “Sho‘rtan”ni tor-mor etdi

    Sport | 24 may, 21:21
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.