• Профилга Кириш
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12692.42
    • RUB158.44
    • EUR14511.24
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +27°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ўзбекистон

    Қадриятга айланган иллат

    “Коррупцияга қарши курашишни дўстингизни қамоққа жўнатишдан бошланг. Сиз ҳам, улар ҳам нима сабабдан эканини яхши биласиз”, – Ли Куван Ю.

    Инсоният минг йиллардан буён коррупция деган иллатга қарши курашиб келади. Афсуслар бўлсинки, шу вақтгача бу дардисардан бутунлай халос бўлган давлат йўқ. Ҳатто коррупция учун ўлим жазоси белгиланган Хитойда ҳам амалдорлар бу жиноятни қилишдан тийила олмайди. Ўзимизни-ку гапирмаса ҳам бўлади.

    Нега коррупция инсонларнинг қон-қонига сингиб кетган? Нега одамлар пора олишни ва беришни севади? “Дарё” жамиятимиздаги энг оғриқли муаммолардан бири коррупция ҳақида фактларга таянган ҳолда кўрсатув тайёрлади.

    Коррупция сиз учун нима?

    Ҳамид Содиқ, жамиятшунос ва сиёсатшунос:

    — Коррупция – жамланиб яшаш шароитида табиий вужудга келадиган жараён. Яъни инсонлар маълум бир жойда жамланса, инсонлар ўртасидаги алоқалар мураккаблашса ва маълум бир иерархия пайдо бўлганида коррупциянинг хавфи туғила бошлайди. Шу боисдан давлатчиликнинг илк белгилари пайдо бўлган даврида ҳам коррупциянинг белгиларини учратиш мумкин.

    Обиджон Латипов, Коррупцияга қарши кураш агентлигининг собиқ ходими:

    — Коррупция – бу иллат. Иллат бўлганда ҳам инсониятнинг Қадим тарихидан бошлаб, бугунги кунгача инсон билан доим биргалашиб, ривожланиб, тараққий этиб келаётган иллат ҳисобланади. Коррупциянинг хавфи глобал даражага етган. БМТнинг коррупцияга қарши кураш конвенцияда коррупция “барқарор ривожланишга таҳдид” деб баҳоланган. Коррупция шунчаки иллат эмас, бу инсониятни барқарор ривожланишига таҳдид соладиган, давлатларни издан чиқариб юбориши мумкин бўлган иллат. Тарихда кўплаб давлатларни таназзулга учраганини кўриш мумкин. Агар тарихни яхшилаб таҳлил қилсак, давлатларнинг қулашига сабаб бўлган энг асосий омил –  бу коррупция!

    Ҳамид Содиқ
    Фото: “Дарё”

    Биринчи маъмурият даврида коррупция қандай эди? Ҳозирги маъмурият даврида коррупция қандай?

    Фарҳод Каримов, сиёсатшунос:

    — 7-8 йил ичида коррупцияни олдини олишга қаратилган бир қанча яхши ишлар амалга оширилди. Масалан, коррупция тўғрисидаги қонунчилигимизда “тешиклар” кўп эди. Ҳозир хўжалик ва ўрта қатламда коррупцияга қарши босқичма-босқич курашиб борилмоқда. 2011 йилларда олган ойлигимизни нақд пул қилиш учун 30 фоизини берар эдик. Бу ҳозир эртакдек эшитилиши мумкин. Ўша вақтда “долларга ҳеч нарса олиш мумкин эмас”, дейиларди-ю, аммо ҳамма нарсанинг нархи долларда ҳисобланарди.

    Фарҳод Каримов
    Фото: “Дарё”

    Олий таълимни коррупция кирмаган тешиги қолмаган эди. Айниқса, қабул қилишда! Бу тизим эди, бунга қарши курашиб бўлмасди. Сиз пулсиз ўқишга киришга ишонмас эдингиз. Бугун олий таълимга қабул қилишда коррупция йўқ қилинди. Шу орқали давлатга бўлган ишонч қайтарилди.

    Ойбек Сирожов, сиёсатшунос:

    — Биринчи маъмурият даврида маиший коррупция кучли илдиз отган эди. Ҳозир бўлса, элитар коррупция кучайиб бормоқда. Лекин маъмурий коррупцияга қарши кураш учун маълум бир чора-тадбирлар кўрилди.

    Обиджон Латипов, Коррупцияга қарши кураш агентлигининг собиқ ходими:

    — Сиёсий ёки элитар коррупция ҳар доим бўлган, ҳатто ривожланган давлатларда ҳам бор. Transparency International халқаро коррупцияга қарши кураш ташкилоти ҳар доим рейтинг юритади. Мана шу рейтингдаги энг юқори мамлакатларда ҳам сиёсий коррупция мавжуд. Лекин энг оғриқли коррупция тури – бу маиший коррупция ҳисобланади. Кўпчилик маиший коррупцияни жиддий қабул қилмайди. Аммо маиший коррупция жамиятда урчиб кетса, унинг жамиятга берадиган босими сиёсий коррупциядан юқори бўлади.

    Совет Иттифоқи даврида маиший коррупция нисбатан кам бўлган. Лекин мустақиллик йиллари жамиятдаги ижтимоий муаммолар кўтарилди. Давлат хизматчиларининг маоши ўта абгор аҳволда экани, қонунчиликдаги бўшлиқлар ва давлат кучли бўлмагани натижасида маиший коррупция илдиз отди.

    Обиджон Латипов
    Фото: “Дарё”

    Қандай омиллар коррупциянинг олдини олади ёки унга сабаб бўлиши мумкин?

    Ҳамид Содиқ, жамиятшунос ва сиёсатшунос:

    — Қачонки давлатда бюрократия кенг ва мураккаб бўладиган бўлса, жамият табиий равишда коррупцияга ҳаракат қилади. Коррупцияни чеклаш учун маълум бир сиёсий институтлар яхши ишлаши керак. Бу суд органи! Агар Олий Мажлис ва парламентга ишонч бўлмаса, халқ қонунларга ҳам ишонмайди. Халқ нима учун қонунларни ўқимайди? Чунки қонунлар амалда ишламайди. Қонунлар ўз вазифасини бажармаганидан кейин унинг ўрнини коррупция эгаллайди.

     Ойбек Сирожов, сиёсатшунос:

    — Бизда коррупцияни шаклланишига замин яратадиган бир нечта омиллари мавжуд. Биринчиси — уруғ-аймоқчилик. Масалан, раҳбарнинг қариндошлари атрофида йиғилса, коррупцияга йўл қўйиш ва бир-бирини ҳимоя қилиш шу даражада кучли бўлади. Бунда жамиятнинг коррупцияга қанчалик тоқатсиз бўлиши ҳам муҳим. Бугун бизни жамият коррупцияга тоқатсиз деб айтиш қийин. Чунки биз мансабдор шахсларга яқинроқ бўлишни истаймиз, у билан иш битиришни хоҳлаймиз.

    Обиджон Латипов, Коррупцияга қарши кураш агентлигининг собиқ ходими:

    — Биз бугун нима оқ, нима қора эканлигини фарзандларимизга ўртага оляпмизми? Масалан таниш-билишчилик ёмон одат эканлигини қадрлайдиган одамларимиз неча фоизни ташкил қилади деб ўйлайсиз? Аксинча, биз таниш-билишчилик жуда яхши нарса, меҳр-оқибат деб талқин қиламиз. Агар бир танишимиз юқори мансабга ўтириб қолса, “энди сенинг даврингда биз бундай қиламиз”, дейдиганлар қанча!? Агар сиз мансабдор бўла туриб таниш-билишчиликка йўл қўймасангиз, сизга нисбатан одамгарчиликдан айрилди дея маломатлар қилишади.

    Суҳбатнинг тўлиқ вариантини “Дарё”нинг YouTube’даги саҳифасида томоша қилишингиз мумкин.

    27.04.2024, 19:33   Изоҳ (0)   8081
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Ўзбекистонда никоҳдан ажралишлар сони очиқланди

    27.04.2024, 19:20

    Қашқадарёда сифатсиз алкоголь маҳсулотлари муомалага киритилишининг олди олинди

    27.04.2024, 18:50

    “Уй-жой учун ажратилаётган кредитлар фоизи пасайиши кутилмоқда”. Марказий банк раиси бу бўйича лойиҳа якунига етганини маълум қилди

    27.04.2024, 18:35

    Наманганда тол дарахтини шикастлаган фуқаро 8,5 млн жарима тўлайдиган бўлди

    27.04.2024, 17:33

    Нукусда мактаб ўқувчиларининг фото ва видеоларини тарқатмаслик эвазига 300 доллар олган шахс ушланди

    27.04.2024, 16:20

    Ўзбекистонлик 10 мингдан ортиқ тиббиёт соҳаси вакиллари Британиядаги шифохоналарга ишга қабул қилинади

    27.04.2024, 15:05
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    “Бизнесни ривожлантириш банки” БМТ Тараққиёт Дастури билан ҳамкорлик қилади


    AVO bank алоқа маркази: инновациялар ва янги хизмат даражаси 


    STEM ва бизнес йўналишидаги қизлар учун TBC Bank'дан таълим грантлари — Ўзбекистонда гендер тафовутини камайтириш йўлида янги қадам


    Энди Ucell иловасида Yandex Music'ни тинглаш мумкин 


    BYD SEALION 7: Флагман электр SUV — шаҳар кўчаларида янги етакчи 


    ОКМКда маҳаллий думпкарлардан фойдаланилади 


    Суғурта соҳасидаги узоқ кутилган ислоҳотлар: манфаатлар қонун ҳимоясида 


    SonetUzStyle танловида иштирок этиш учун аризалар қабули 15 августгача узайтирилди


    AKFA энергия тежовчи ромлари: иқлимга мослаштирилган, қулайликни кўзлаган 


    Тошкентда CRYPTO О₂ форуми бўлиб ўтди: Технология, финтеч ва тартиб‑қоидалар муҳокама қилинди 


    Ақлли диверсификация: нима учун керак ва капитални қандай тақсимлаш лозим? 


    Авваллари хуфиёна иқтисодиётда фаолият юритган эшитиш ва гапиришда муаммоси бор инсонлар энди расмий секторга қўшилиб, Пойтахт Паркинг жамоасининг бир қисмига айланди


    Қўнғироқлардан мобил интернетга: Тошкент мобил алоқадан фойдаланиш моделини қандай ўзгартирмоқда


    InfinBANK ва Kwikpay: уйингизга комиссиясиз ва меҳр билан халқаро пул ўтказмалари


    American University оf Technologyʼда бакалаврлар учун очиқ эшиклар куни

     

    Тавсия этамиз

    Камчаткадаги ҳодиса ягона эмас: сўнгги 120 йилда рўй берган энг кучли мегазилзилалар

    1 август, 18:20

    Трамп учун хавотирлар: АҚШ президенти таниқли шахсларга ёш қизларни сотган Жеффри Эпштейннинг мижози бўлганми?

    29 июл, 17:19

    Бир кечада оддий официантдан миллионерга айланган аёл: лотереядан ютилган 10 млн доллар машмашаси

    27 июл, 09:25
    Audio Icon

    Андижонча ҳотамтойлик: “Дунё садолари”га сарфланаётган миллиардлар ва шубҳали шартномалар

    24 июл, 21:25
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Иқтисодий жиноятларга қарши курашиш департаментига раҳбар тайинланди 

    Ўзбекистон | 2 август, 09:31

    “Бола мактабда ўқишни 7 ёшдан бошлаши ниҳоятда кеч” — Баҳодир Ғаниев Ўзбекистон таълим тизими ҳақида

    Ўзбекистон | 2 август, 09:10

    Apple уч миллиард дона iPhone сотди

    Дунё | 1 август, 23:45

    Эроннинг “Истиқлол” клуби Рустам Ашурматов билан шартномани бекор қилиши мумкин

    Спорт | 1 август, 23:30

    “АҚШ Ғазо секторидаги очарчиликка қарши курашиш режаси устида ишламоқда” — Трамп

    Дунё | 1 август, 23:25

    “Исроилнинг Ғазодаги ҳаракатлари яҳудий қадриятларига зид” — нидерландиялик раввин

    Дунё | 1 август, 23:10

    АҚШдаги музей экспозициядан Трампнинг импичментлари ҳақидаги маълумотни олиб ташлади

    Дунё | 1 август, 23:00
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.