Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti (MHTI) tomonidan “O‘zbekiston ko‘chmas mulk va ipoteka bozori” hisoboti tayyorlandi.
Hisobot Biznesni rivojlantirish banki homiyligida tayyorlanib respublika bo‘yicha uy-joy narxlari, ko‘chmas mulk bozorining joriy holati va kelajagi hamda fundamental va iqtisodiy omillarga asoslangan pufak xavfi to‘g‘risidagi tahlillar bilan birgalikda 5455 aholi va 141 qurilish kompaniyalari orasida o‘tkazilgan so‘rov natijalarini ham o‘z ichiga oladi.
Unga ko‘ra, Toshkent shahrida uy-joy narxlari uchun hisoblangan “pufak indeksi” narxlar pufak xavfi chegarasiga yaqinlashib borayotganini ko‘rsatmoqda. Poytaxtda o‘rtacha taʼmirlangan ikki xonali xonadon sotib olish uchun talab etiladigan muddat (o‘rtacha ish haqiga nisbatan) 10 yilgacha yetgan. Bu borada Toshkent shahri Tokio, Parij va London shaharlariga deyarli yetib olgan.
Toshkent shahrida uy-joy narxlari o‘zgarishi va uning ijarasidan keladigan umumiy yillik daromadlilik jismoniy shaxslarning chet el valyutasidagi uzoq muddatli depozitlar bo‘yicha o‘rtacha foiz stavkasidan (2023-yil sentyabrda 5,3 foiz) ancha yuqori hisoblanadi.
Ta’kidlanishicha, o‘tgan yillarda aholi sonining 1 foizga ko‘payishi uy-joyga bo‘lgan talabning 0,8 foizga oshishiga olib kelgan.
2021-2023-yillarda Toshkent shahri va Toshkent viloyatida o‘rtacha hisobda uy-joy sotib oluvchi har beshinchi kishi ipoteka kreditlariga murojaat qilgan. Bu esa ushbu hududlarda aholi uy-joy sotib olishda asosan o‘z mablag‘laridan foydalanayotganidan dalolat beradi.
Hududlarda 1 kvadrat metr uchun kadastr hujjatlari chiqqandan keyingi narx kadastr olishdan oldingi narxdan o‘rtacha 19-20 foizga qimmatlashadi. Poytaxtda esa ushbu ko‘rsatkich 35-39 foizgacha yetadi. Uy-joy narxlarining 500 million so‘mdan oshishi aholining 80 foizdan ortig‘ining uy sotib olish imkoniyatlarini pasaytirib yuboradi.
“Aholining aksariyat qismi ipoteka krediti yoki uy-joy narxini bo‘lib to‘lash uchun oyiga 4 million so‘mgacha to‘lov qobiliyatiga ega”, — deyiladi hisobotda.
Avvalroq Toshkentda noyabr oyida ko‘chmas mulk savdosi 4 foizga oshgani, ikkilamchi uy-joylarning o‘rtacha narxi esa 22,8 foizga ko‘tarilgani to‘g‘risida xabar berilgandi.
Izoh (0)