Bugungi kunda hind kinosining aksariyat muxlislari Xani Iranini “Zita va Gita” filmidagi Kaushalyaning zamonaviy va biroz injiq qizi Sheyla roli orqali eslashadi. Eski hind filmlari muxlislari Xani Iranining bolaligidan filmlarda rol o‘ynashni boshlaganini bilishadi. Biroq bu kuchli ayolning boshiga tushgan sinovlar haqida hamma ham to‘liq ma’lumotga ega emas.
Hani Irani 1954-yilning 25-avgust sanasida (boshqa maʼlumotlarga ko‘ra, 1955-yilda tug‘ilgan) Perin va Noshir Irani oilasida tug‘ilgan. Juftlikning oilasida besh farzand bo‘lib, Xani ularning eng kichigi edi. Perin va Noshir Menaki, Banni, Sarosh va Deyzi ismli farzandlarga ham tarbiya berishgan.
Onasi uni va opasi Deyzini kino sohasiga yo‘naltirganda, Xani taxminan to‘rt yoshda edi. Xani va Deyzi 1950—1960-yillardagi juda mashhur bo‘lgan yosh aktrisalar edi. Xannining hind kinosidagi eng e’tirofga sazovor ishlaridan biri “Farzand” (1959-yilda suratga olingan) filmi bo‘lib, bu loyihada u Rajendra Kumarning o‘g‘li rolini o‘ynagan. Shundan so‘ng uning ishtirokidagi “911-raqamli mahbus” va “Bombey o‘g‘risi” filmlari ekranlarga chiqdi.
Hani kinodagi faoliyati davomida 70 dan ortiq filmlarda suratga tushgan. U voyaga yetganida Asha Parekx va Rajesh Xannam, Dharmendra, Sanjiv Kumar, Hema Malini ishtirokidagi “Zita va Gita” filmida ikkinchi darajali rolni ijro etdi.
Aynan “Zita va Gita” filmini suratga olish maydonchasida Xani ssenarist Javed Axtar bilan tanishib, ular orasida iliq munosabatlar paydo bo‘ladi. Keyinroq ular turmush quradi hamda Xani juda erta, 16 yoshida ilk marta ona bo‘ladi.
Aktrisaning so‘zlariga ko‘ra, u hech qachon qahramon bo‘lishga intilmagan va birinchi imkoniyat tug‘ilishi bilan turmushga chiqqan, kinoni tashlab, o‘zini farzand tarbiyalashga bag‘ishlagan. Oradan bir yildan sal ko‘proq vaqt o‘tgach, ularning oilasida yana bir farzand — Farxon ismli o‘g‘il dunyoga keldi.
Javed Xanidan 10 yosh katta edi, shu bilan birga, o‘sha paytda uning karyerasi endi boshlanayotgan edi, bu esa oilada qiyinchiliklarni yuzaga keltirgan. Juftlikning o‘z uyi bo‘lmagan va ular Iranining opasi bilan kichkina xonada yashagan.
Xanining onasi Javedni umuman yoqtirmasdi. U aktrisa bilan turmush qurishini aytish uchun kelganida, pul topmasligini, faqat ichishi, chekishi, qimor o‘ynashini aytdi. Juftlik oilaviy hayotlarining birinchi yillarida juda kamtarona yashadi, ko‘p hollarda ular moddiyat bilan bog‘liq muammolarga duch kelardi. 1970-yillarning oxirida Xanining turmush o‘rto‘gi aktrisa Shabana Azmi bilan ishqiy munosabatda bo‘lib, uni ikkinchi xotin sifatida oldi.
Turmush o‘rto‘gining oilasini tashlab ketganidan qayg‘urgan Xani olti yoshli Zoya va to‘rt yoshli Farxon bilan yolg‘iz qoladi. Javed aliment to‘lardi, biroq bu juda kam edi. Keyinchalik esa Xani o‘zini va bolalarini ta’minlash maqsadida sarilarga kashta tikishni boshladi. Qizig‘i shundaki, Xani yoshligidan hikoyalar yozgan va ba’zida ularni turmush o‘rto‘gi bilan baham ko‘rgan.
Turmush o‘rtog‘i unga: “Sizda iste’dod bor va yozishni davom ettirishingiz kerak. Hikoyalaringizdan iborat kitob chiqarishingiz mumkin”, — deb aytgan.
Kunlarning birida Xani o‘z hikoyasini Yash Chopraning turmush o‘rtog‘i Pamelaga so‘zlab beradi, Yash Chopraga bu g‘oya shu qadar yoqadiki, 1993-yilda u Jeki Shroff, Juhi Chavla, Amrita Singh ishtirokidagi “Sevgi uchburchagi” nomli filmni suratga oladi.
Yash Chopra Xanidan keyinchalik Shridevi va Anil Kapur ishtirokidagi “Sevgi onlari” filmiga asos bo‘lgan sujetni yozishni so‘radi. Loyiha Iranining ssenariy muallifi sifatidagi debyutiga aylandi va uning “Eng yaxshi ssenarist” sifatida Filmfare mukofotini qo‘lga kiritishiga sababchi bo‘ldi. Shu orqali Xani Iranining ssenariy muallifi sifatidagi muvaffaqiyatli faoliyati boshlandi. 2002-yilda u yana Priti Zinta ishtirokidagi film uchun mukofotni oldi va bundan oldin esa u Ritik Roshan ishtirokidagi “Sevgidan voz kechmaydilar” filmining laureatiga aylangan edi.
Shuningdek, Xani “Muhabbat va qo‘rquv” (1993-yilda suratga olingan) va “Krish” franshizasi filmlari uchun ssenariy yozgan. Xani Iraninining farzandlari Zoya Axtar va Farxon Axtar mashhur rejissor bo‘ldi. Uning jiyanlari (Menaka ismli opasining farzandlari) Sajid Xon va Farah Xon ham Bollivudda muvaffaqiyatga erishdi. Sajid rejissor, Farah ham ajoyib xoreograf.
2003-yilda Xani Irani rejissor bo‘lishga harakat qildi va Amitabh Bachchan, Priti Zinta va Anil Kapur ishtirokidagi “Umid” filmini suratga oldi. Biroq loyiha kassada muvaffaqiyatsizlikka uchradi, shundan so‘ng Xani boshqa kamera orqasiga o‘tishga jur’at eta olmadi.
Xani Irani yolg‘iz onalik maqomiga ega bo‘lishiga va turmush o‘rtog‘i bilan ajrashganiga qaramay, u bilan iliq munosabatda bo‘lgan va farzandlarini otasiga mehribon qilib tarbiyalagan. U yana ikki marta unashtirildi, biroq ikkala nikoh ham bekor qilindi va aktrisa umuman turmushga chiqmadi.
Xani Irani hech qachon ssenarist bo‘laman deb o‘ylamagan, chunki u bir kun ham maktabga bormagan. “O‘sha paytda yozuvchilar juda oliy ma’lumotli insonlar edi. Men esa maktabga ham bormaganman. Biroq mening shaxsiy bilimim, his-tuyg‘ularim, qahramonlar va hayotni tushunish — bularning barchasi meni yozuvchilik yo‘liga olib kirdi”, — deydi aktrisa.
Xani Irani tomoshabinlarga bir qancha yaxshi filmlarni taqdim etdi, biroq u farzandlari suratga olgan filmlar bilan ko‘proq faxrlanadi.
Izoh (0)