• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +30°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Layfstayl

    7-8 soatdan kam uxlash ortiqcha vazn yig‘ishga qanday “hissa” qo‘shadi?

    Katta yoshli zamonaviy odamda tungi uyquning davomiyligi 19-asrda qancha odamlar uxlaganiga nisbatan deyarli 20 foizga kamaydi. Olimlar surunkali uyqusizlik bilan ortiqcha vazn o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri bog‘liqligini o‘rganmoqda. Hayotimizni osonlashtiradigan qator xizmatlar, gadjetlarga qaramay, bizda hali ham hech narsaga vaqtimiz yo‘q. Ko‘pgina zamonaviy odamlar kuniga 7-8 soat uxlamasliklarini tan olishadi, chunki ularda uxlash uchun yetarli vaqt yo‘q. Boshqa ko‘plab sog‘liq muammolariga qo‘shimcha ravishda, bunday rejim odamning ortiqcha vaznga ega bo‘lishiga olib keladi.

    3 soatlik kam uyqu — ortiqcha vazn

    Yetarlicha uxlamaydigan odamlarning vazni ortib boradi. Bu taxmin emas, balki ilmiy jihatdan tasdiqlangan haqiqatdir. AQSh Milliy Sog‘liqni saqlash instituti tomonidan o‘tkazilgan bir qator tajribalar davomida uyqusizlikning bu noxush oqibati aniqlandi. Tajribalarda ikki guruh ko‘ngillilar ishtirok etishdi. Birinchisida odamlar kuniga 5 soatdan ko‘p bo‘lmagan, ikkinchisida odatiy 8 soat uxladilar. Har ikki guruh ishtirokchilarining jismoniy faolligi bir xil edi.

    Olimlar tadqiqot natijalarini sarhisob qilganlarida, muntazam ravishda meʼyordan 3 soat kam uxlagan birinchi guruhdagi odamlar uyqusizlik o‘rnini oziq-ovqat bilan qoplagani maʼlum bo‘ldi! Yaʼni, ular ikkinchi guruh ishtirokchilariga qaraganda 30 foiz ko‘proq kaloriya isteʼmol qilgan. Shuning uchun ular tezda ortiqcha vazn olishni boshladilar.

    Shu tariqa amerikalik olimlar odam qanchalik muntazam va yetarli uxlamasa, uning ortiqcha vazn olish “imkoniyati” shunchalik yuqori bo‘ladi, degan xulosaga kelishdi. Ammo bu mexanizm qanday ishlaydi? Bunday daqiqalarda organizmda nimalar bo‘ladi?

    Foto: “Noviy ochag”

    Gormonal balans o‘zgaradi

    Yaxshi tomonga emas. Avvalo, odam sirkad ritmlar uchun masʼul bo‘lgan va uxlayotganda ishlab chiqariladigan melatonin yetishmasligidan qiynaladi. Shuningdek, tanada ochlik va to‘yimlilik hissi uchun masʼul bo‘lgan grelin va leptin gormonlari muvozanati o‘zgaradi. Birinchi gormon — grelin uyqusizlikdan aziyat chekadigan yoki uyqudan shaxsiy vaqtini tejaydigan odamlarda kerakli miqdordan ko‘proq ishlab chiqariladi. Ammo to‘qlik hissi uchun masʼul bo‘lgan leptin surunkali uyqusiz odamda juda kam ishlab chiqariladi. Leptinning yetishmasligi ovqatlanayotganda inson miyasi allaqachon ovqatlanganligi haqida signal olmasligiga olib keladi.

    Kam uxlaydigan odamlarda qonda o‘sish gormoni konsentratsiyasi kamayadi. Bu gormon yog‘larning parchalanishi uchun javobgar hamdir. Kamiga uyqu yetishmasligi vaqtida avtomatik ravishda ishlab chiqariladigan stress gormoni — kortizolning ko‘payishi qo‘shilsa, nima bo‘ladi?

    Stress bilan ovqatlanish odati

    Xavotir va stress — bu uyqusizlikning oqibatlaridir. Surunkali uyqusizlik, kortizol va grelin darajasining ko‘tarilishi, stress va tashvishlanish muzlatgich tomon kerak bo‘lgandan ko‘ra ko‘proq borishimizga olib keladi.

    Energiya tanqisligi

    Tungi surunkali uyqusizlik bilan og‘rigan odamlar doimo quvvat yetishmasligi yetishmasligidan shikoyat qiladi. Bu holda energiyani qayerdan olish mumkin? To‘g‘ri, oziq-ovqat mahsulotlaridan.

    O‘rtacha, hatto, uyqu vaqtini kuniga 2 soatga qisqartirish allaqachon taxminan 500 yoki undan ortiq qo‘shimcha kaloriya isteʼmoliga olib keladi. Ko‘pincha, yetarli darajada uxlamaydigan odamlar, biologik ritmlarga ko‘ra, organizm oziq-ovqatga muhtoj bo‘lmagan vaqtda ovqatlanadilar. Yaʼni, masalan, tungi soat ikkida.

    Yomon hazm bo‘ladigan yog‘lar

    Bu ham yosh amerikalik olimlar tomonidan olib borilgan tadqiqotlar yordamida isbotlangan. 10 kun davomida 5 soatlik uyqudan keyin yosh, sog‘lom erkaklar yog‘li, yuqori kaloriyali ovqatlarni to‘liq hazm qilish qobiliyatini yo‘qotdilar.

    Ortiqcha suyuqlik to‘planadi

    Foto: “Noviy ochag”

    Uyqu vaqtida inson tanasi ortiqcha suyuqlikdan faol ravishda xalos bo‘lishi ilmiy jihatdan tasdiqlangan. U ter va nafas bilan tanadan chiqib ketadi. Uyqu yetishmasligi bilan bu hujayralarda to‘planib qoladi va tanadagi suyuqlikni ushlab turish shishni keltirib chiqaradi.

    Uyqusizlik yana nimaga olib keladi?

    Avvalo, immunitet uyqusizlikdan aziyat chekadi, yaʼni odam tez-tez turli xil infeksiyalar bilan kasallanadi va tuzalishi uzoqqa cho‘ziladi. Uyquning yetishmasligi qon bosimi va yurak-qon tomir tizimi faoliyatiga ham taʼsir qiladi.

    Ko‘pincha yetarlicha uxlamagan odamlar asabiylashadi, tushkunlikka tushadi, yangi vazifalarni bajarishda qiynaladi, ularning xotirasi va diqqatni jamlash qobiliyati yomonlashadi... Umuman olganda, muvozanatli uyqu bilan bir nechta sog‘liq muammolarning oldini olish mumkin.

    Mavzuga doir:

    • Nima uchun ovqatdan keyin uyqu tortadi va bu xususda nimalarni bilish muhim? 
    • Ichimizdagi dushman: ortiqcha vazndan xalos bo‘lishga xalaqit beradigan uydagi 5 ta narsa
    • Kechasi yomon uxlayapsizmi? 7 ta xavfli kasallik uchun tibbiy tekshiruvdan o‘ting
    20.02.2023, 15:30   Izoh (0)   4511
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    “Kalmar o‘yini” serialining ikkinchi mavsumini suratga olish ishlari qachon boshlanishi ma’lum bo‘ldi

    18.02.2023, 18:02

    Qo‘ziqorin va guruch qo‘shib tayyorlanadigan tovuq sho‘rva retsepti

    17.02.2023, 13:53

    Folga ekran, pardalar va elektr ko‘rpa: Sovuq uyni isitishning noodatiy usullari

    17.02.2023, 12:04

    Ilon Mask itiga kostyum kiydirib, uni Twitter’ning yangi rahbari sifatida tanishtirdi

    16.02.2023, 15:24

    Xuddi yangidek: Makiyaj sponjini tozalashning oson usuli

    16.02.2023, 14:41

    Kimyoviy vositalarsiz muzlatgichdagi yoqimsiz hiddan butunlay xalos bo‘lishning 15 ta sinalgan usuli

    16.02.2023, 12:58
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi mahsulotlari Yevropaga yo‘l olmoqda


    AVO’dan yangi omonat: yillik 25% gacha — 6 oyda orzuingizni amalga oshiring


    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi 


    Navoiy innovatsiyalar universiteti — kelajagingizni kafolatlaydigan zamonaviy ta’lim maskani! 


    Sello Ecosystem Farg‘ona, Andijon va Namanganda Sello Summer Fest yorqin festivalini o‘tkazdi


    Zamonaviy Haval Jolion endi 0% muddatli to‘lov shartida 


    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi


    Suv — bebaho neʼmat: Agrobankdan fermerlar uchun yangi metodik to‘plam


    Tenge Bank Tenge24 ilovasida yangi raqamli avtokreditini e’lon qildi


     ADM Jizzakh Jizzaxda joylashgan 5-ixtisoslashtirilgan muassasa tarbiyalanuvchilari ehtiyoji uchun avtobus taqdim qildi


    UZTELECOM "Muruvvat" tarifini taqdim etadi: Atigi 25 000 so‘m evaziga g‘amxo‘rlik va e’tibor bilan boyitilgan aloqa


    Kapitalbank va Visa O‘zbekiston terma jamoasining JCH-2026 saralash o‘yinini BAAda tantanali ravishda ochishdi


     Coca-Cola jamg‘armasi va Global atrof-muhit va texnologiyalar jamg‘armasi (GETF) “Aylanma iqtisodiyot kelajagi uchun hamkorlik bitimi (PACT)” ni e’lon qilganligi haqida ma’lum qildi


    UCMG Amsterdamda bo‘lib o‘tayotgan Money 20/20 Europe xalqaro fintech ko‘rgazmasida O‘zbekiston nomidan ishtirok etadi


    Mobiuz "Mehribon" imtiyozli tarif rejasini taqdim etdi

     

    Tavsiya etamiz

    Chumchuqlarga yem bo‘lgan burgutlar. “O‘rgimchak to‘ri” operatsiyasi Rossiya uchun qanchaga tushadi?

    4 iyun, 18:49
    Audio Icon

    Qurib qolgan ko‘chatlar, millionlar shamolga uchdimi?

    4 iyun, 15:03

    Feldmarshalga almashtirilmagan Stalinning zurriyoti — “dohiy” nega o‘g‘lini urushga yuborgan edi?

    3 iyun, 21:10

    Ko‘zi o‘tkir, qulog‘i sezgir temir qushchalar. Razvedkachi dronlarning “katta akalari”

    3 iyun, 20:40
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Ukrainalik bolalar dam olish va reabilitatsiya uchun Toshkentga keldi (foto)

    O‘zbekiston | 6 iyun, 17:46

    Yaponiyadagi “EXPO-2025” ko‘rgazmasidagi suvda bakteriyalar aniqlandi

    Dunyo | 6 iyun, 16:58

    Isroil uzoq tanaffusdan so‘ng Bayrut hududiga zarba berdi

    Dunyo | 6 iyun, 16:00

    O‘zbekiston milliy terma jamoasi a’zolari va murabbiylarini mukofotlash to‘g‘risidagi prezident farmoni e’lon qilindi

    O‘zbekiston | 6 iyun, 15:25

    Muhabbat va nafrat orasi bir qadam. “Yolg‘onchi” Tramp va “telba” Mask o‘rtasidagi mojaro ijtimoiy tarmoqlarni portlatdi

    Dunyo | 6 iyun, 14:00

    Jahon chempionati yo‘llanmasiga ega chiqqan O‘zbekiston terma jamoasi a’zolariga mashina sovg‘a qilinadi

    Sport | 6 iyun, 13:54

    Osiyodan yana bir terma jamoa ilk marta mundial yo‘llanmasiga ega chiqdi

    Sport | 6 iyun, 12:36
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.