Rossiya Yevropa Ittifoqiga asosiy gaz yetkazib beruvchi maqomini tiklash imkoniyatiga ega. Bu haqda Bloomberg ma’lumot bermoqda.
Masalan, Saksoniya federal shtati bosh vaziri Maykl Kretshmer butunlay Rossiya gazisiz qolish “tarixiy bilimsizlik va geosiyosiy jihatdan noto‘g‘ri” bo‘lishini bildirgan.
Ko‘plab germaniyalik siyosatchilar uchun narxlar muhim. Berlin endi gaz importida har MVt/soat uchun 180 dollar to‘lamoqda. Bu 2010-yildan 2020-yilgacha bo‘lgan o‘rtacha ko‘rsatkichdan qariyb yetti baravar ko‘p.
Germaniya o‘z iste’molchilari va kompaniyalaridagi gaz bilan bog‘liq vaziyatni yumshatish uchun subsidiyalarga milliardlab mablag‘ sarflamoqda.
Ukrainada urush boshlanishidan oldin Rossiya o‘z gazining qariyb 40 foizini Yevropaga yetkazib bergan.
Agentlik qayd etishicha, o‘nlab yillar davomida qurilgan “energiya ko‘prigi” Sovuq urush, SSSR parchalanishi va Yevropa energiya bozorlarining liberallashuviga bardosh berdi. Biroq Ukrainada urush boshlanganidan so‘ng, Rossiya gazining ulushi sezilarli darajada pasayishni boshladi.
Xalqaro energetika agentligi (IEA) ssenariy modelini ishlab chiqdi: unda 2025-yilga kelib Rossiya gazining Yevropaga yetkazib berilishi minimal darajaga, 2028-yilga kelib esa quyosh va shamol elektr stansiyalarida ishlab chiqarish ortishi hamda LNG importi hisobiga nolga tushadi.
IEA Rossiya—Yevropa gaz savdosidagi yuzaga kelgan bo‘shliq doimiy saqlanib qoladi, deb hisoblaydi.
Bloomberg’da qayd etilishicha, agar bu sodir bo‘lsa, u nafaqat Yevropa energiya bozorlari va ularning sanoati uchun, balki Qatardan Mozambik va AQSHgacha bo‘lgan gaz investitsiyalarining kelajagiga ham ta’sir qiladi.
Yevropa hech qachon Rossiya bilan eski, uzoq muddatli shartnomalariga qaytmasligi mumkin, ammo kimyo, oziq-ovqat va og‘ir sanoatni raqobatbardoshligini saqlab qolmoqchi bo‘lsa, unga arzon gaz kerak bo‘ladi.
Yevropa uchun esa Rossiya gazidan arzonroq variant yo‘q, — deb ta’kidlaydi maqola muallifi.
Uning fikricha, kelajakda Ukraina Yevropa Ittifoqidan o‘z hududidan quvurlar orqali yetkaziladigan Rossiya gazini sotib olishini talab qilishi mumkin.
Avvalroq Yevropa Ittifoqining 12 ta davlati Rossiya gazi narxining yuqori chegarasini kamaytirishni talab qilgani haqida xabar berilgandi.
Yevropa komissiyasi taklif qilgan rejaga ko‘ra, agar Amsterdam fond birjasida gaz narxi kamida ikki hafta davomida 1 MVt/soat uchun 275 yevrodan (1000 kub metrga taxminan 3 ming dollar) oshsa, cheklov kuchga kiradi.
Buning uchun LNG narxi bilan farq kamida o‘n kun davomida 58 yevrodan oshishi kerak.
Izoh (0)