Yerliklar Marsda 7 tonnadan ziyod chiqindi qoldirgani aniqlandi

50 yillik robot tadqiqotlari yordamida olib borilgan izlanishlar natijasiga ko‘ra, Marsdagi odamlardan qolgan chiqindilar hajmi 7 241 kilogramni tashkil etgan.

Insonlar 50 yildan ortiq vaqt davomida Mars yuzasini o‘rganmoqdalar. Birlashgan Millatlar Tashkilotining Kosmik masalalar bo‘yicha boshqarmasi ma’lumotlariga ko‘ra, mamlakatlar Marsga 14 ta alohida missiyada 18 ta sun’iy obyekt jo‘natgan. Ushbu missiyalarning aksariyati hali ham davom etmoqda, ammo o‘nlab yillar davomida Marsni tadqiq qilish davomida insoniyat sayyora yuzasida juda ko‘p chiqindilarni qoldirdi.

Marsdagi chiqindixonalarning asosiy manbasi uchta: tashlab ketilgan uskunalar, harakatsiz va halokatga uchragan kosmik kemalar.

Marsga yuboriladigan har bir missiya kosmik kemani himoya qiladigan modulni talab qiladi. Ushbu modul kema sayyora atmosferasidan o‘tayotganda issiqlik qalqoni, shuningdek, yumshoq qo‘nishi uchun parashyut va qo‘nish uskunasini o‘z ichiga oladi.

Tushish vaqtida kema modulning bo‘laklarini tashlab yuboradi va bu qismlar sayyora yuzasining turli joylariga tushadi — bir joyda pastroq issiqlik qalqoni, boshqa joyda — parashyut bo‘lishi mumkin.

Agar Marsga yuborilgan barcha kosmik kemalarning massasini hisoblasak, umumiy miqdor taxminan 22 000 funt (9979 kg). Ishlab turgan kemaning sirtdagi og‘irligini ayirib tashlasangiz — 6 306 funt (2 860 kg) va natijada Marsda odamlar yuzaga keltirgan chiqindilar hajmi 15 694 funtligi (7 119 kg) namoyon bo‘ladi.

Bugungi kunda eng katta tashvishga soladigan narsa bu — Marsdagi qoldiqlar, bu hozirgi va kelajakdagi missiyalar uchun xavf tug‘diradi. Perseverance guruhlari topilgan barcha qoldiqlarni hujjatlashtiradi va ulardan birontasi rover yig‘adigan namunalarni ifloslantirishi ehtimolini tekshiradi. NASA muhandislari, shuningdek, Perseverance qo‘nayotganda vayronalarga o‘ralashib qolishi ehtimolligini ko‘rib chiqishdi, ammo xavf past degan xulosaga kelishdi.

Marsdagi qoldiqlar muhimligining asl sababi uning tarixdagi o‘rni. Kosmik kemalar va ularning qismlari sayyoralarni inson tadqiq etishidagi birinchi bosqichdir.