• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12790.43
    • RUB162.6
    • EUR14486.44
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +32°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    O‘zbekiston

    Yerni xususiylashtirish jarayoni: zaruratmi yoki majburiyat?

    Konstitutsiyaviy islohotlarni amalga oshirishda yerni xususiylashtirish bilan bog‘liq munosabatlar huquqiy jihatdan mustahkamlansa, fuqarolarimizning uy-joyga bo‘lgan huquqlari daxlsizligi kafolatlansa, bu o‘z navbatida xalqimizning kelajakka bo‘lgan ishonchi yanada ortishi, biznes yuritish muhitining yaxshilanishiga olib keladi.

    Xususiy mulk azaldan insonlarni o‘zi va kelajakka bo‘lgan ishonchini oshirishda muhim iqtisodiy vositalardan biri sifatida qaraladi. Shuning uchun bozor iqtisodiyotiga asoslangan huquqiy demokratik davlat barpo etishda jamiyatda mulkdorlarning o‘rni nihoyatda muhim hisoblanadi. Chunki, ular jamiyatdagi o‘zgarishlarga bevosita daxldor bo‘lgan qatlam hisoblanib, mamlakatning ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy hamda ma’naviy rivojlanishiga katta ta’sir ko‘rsatadi. Shu bois, so‘nggi yillarda mamlakatimizda mulk daxlsizligiga oid islohotlar doim davlat rahbari e’tiborida bo‘lib kelmoqda.

    Jumladan, joriy yilning 20-iyun kuni prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev Konstitutsiyaviy komissiya a’zolari bilan bo‘lgan uchrashuvda yurtimizda konstitutsiyaviy islohotlarni amalga oshirish jarayonida xususiy mulk daxlsizligi, uning kafolati hamda mamlakatning taraqqiyotida tutgan o‘rnini asosli ravishda ochib berdi. Xususan, Davlat rahbarining ta’kidlashicha “...xususiy mulksiz, uning ishonchli kafolatisiz, kuchli ijtimoiy davlatni qurib bo‘lmaydi. Shu bois Bosh qomusimizda xususiy mulk himoyasini ta’minlash uchun zarur bo‘lgan konstitutsiyaviy kafolatlarni kuchaytirishimiz lozim. Shu bilan birga, asosiy qonunimizda yer xususiy mulk bo‘lishi mumkinligi aniq belgilanishi lozim”.

    Davlat rahbari tomonidan mazkur masalaning ko‘tarilishi haqiqatdan ham hozirgi kunda sohada yechimini kutayotgan muammolar borligidan dalolat beradi. Zero, Konstitutsiyaga fuqarolarimizning uy-joy huquqlari daxlsizligini kafolatlash bo‘yicha normalar kiritilishi, birinchidan, mamlakatimizda xususiy mulkning huquq va himoyasini mustahkamlashga, har qaysi xususiy mulkdor qonuniy yo‘l bilan qo‘lga kiritgan yoki yaratgan o‘z mulki daxlsizligiga aslo shubha qilmasligi bo‘yicha kafolatlar tizimi yaratilishiga zamin yaratsa, ikkinchidan, tadbirkorlarning davlatga bo‘lgan ishonchi yanada mustahkamlanishiga sabab bo‘ladi. Shundagina tadbirkorlar o‘z biznesiga behavotir investitsiya kiritishi, ishlab chiqarish faoliyatini kengaytirishi, mahsulot hajmi va olayotgan daromadini ko‘paytirishi, o‘z mulkiga o‘zi egalik qilishi, foydalanishi, tasarruf etishi mumkin bo‘ladi. Shu nuqtayi nazardan, O‘zbekistonda yerni xususiylashtirish jarayoni zaruratmi yoki davlatning majburiyatimi, degan savolga javob bersak.

    Birinchidan, mamlakatimizda yerni xususiylashtirish zarurati dolzarb masalaga aylanib bormoqda. Chunki yerni xususiylashtirishning ahamiyati iqtisodiy, ijtimoiy va ma’naviy omil asosida namoyon bo‘ladi. Endi mazkur omillarga qisqacha to‘xtalib o‘tamiz.

    Iqtisodiy omil. Iqtisodiyotda yer eng muhim omil hisoblanib, har qanday ishlab chiqarish yer resursi orqali amalga oshiriladi. Yerga egalik qilish, undan foydalanish munosabatlari tadbirkorlik faoliyatiga katta ta’sir ko‘rsatadi. Shuning uchun yer xususiylashgan davlatlarda tadbirkorlik keng rivojlangan. Dunyoning aksariyat mamlakatlarida yer xususiy mulk sifatida tasarruf etiladi.

    Ijtimoiy omil. Amaldagi qonunlarga ko‘ra belgilangan yerlarni xususiylashtirish jarayonining amalga oshirilishi yer egalari, jumladan, tadbirkorlarning ijtimoiy faolligini oshirishga, ularda yaratuvchanlik, ijodkorlik qobiliyatlarining yanada rivojlanishiga, juda ko‘p holatlarda homiylik qilish, ijtimoiy ahamiyatga ega bo‘lgan loyihalarni moliyalashtirish borasida tashabbuslari ko‘payib boradi.

    Ma’naviy omil. Konstitutsiyaning tegishli normalari orqali mamlakatimizda yerning xususiy mulkka aylantirilishi o‘z navbatida yer egalariga ma’naviy tomondan katta ishonch beradi. Shu bilan birga xususiylashtirilgan yerga mulk egalarining munosabati keskin o‘zgaradi, uni asrab-avaylashga, yerdan foydalanish bo‘yicha uzoq muddatli strategik rejalarni tuzishga olib keladi.

    Ikkinchidan, mamlakatimizda yerni xususiy mulk sifatida Bosh qonunimizda mustahkamlab qo‘yilishi o‘z navbatida davlatning fuqarolar oldidagi yana bir vazifasi majburiyat sifatida e’tirof etilishiga hamda ijtimoiy davlat tamoyillarining hayotda bajarilishiga asos bo‘lib xizmat qiladi. Shuning uchun xususiylashtirilishi mumkin bo‘lgan yerlarning Konstitutsiyamizda aks ettirilishi, fikrimizcha, o‘rinli.

    Umuman olganda, mamlakatimizda olib borilayotgan xususiylashtirish sohasidagi muhim yo‘nalishlardan biri bu fuqarolarning yerga bo‘lgan xususiy mulk huquqlarini amalda kafolatlash va mustahkamlash hisoblanadi. Mulk himoyasiga qaratilgan bunday chora-tadbirlarni konstitutsiya normalari orqali mustahkamlash, birinchidan, mulk huquqi kafolatini ta’minlasa, ikkinchidan bu boradagi huquqiy asosni takomillashtirishga, fuqarolarning mulkdor sifatida o‘z huquqlarini yaxshi bilishiga va himoya qila olish qobiliyati shakllanishiga asos bo‘ladi.

    Chunki so‘nggi yillarda ijtimoiy tarmoqlarda mulk daxlsizligi bilan bog‘liq muammolar tez-tez muhokamalarga sabab bo‘layotgan edi. Bunga sabablardan biri sifatida mansabdor shaxslar tomonidan asossiz ravishda fuqarolar va tadbirkorlarning ko‘chmas mulkini buzib tashlash, ba’zi amaldorlar esa har xil vajlar bilan xususiy mulkni, shu jumladan, avval xususiylashtirilgan mulkni olib qo‘yishi, mulkdorga qasddan nomaqbul shartlar qo‘yishi kabi holatlarni ko‘rsatishimiz mumkin.

    Shuning uchun mamlakatimiz iqtisodiyotini tubdan yaxshilash, aholining turmush farovonligini oshirish hamda aholi orasida tadbirkorlik faoliyatini qo‘llab-quvvatlashda yerni xususiylashtirish, xususiy mulkning daxlsizligini kuchaytirish kechiktirib bo‘lmaydigan masalalardan biriga aylanib bormoqda. Demak, hozirgi konstitutsiyaviy islohotlarni amalga oshirish jarayonida yerni xususiylashtirish bilan bog‘liq munosabatlarni huquqiy jihatdan mustahkamlash, fuqarolarimizning uy-joyga bo‘lgan huquqlari daxlsizligini kafolatlash normalarini konstitutsiya orqali mustahkamlaydigan bo‘lsak, bu, albatta mamlakatimizning investitsion jozibadorligi oshishiga olib kelishi bilan birga investor uchun yurtimizdagi mulk huquqi qay darajada himoya qilinganligi to‘g‘risida ma’lumot beradi.

    Bu holat nafaqat fuqarolarimiz balki mahalliy va xorijiy investorlarga o‘z biznes g‘oyalarini amalga oshirish kafolati ham ta’minlaydi.

    Nodirbek Rasulov,

    iqtisodiyot fanlari doktori

    Ma’lumot sheriklik huquqi asosida tayyorlandi

    28.06.2022, 16:30   Izoh (0)   9746
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    O‘zbekistonda paxta hosildorligini oshirish bo‘yicha yangi tizim joriy qilinadi

    28.06.2022, 16:23

    Uzbekistan Airways Seulga parvozlarni haftasiga 5 martagacha ko‘paytiradi

    28.06.2022, 16:19

    Shavkat Mirziyoyev: “To‘qimachilik bizga oltindan ham ko‘p daromad keltiradigan soha hisoblanadi”

    28.06.2022, 16:16

    O‘zbekiston barcha davlatlar bilan do‘stona va tinchliksevarlik tashqi siyosatini olib boradi

    28.06.2022, 14:52

    Bo‘stonliqqa olib boruvchi yo‘lning bir qismi velosport musobaqasi sabab transportlar harakati uchun vaqtincha yopiladi

    28.06.2022, 14:08

    “Mintaqada narkovaziyat jiddiyligicha qolmoqda”. Toshkentda 2 tonna giyohvandlik vositalari yo‘q qilindi

    28.06.2022, 13:07
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    O‘zbekiston Milliy banki Xitoy yuani ayirboshlash xizmatini Toshkent shahri va poytaxt aeroportida yo‘lga qo‘ydi


    Abadiy ishonchlilik va xavfsizlik: GWM sohaning yangi standartlarini joriy etmoqda


    Octobank bankomatlarni BS/2 bilan birga “aqlliroq” qiladi


    Centrum Air yangi Airbus A320neo — aviaparkidagi to‘qqizinchi samolyotni qabul qilib oldi 


    Ipoteka Bank OTP Group o‘zini o‘zi band qilganlarga yangi ipoteka dasturini ishga tushirdi: hujjatlarsiz, asabbuzarliksiz, samarali natijalar bilan


    “Biznesni rivojlantirish banki” biznes uchun qulay innovatsion bank bo‘lishga intilmoqda


    2025-yilning 5 oyi davomida Mobiuz minglab tayanch stansiyalarini ishga tushirdi va texnik infratuzilmani zamonaviylashtirdi


    ANORBANK va BS/2 O‘zbekistonda banklarda o‘z-o‘ziga xizmat ko‘rsatish tarmog‘ini kengaytirmoqda


    Sistit — bu uyat emas!


    So‘zlar ahamiyatga ega: TBC Bank 8-mart tabriklarini pullarga aylantirib, ayollar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatladi


    “O‘zbekinvest” IUA aʼzosiga aylandi va Londonning global sug‘urta bozorida o‘z mavqeini mustahkamladi


    MKBANK xalqaro moliya bozorida: Qozog‘iston banklaridan 15 million dollar jalb qilindi


    Xon Saroy tomonidan an’anaviy “Mening orzuyimdagi uy” rasmlar tanlovi boshlandi 


    Chery gazga o‘tmoqda: kafolat to'liq saqlanib qolinadi, o‘rnatish esa 31 maygacha bepul! 


    LUKOIL: yosh iste’dodlar ovozi katta sahnada yangradi

     

    Tavsiya etamiz

    Gitlerdan so‘ng eng mashhur natsist – dorga osilgan Ribbentropning ayanchli taqdiri

    31 may, 19:25

    “Ikki xonali uy uchun 715 mln so‘mdan”. “Daryo”dagi maqoladan so‘ng poytaxt hokimligi uysiz qolgan aholiga xonadon sotib olish uchun mablag‘ ajratdi

    28 may, 21:15

    Budapesht fasadlari: sanʼat ko‘chada yashaydi (foto)

    27 may, 10:00

    Gestapo va KGB xizmatida bo‘lgan buxorolik “Shtirlits”

    26 may, 19:00
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Amerikalik er-xotin bolalik suratlaridan bitta bog‘chaga borishganini payqab qolishdi

    Layfstayl | 2 iyun, 14:47

    AQSHda ayol “jinni chiqarish” uchun o‘g‘lini o‘ldirib qo‘ydi

    Dunyo | 2 iyun, 14:45

    Golden Boy 2025: Bu yilgi mukofot uchun asosiy da’vogarlar kimlar?

    Sport | 2 iyun, 14:41

    Xiaomi bosh terisini himoya qiluvchi “aqlli”fen ishlab chiqardi

    Layfstayl | 2 iyun, 14:20

    Irlandiya qirg‘oqlarida 350 yil oldin cho‘kib ketgan kema topildi (video)

    Dunyo | 2 iyun, 14:17

    Markaziy Osiyo davlatlari tashqi ishlar vazirlari Hindistonda uchrashadi

    Dunyo | 2 iyun, 13:53
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.