Daqiqasiga 84 ming dollargacha — mamlakatlar yadroviy qurol uchun qancha pul sarflashi ma’lum bo‘ldi

Yadro qurolini bekor qilish bo‘yicha xalqaro kompaniya (ICAN) tahlilchilari hisob-kitoblariga ko‘ra, to‘qqizta “yadroviy” davlat 2021-yilda deyarli 13 ming yadro qurolini yaratishga 82,4 mlrd dollar sarflagan.

AQSH, Xitoy, Rossiya, Buyuk Britaniya, Fransiya, Hindiston, Isroil, Pokiston va Shimoliy Koreya yadroviy qurol yaratish texnologiyasiga va tegishli qurollariga ega.

Taqqoslash uchun, bir yil avval ushbu to‘qqiz davlatning yadro quroli va texnologiyasiga sarflagan mablag‘i inflyatsiyani hisobga olgan holda 76 mlrd dollarni tashkil qilgan. Dunyodagi yadro qurollarining 90 foizdan ortig‘i Rossiya va AQSHga tegishli.

Har bir yadroviy davlat yadro qurolini tadqiq qilish, ishlab chiqish va ishlab chiqarishga har quyidagicha mablag‘ sarflaydi:

• AQSH — daqiqasiga 84 ming dollar, yiliga — 44,2 mlrd dollar;
• Xitoy — daqiqasiga 22 ming dollar, yiliga — 11,7 mlrd dollar;
• Rossiya — daqiqasiga 16 ming dollar, yiliga — 8,6 mlrd dollar;
• Buyuk Britaniya — daqiqasiga 12 ming dollar, yiliga — 6,8 mlrd dollar;
• Fransiya — daqiqasiga 11 ming dollar, yiliga — 5,9 mlrd dollar;
• Hindiston — daqiqasiga 4 315 dollar, yiliga — 2,3 mlrd dollar;
• Isroil — daqiqasiga 2 315 dollar, yiliga — 1,2 mlrd dollar;
• Pokiston — daqiqasiga 2 151 dollar, yiliga — 1,1 mlrd dollar;
• Shimoliy Koreya — daqiqasiga 1 221 dollar, yiliga — 642 mln dollar.

Shuningdek ICAN tahlilchilari yadroviy qurol ishlab chiqarishdan daromad oladigan kompaniyalar shartnomalarini ham tahlil qildi.

Tashkilot hisob-kitoblariga ko‘ra, turli kompaniyalar yadro qurolini ishlab chiqish, saqlash va joylashtirish bo‘yicha kamida 151,2 mlrd dollarlik shartnomalar olgan.

Bu kompaniyalarga American Aerojet Rocketdyne, Bechtel, Boeing, Draper, General Dynamics, Northrop Grumman, Lockheed Martin, Britannia BAE Systems, Fransiya CNIM va Safran va boshqalar kiradi.

Bir kun avval Stokgolm xalqaro tinchlik tadqiqot instituti (SIPRI) barcha to‘qqiz yadroviy davlat o‘z arsenalini faol ravishda modernizatsiya qilishni boshlagani haqida hisobot e’lon qildi.

Tashkilot direktori Den Smitning so‘zlariga ko‘ra, hozirda yadro qurolidan foydalanish xavfi sovuq urush avjiga chiqqandan beri har qanday vaqtga qaraganda yuqoriroq ko‘rinadi.