Yevropada xavfsizlikni qayta konfiguratsiyalash Yevropa Ittifoqidan o‘zini o‘zi himoya qilish bo‘yicha yanada ko‘proq sa’y-harakatlarni, jumladan, yagona Yevropa armiyasini yaratishni talab qiladi. Bu haqda Yevroittifoqning tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati bo‘yicha oliy vakili Jozep Borrel bayonot berdi.
Uning ta’kidlashicha, Rossiyaning Ukrainadagi harbiy harakatlari tufayli “Yevropa xavfsizlik landshafti”da “tektonik siljish” yuz bergan. Yevropa Ittifoqi tez va kuchli javob qaytarib Ukrainaga moliyaviy, gumanitar va harbiy yordam ko‘rsatdi, biroq “hozir Yevropaning o‘zi xavf ostida ekani ayon bo‘ldi”, deb ogohlantiradi Borrel.
“Yangi xavfsizlik muhiti Yevropa Ittifoqi o‘z xavfsizligi uchun ko‘proq mas’uliyatni zimmasiga olishi kerakligini ko‘rsatadi. Buning uchun bizga zamonaviy va muvofiq Yevropa qurolli kuchlari zarur”, — deydi Yevropa diplomatiyasining rahbari.
Uning qo‘shimcha qilishicha, Ukrainaga harbiy yordam ko‘rsatish Yevropa Ittifoqi zaxiralarini tugatib qo‘ygan, Borrel buni “zaif tomonlarimizning eng yorqin misoli” deb atadi.
Yagona Yevropa armiyasini yaratish g‘oyasi 2000-yillarning boshidan beri muhokama qilinmoqda, Yevropa Ittifoqiga a’zo davlatlar rahbarlari turli vaqtlarda bu haqda gapirishgan. 2018-yilda Fransiya prezidenti Emmanuel Makron Yevropa Ittifoqi “haqiqiy Yevropa armiyasi”ga ega bo‘lishga qaror qilmasa, o‘zini himoya qilmasligini ta’kidlagan edi. Bunday ehtiyojning sabablaridan biri sifatida u Rossiyaning “tahdidli” xatti-harakatlarini keltirgan. Makron, shuningdek, xavfsizlik va o‘zini himoya qilish qobiliyati masalasida Yevropa Ittifoqi AQSHdan mustaqilroq bo‘lishi kerakligini aytgan.
2021-yil sentabrida Borrel Afg‘onistondan Amerika qo‘shinlari olib chiqib ketilganidan keyin u yerdagi vaziyat munosabati bilan ittifoqni himoya qilish uchun yagona Yevropa kuchlarini yaratish zarurligini aytib o‘tgan.
22-may kuni Kollektiv xavfsizlik shartnomasi tashkiloti bosh kotibi Stanislav Zas ham Yevropa qit’asida kuchayib borayotgan keskinlik haqida gapirdi. “Belarus 1” telekanaliga bergan intervyusida u tashkilot NATOning kengayishini “mintaqadagi keskinlikni kuchaytirish va yanada harbiylashtirishning zaruriy sharti” deb bilishini aytdi.
Shu bilan birga, Zas KXSHT ehtimoliy tahdidlarga javob berish uchun yetarli kuch va vositalarga ega ekanini hamda blokni kengaytirishga hojat yo‘qligini ta’kidladi.
Izoh (0)