O‘zbekiston dastlab ko‘chish uchun mashhur mamlakat emas edi. Ammo so‘nggi oylarda Rossiya va Belarusdan 5000-6000 ga yaqin odam ko‘chib keldi. Forbes shunday odamlar orasida so‘rovnomalar o‘tkazdi va ularning taasurotlarini taqdim etdi.
So‘rovnomada qatnashgan rossiyaliklar O‘zbekistonni, asosan, aviachiptalarning nisbatan arzonligi tufayli tanlagan.
O‘shanda (mart oyining birinchi kunlarida) O‘zbekiston umuman mashhur emas edi, bu mamlakat ko‘chish bo‘yicha qo‘llanmalarda ham yo‘q edi. Ammo Turkiya va Armanistonga chiptalar har biri 50-200 ming rubldan, O‘zbekistonga esa 20 mingdan bo‘lganligi sabab u yaxshi variantga aylandi, — deb eslaydi Skyeng mahsulot menejeri Dmitriy Abramov.
PPL Media agentligining raqamli reklama bo‘yicha mutaxassisi Maksim Ponomarev xuddi shunday sabab haqida gapiradi.
Dastlab u rafiqasi bilan nisbatan mashhur Armaniston va Gruziyaga ko‘chish haqida o‘ylashadi. Er-xotin Rossiyadan birinchi marta mushuk bilan uchib ketishga tayyorgarlik ko‘rayotganligi sababli ular hayvonning ketishi uchun hujjatlarni rasmiylashtirishda bir qator qiyinchiliklarga duch kelishadi.
Biz tafsilotlarni o‘rganib, veterinariya klinikalarida emlash va muhrlash ishlarini hal etayotganimizda Yerevanga chiptalar narxi keskin ko‘tarilganligi ma’lum bo‘ldi. Shuning uchun biz MDH mamlakatlaridagi mavjud variantlarni saralashni boshladik va “Aeroflot”ning Toshkentga ancha arzon chiptalarini uchratdik, — deb eslaydi Ponomarev.
Mustaqil emigratsiya bilan bog‘liq asosiy qiyinchiliklardan biri uzoq muddatli qolish uchun uy-joy qidirish hisoblanadi.
Maksim Ponomarevning aytishicha, mehmonxonadagi birinchi kunlaridanoq u kvartira qidira boshlagan. Ammo mushuk qidiruvni juda qiyinlashtirgan.
Biz mushugimiz bilan joylashishimiz mumkin bo‘lgan joylar kam edi, chunki mamlakatga ko‘plab muhojirlar kelishi bilan uy-joy tobora kamayib bordi. Qo‘shimcha ravishda rublning qadrsizlanishi bilan birga narx o‘sdi, — deydi u.
Natijada Ponomarev rafiqasi bilan moskvalik hamkasbining Toshkentdagi kvartirasiga ko‘chib o‘tgan.
Familiyasini aytmaslikni ma’qul ko‘rgan Skoltech kompaniyasining sun’iy intellekt bo‘yicha mutaxassisi Yegorning ta’kidlashicha, O‘zbekistonda uy ijaraga olish Rossiyadagidan ham qiyinroq. Sababi respublikada e’lonlar uchun maxsus saytlar yo‘qligida deb hisoblaydi u.
Faqat mahalliy OLX e’lonlar taxtasi bor. U yerda esa e’lonlar butunlay tartibsiz joylangan. Bu esa oxir-oqibat tanishlaringizga ishonib yoki riyeltorga pul to‘labgina ijaraga uy olishingizga sabab bo‘ladi, — deydi Yegor.
Narxlarning o‘sib borayotganiga qaramay, Forbes suhbatdoshlari O‘zbekistonda hayot nisbatan arzon ekanligini ta’kidlaydilar.
Mahalliy “YandeksTaksi”ning narxi meni qoniqtirdi. Hatto eng yomon ob-havoda ham shahar bo‘ylab sayohat o‘rtacha 150-200 rubldan oshmaydi. Jamoat transporti va metro ham ancha arzon, — deydi PPL Media’dan Ponomarev.
Yana bir farqli jihati shundaki, plastik kartochkalar bilan to‘lov amalga oshirayotganda mahalliy do‘kon egalari ko‘pincha xaridorlardan kartani peshtaxtaga berib, PIN kodini aytishni so‘rashadi.
Sotuvchilar doimiy mijozlarning PIN kodlarini yoddan bilishadi. Ko‘pchilik mahalliy aholini kodlari odatda 1111 ekan. Bunga esa hatto ijtimoiy reklama ham qarshi, — deydi Yegor.
Bizda hatto rossiyalikni PIN kod yozishdan bosh tortishi bilan aniqlash mumkin, degan hazillar ham bor edi, deya buni tasdiqlaydi Spaceborne kosmik startapi asoschisi Ahror A’zamov.
So‘rovnoma ishtirokchilari mahalliy aholini do‘stona va mehmondo‘stligi, mazali va arzon taomlari, shaharlar tozaligi va til to‘siqlarining deyarli yo‘qligi (mahalliy aholining aksariyati rus tilida gaplashadi)ni ta’kidlagan.
Biz juda xursandmiz. Bizlarni mehmondo‘stlik ruhida ziyofatga jalb etish bo‘yicha mahalla jamoatchiligi, oddiy faollar turli tashabbuslar bilan chiqdi. Telegram’da ma’ruzalar, veb-seminarlar, tarmoq uchrashuvlari, sayohatlar, ziyofatlar va ko‘p suhbatlar uyishtirildi. Mahalliy aholi bank kartasini qayerda ochish yaxshiroqligi haqida sabr bilan besh yuz martalab ham savollarimizga javob berishdi, — deydi Yegor.
Biroq ko‘pchilik xorijliklar O‘zbekistonda yashab qolishni uzoq muddatli maqsad sifatida ko‘rmaydi. Masalan, Ponomarev yoz boshida Turkiyaga ko‘chib o‘tishni rejalashtirgan.
Bizni O‘zbekistondagi yozning jaziramasi, hatto soyada ham havo harorati 40-45°C ga yetishi qo‘rqityapti. Internet bilan bog‘liq muammolar ham bor — to‘satdan bir muncha vaqt internetga ulanish juda sekinlashishi yoki butunlay yo‘qolishi mumkin, — deya ta’kidlaydi u.
Uning tanishlari orasida ko‘pchilik Portugaliya, Malta, Isroil, Armaniston yoki AQSHga ko‘chib o‘tishni rejalashtirmoqda.
IT Park direktorining xalqaro faoliyatlar bo‘yicha o‘rinbosari Bahodir Ayupov ta’kidlashicha, birinchi to‘lqinda O‘zbekistonga kelgan ko‘plab muhojirlar o‘z vatanlariga qaytish yoki keyinchalik uchinchi mamlakatlarga ko‘chib o‘tish rejalari bilan kelganlar.
Bu yer qanchalik ajoyib bo‘lmasin, ma’lum bir sharoit tufayli bu yerga kelishgan bo‘lsa, baribir ortlariga qaytib ketishadi, — deydi Ayupov.
Uning hisob-kitoblariga ko‘ra, muhojirlarning kamida 20 foizi O‘zbekistonga doimiy yashab qoladi.
Avvalroq Ukrainada urush boshlanganidan so‘ng bir necha Belarusning IT kompaniyalari va IT mutaxassislari Toshkentga ko‘chib o‘tayotgani haqida xabar berilgan edi.
Izoh (0)