• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12768.26
    • RUB162.63
    • EUR14400.04
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +28°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Tuz iste’molidan butunlay voz kechilsa, organizmda qanday o‘zgarishlar yuz beradi?

    Atrofingizda tuzsiz ovqat yeydigan yoki juda kam tuz iste’mol qiladigan tanishlaringiz yoki yaqinlaringiz bo‘lsa kerak. O‘zingiz ham bir necha bor tuzsiz dietaga butunlay o‘tish kerakligi haqida o‘ylagandirsiz? Tuzdan butunlay voz kechish nimalarga olib kelishi haqida ma’lumot beramiz.

    Foto: Getty Images

    Foto: Getty Images

    Ko‘p tuz iste’moli nega zararli?

    Nima uchun shifokor va dietologlar ba’zi bemorlarga tuz iste’molini cheklashni maslahat beradi? Osh tuzi asosan natriy xloriddan tashkil topishini bilsangiz kerak. Uni ortiqcha iste’mol qilsa, nima bo‘ladi?

    Tanada suyuqlik ushlanib qolishi va limfa tiqilishi

    Tanadagi natriyning ortiqcha miqdori limfa harakatsizligiga olib keladi, ko‘pincha to‘qimalarda suyuqlik ushlab qolinadi. Natijada ichki organlarda shish paydo bo‘ladi.

    Yog‘ to‘qimalarida ortiqcha suyuqlik

    Eng yoqimsiz holat yog‘ to‘qimalari ortiqcha suyuqlik to‘planishiga moyil bo‘lib qolishidir. Shuning uchun faol ravishda tuz iste’mol qiladigan odamlar uchun ortiqcha vazndan qutulish juda qiyin.

    Tuz ishtahani kuchaytiradi

    Tuz — ta’m beruvchi modda, ishtaha ochadigan ta’m kuchaytiruvchi qo‘shimcha. Taomlarga tuz solish orqali me’yordan ko‘ra ko‘proq ovqatlanish xavfini tug‘dirasiz. Agar sizda metabolizm a’lo darajada bo‘lsa, bu yangilik siz uchun unchalik muhim emas. Ammo ortiqcha vazndan qutulmoqchi bo‘lganlar uchun tuz maqsadga erishishda katta xalaqit berishi mumkin.

    Buyraklarni zo‘riqtiradi

    Ortiqcha tuz buyraklarga qo‘shimcha stress yuklaydi. Buyraklar tanadan ortiqcha suyuqlikni chiqarish uchun harakat qiladi, tuz esa uni to‘playdi va ushlab turadi.

    Yurak-qon tomir tizimiga bosim yuklaydi

    Tuzning yana bir tasdiqlangan xususiyati. Haddan tashqari ko‘p miqdordagi natriy boshqa muhim elementlar yo‘qolishiga olib keladi: yurak-qon tomir tizimining normal ishlashi uchun zarur bo‘lgan kaliy, magniy va kalsiy kabi.

    Tanadagi suyuqlik tufayli tomirlar torayadi, qon bosimi oshadi. Qon tomirlari va kapillyarlar torayishi tufayli odam bosh og‘rig‘iga duch kelishi mumkin. Shuning uchun qon bosimi baland yuradigan bemorlarga tuz iste’molini kamaytirish tavsiya etiladi.

    Organizmda toksinlar to‘planadi

    Tanadagi ortiqcha tuz asta-sekin metabolik kasalliklarga, organizmda toksinlar to‘planishiga olib keladi. Aslida, bularning barchasi tashqi ko‘rinishda aks eta boshlaydi: soch va tirnoqlar mo‘rtlashadi, teri oqarib, quriydi.

    Foto: Getty Images

    Foto: Getty Images

    Nima uchun tanaga tuz kerak?

    Tana o‘z-o‘zidan natriy ishlab chiqara olmaydi. Shuncha zarariga qaramay tanamiz tuzga muhtoj. Gap shundaki, ba’zi elementlardan farqli o‘laroq, tanamiz natriyni mustaqil ravishda ishlab chiqara olmaydi. U tashqaridan kelishi kerak.

    Natriy suv-tuz balansini tartibga soladi

    Natriy hujayralar metabolizmi uchun eng muhim element hisoblanadi. U hujayralardagi bosimni, shuningdek, suv-tuz balansini optimal darajada ushlab turadi.

    Asab tizimi faoliyatida ahamiyati katta

    Organizmning normal ishlashi uchun natriyning ahamiyatini e’tiborsiz qoldirmaslik kerak. Natriy asab tizimi faoliyatini tartibga soladi, ya’ni bu elementning yetishmasligi tufayli miya faoliyatida muammolar bo‘lishi mumkin.

    Xlor ovqat hazm qilishga yordam beradi

    Oshxona tuzining bir qismi bo‘lgan xlor ham muhim moddadir. U hazm qilish jarayonlarida ishtirok etadi: xlor xlorid kislotasi sintezi uchun zarur bo‘lib, bu organizmga oqsillarni to‘liq hazm qilish imkonini beradi. Bu element suv va kislota-ishqor muvozanati uchun ham muhimdir.

    Tuzdan butunlay voz kechish nimaga olib keladi?

    Suvsizlanishga

    Tuz yetishmovchiligi teskari ta’sirga olib kelishi mumkin — suvsizlanish. Buni, ayniqsa, sport, jismoniy mehnat bilan shug‘ullanadigan, yuradigan yoki yuguradigan odamlar his qiladi.

    Gap shundaki, jismoniy zo‘riqish paytida odam tuz bilan birga ter va suyuqlikni yo‘qotadi. Bunday yuklardan keyin ichilgan suv tana hujayralarida qolgan natriyni chiqarib tashlaydi. Ammo suvni ushlab turish uchun organizmga natriy kerak.

    Mushaklar zaifligi va tomir tortishishiga

    Natriy nafaqat suv va kislota-ishqor balansini tartibga solishda ishtirok etadi. Shuningdek, u asab impulslarini uzatish va mushaklar qisqarishida ham faol ishtirok etadi. Ratsiondan tuzni butunlay chiqarib tashlash mushaklar zaifligi va tomir tortishishiga olib kelishi mumkin.

    Ishtaha kamayishi, ko‘ngil aynishiga

    Ovqat hazm qilish jarayonlarida ishtirok etadigan xlor yetishmovchiligi ko‘pincha yomon ishtaha, ovqat hazm qilish sistemasining buzilishi va surunkali ko‘ngil aynishiga olib keladi.

    Qon bosimi pasayishi va hushdan ketishga

    Yuqori qon bosimi xavfli holat. Ammo past qon bosimi ham undan kam emas. Natriy ionlari yetishmasligi qon bosimining keskin pasayishiga olib kelishi mumkin. Ayniqsa, gipotenziyaga moyil bo‘lganlar bosh aylanishi va hushdan ketish kabi muammolarga duch keladi.

    Kuniga qancha tuz iste’mol qilish kerak

    Mutaxassislarning fikriga ko‘ra, katta yoshli odamning natriyga bo‘lgan kunlik ehtiyoji 1,3-1,6 grammni tashkil qiladi, elementning bu miqdori, taxminan, 3-4 gramm osh tuzida mavjud. Bu yarim choy qoshiqdan bir oz ko‘proq.

    Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti kuniga 5 grammdan ko‘p bo‘lmagan tuz iste’mol qilishni tavsiya qiladi. Ammo shuni yodda tutingki, ba’zi tabiiy mahsulotlar — dengiz baliqlari, suv o‘tlari, midiya, selderey, tuxum, lavlagi, shivit, go‘sht tarkibida ko‘p miqdorda tuz bo‘ladi. Konserva, tuzlangan ovqatlar, kolbasa, pishloq, tomat pastasi, ketchup, qandolat mahsulotlariga ham ko‘p tuz qo‘shiladi.

    Mavzuga doir:

    • Margarin, kolbasa va organizm qarishini tezlashtiradigan boshqa mahsulotlar
    • Organizmda tuz ko‘pligidan darak beruvchi 4 alomat
    • Organizmda xolesterin miqdorini me’yorida ushlab turishning 19 usuli
    • Qon bosimining oshishiga qanday omillar ta’sir qiladi?
     

    02.02.2022, 16:11   Izoh (0)   29988
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Immun tizimi uchun qaysi biri xavfliroq: gamburgermi yoki shamollash?

    02.02.2022, 13:34

    Ko‘k choyning qanday foydali xususiyatlari bor?

    02.02.2022, 09:34

    Buyraklar faoliyatida muammo borligidan ogohlantiruvchi 6 ta xavfli alomat

    01.02.2022, 13:43

    Akupunktura – igna bilan davolash qanday kasalliklarda buyuriladi?

    31.01.2022, 20:51

    Baliq yog‘ini ratsionga kiritish uchun 5 ta jiddiy sabab

    31.01.2022, 14:55

    Qizilo‘ngach saratoni: bilishingiz kerak bo‘lgan 5 ta dastlabki belgi

    31.01.2022, 09:10
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    ANORBANK va BS/2 O‘zbekistonda banklarda o‘z-o‘ziga xizmat ko‘rsatish tarmog‘ini kengaytirmoqda


    LUKOIL: yosh iste’dodlar ovozi katta sahnada yangradi


    Abadiy ishonchlilik va xavfsizlik: GWM sohaning yangi standartlarini joriy etmoqda


    Centrum Air yangi Airbus A320neo — aviaparkidagi to‘qqizinchi samolyotni qabul qilib oldi 


    “O‘zbekinvest” IUA aʼzosiga aylandi va Londonning global sug‘urta bozorida o‘z mavqeini mustahkamladi


    Xon Saroy tomonidan an’anaviy “Mening orzuyimdagi uy” rasmlar tanlovi boshlandi 


    “Biznesni rivojlantirish banki” biznes uchun qulay innovatsion bank bo‘lishga intilmoqda


    So‘zlar ahamiyatga ega: TBC Bank 8-mart tabriklarini pullarga aylantirib, ayollar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatladi


    Sistit — bu uyat emas!


    UZTELECOM 10 Gbit/s tezlikdagi uy internetini foydalanuvchilarga taqdim etdi


    Chery gazga o‘tmoqda: kafolat to'liq saqlanib qolinadi, o‘rnatish esa 31 maygacha bepul! 


    MKBANK xalqaro moliya bozorida: Qozog‘iston banklaridan 15 million dollar jalb qilindi


    2025-yilning 5 oyi davomida Mobiuz minglab tayanch stansiyalarini ishga tushirdi va texnik infratuzilmani zamonaviylashtirdi


    Ipoteka Bank OTP Group o‘zini o‘zi band qilganlarga yangi ipoteka dasturini ishga tushirdi: hujjatlarsiz, asabbuzarliksiz, samarali natijalar bilan


    Octobank bankomatlarni BS/2 bilan birga “aqlliroq” qiladi

     

    Tavsiya etamiz

    Gitlerdan so‘ng eng mashhur natsist – dorga osilgan Ribbentropning ayanchli taqdiri

    31 may, 19:25

    “Ikki xonali uy uchun 715 mln so‘mdan”. “Daryo”dagi maqoladan so‘ng poytaxt hokimligi uysiz qolgan aholiga xonadon sotib olish uchun mablag‘ ajratdi

    28 may, 21:15

    Budapesht fasadlari: sanʼat ko‘chada yashaydi (foto)

    27 may, 10:00

    Gestapo va KGB xizmatida bo‘lgan buxorolik “Shtirlits”

    26 may, 19:00
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Zinedin Zidan 100 mln yevrolik taklifni rad etdi

    Sport | 1 iyun, 19:40

    Pentagon rahbari Xitoyning Tayvanga hujumiga tayyorlanishga chaqirdi

    Dunyo | 1 iyun, 19:20

    Pokiston va Afg‘oniston chegarasida ISHID yetakchisidan biri ushlandi

    Dunyo | 1 iyun, 18:25

    Rossiyaning yadroviy qurol tashiydigan samolyotlari saqlanayotgan aerodromlar yalpi hujumga uchradi

    Dunyo | 1 iyun, 17:41

    Fransiyada “PSJ” g‘alabasidan keyingi tartibsizliklarda ikki kishi halok bo‘ldi (video)

    Dunyo | 1 iyun, 17:30

    “Manchester Siti” “PSJ” futbolchisi uchun da’vogarlik qilmoqda

    Sport | 1 iyun, 17:10

    Rossiyada ayrim migrantlarga rus tili imtihoni bekor qilinishi mumkin

    Dunyo | 1 iyun, 17:00
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.