COVID-19’ga qarshi tezkor va samarali emlash kampaniyasi sharofati bilan Isroil dunyoda virusni yenggan birinchi mamlakatga aylandi. Bu haqda mamlakat bosh vaziri Binyamin Netanyaxu ma’lum qildi, deb yozadi The Times of Israel.
Ta’kidlanishicha, hukumat rahbari Amerika telekanaliga “yashil COVID-pasportlar” haqida intervyu bergan.
“Isroil — koronadan chiqib olgan dunyodagi birinchi mamlakat. Bu ‘yashil’ pasport bilan siz restoranlarga, teatrlarga, sport tadbirlariga borishingiz mumkin. Bu o‘sha. Biz chiqyapmiz”, — dedi Netanyaxu.
Uning so‘zlariga ko‘ra, Isroil hukumati mart oyi oxirigacha mamlakatning voyaga yetgan barcha aholisini koronavirusga qarshi emlashni va aprelga kelib, uning chegaralarini to‘liq ochishni rejalashtirmoqda.
“Ilgari Isroil startaplar mamlakati sifatida mashhur edi. Bugungi kundan boshlab u vaksinatsiya yurti deb ham ataladi. Biz dunyo uchun model o‘rnatyapmiz, biz bundan juda faxrlanamiz”, — deya ta’kidladi bosh vazir.
Avvalroq Isroil hukumati “yashil pasport”ni joriy qilgan edi, u COVID-19’ga qarshi emlangan yoki virus bilan kasallanib o‘tgan fuqarolarga beriladi. Shunday hujjatlar ilk marta 21-fevraldan berila boshladi.
Fevral o‘rtalaridayoq Isroil aholini koronavirusga qarshi emlash tezligi bo‘yicha dunyoda yetakchi bo‘lib qolayotgani aytilgandi. Mamlakat Sog‘liqni saqlash vazirligining 16-fevraldagi ma’lumotlariga ko‘ra, butun aholining 28 foizdan ortig‘i, kattalarning (16 yoshdan oshganlar) esa 39 foizga yaqini to‘liq emlangan. “2021-yil marti oxiriga kelib 16 yoshdan katta bo‘lgan isroilliklarning barchasi Pfizer/BioNTech vaksinasi bilan emlana oladi”, — deya mamlakat bosh vaziri Binyamin Netanyaxu fevral boshida e’lon qilgan edi.
Avvalroq Birlashgan Arab Amirliklari (BAA) koronavirusga qarshi ommaviy immunitetga erishgan birinchi mamlakat bo‘lishi mumkinligi, chunki aholining katta qismi virusga qarshi emlanib bo‘lgani ma’lum qilingandi. Our World in Data onlayn nashrining ma’lumotlariga ko‘ra, BAA aholisini koronavirusga qarshi emlash darajasi bo‘yicha Isroildan keyin ikkinchi o‘rinda turibdi. So‘nggi ma’lumotlarga ko‘ra, BAA aholisining 60 foizidan ko‘prog‘i shu kungacha kamida bir dozada COVID-19 vaksinasini olgan.
Rossiyada esa koronavirusga qarshi vaksinaning ikkala komponentini ham olgan fuqarolar 2 million kishini tashkil qilmoqda (aholining umumiy soni — 146,2 million kishi). Bu haqda 4-mart kuni Rossiya prezidenti Vladimir Putin ma’lum qildi. Shuningdek, yana 2 millionga yaqin odam emlashning birinchi bosqichidan o‘tgan. 2021-yilning iyuniga kelib emlangan fuqarolar soni 40 million kishiga yetishi taxmin qilinmoqda. Bu haqda Rossiya to‘g‘ridan to‘g‘ri investitsiyalar fondi direktori Kirill Dmitriyev ma’lum qildi.
AQShda fuqarolar aholini emlash jadvalidagi rejadan bir necha hafta oldinroq — 25-fevral kuni 50 million dozada COVID-19 vaksinasini qabul qildi. “Prezidentlik faoliyatini boshlaganimdan beri 37 kun ichida ellik million aholi emlandi (aholining umumiy soni — 331,4 million kishi). Reja hatto so‘nggi kunlardagi sovuq bo‘ronlar oqibatida yuz bergan ko‘ngilsizliklarga qaramay, muddatidan bir necha hafta oldinroq bajarildi”, — dedi Bayden. Bayden prezidentlik lavozimiga kirishgan payt birinchi 100 kun ichida 100 million amerikalikni emlashni maqsad qilgan edi. Ayni vaqtda esa, Garvardning Amerika siyosiy tadqiqotlar markazi (Harvard CAPS) va Harris Poll kompaniyasining so‘rovnomalariga ko‘ra, AQSh aholisining deyarli 41 foizi COVID-19’ga qarshi emlanishni istamaydi.
26-yanvar kuni Tojikiston prezidenti Emomali Rahmon o‘zining parlamentga an’anaviy yillik murojaatida mamlakatda koronavirus ustidan g‘alaba qozonilganini ma’lum qilgandi. O‘shanda 11-yanvardan buyon mamlakatda birorta ham koronavirusga chalinish holati qayd etilmagani xabar berilgandi.
20-fevral holatiga ko‘ra, dunyo bo‘yicha 200 269 332 kishi emlangan, bu butun sayyora aholisining 2,6 foizi demakdir. Shu bilan birga, AQSh, Xitoy, Buyuk Britaniya va Hindiston hissasiga barcha emlanganlarning qariyb 65 foizi to‘g‘ri keladi.
Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST) may oyi oxiriga qadar koronavirusga qarshi vaksinalarni adolatli taqsimlash bo‘yicha COVAX mexanizmi doirasida 142 mamlakatga kamida 237 million doza preparat yetkazib berilishini kutmoqda. JSST 190 mamlakat va iqtisodiyotni o‘z ichiga olgan COVAX mexanizmining ahamiyatini nihoyatda katta deb hisoblaydi. Ushbu dastur shartiga ko‘ra, yuqori daromadli mamlakatlar kam ta’minlangan davlatlarga vaksina xarid qilish uchun mablag‘ ajratadi. Rejalarga ko‘ra, ushbu mexanizm doirasida 2021-yil oxiriga qadar 2 milliard doza koronavirusga qarshi vaksina ishlab chiqarilishi va dunyo bo‘ylab teng taqsimlanishi kerak.
Shu bilan birga, YuNESKO ma’lumotlariga ko‘ra, dunyoning 130 dan ortiq mamlakatlari, shu jumladan, eng zaif davlatlar aholisi ham COVID-19’ga qarshi vaksinaning birinchi dozasini hali olmagan. Uning hisob-kitoblariga ko‘ra, vaksinatsiya bilan bog‘liq holat o‘zgarmasa, rivojlanayotgan mamlakatlar eng kamida 2021-yilning oxirigacha vaksina ololmaydi.
Izoh (0)