• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12586.41
    • RUB160.42
    • EUR14758.82
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +28°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Farzand

    “Gadjetlar asri” bolalari nega harakatli o‘yinlarni o‘ynamay qo‘ydi va bu qanchalik xavfli?

    Ijtimoiy tarmoqlarda bolalarning gadjet, onlayn o‘yinlar sabab harakatsiz bo‘lib qolgani, sayr qilishni istamasligi va ko‘chada bizning bolalikdagi singari qo‘shni bolalar yig‘ilib o‘ynamasligi mazmunidagi shikoyatomuz postlar juda ham ko‘p uchraydi. Bola ma’lum mashg‘ulot masalan, raqs, gimnastika yoki sportning boshqa turi bilan shug‘ullanmaydigan bo‘lsa, sust va bo‘shashgan bo‘lib o‘sadi. To‘g‘ri yugura olmaydi, yiqilib tushsa ham pishimagani sabab tez shikastlanadi. Jismoniy tarbiya o‘qituvchilarini ham hozirgi bolalarning elementar dasturni uddasidan chiqa olmasligi, yo‘q joydan jarohat orttirib olishi hayron qoldiradi.

    Foto: “Domashniy ochag”

    Foto: “Domashniy ochag”

    Bola 10 yoshgacha nimalarni uddasidan chiqa olishi kerak:

    • yugura olishi, oyog‘ining uchida to‘g‘ri tura olishi, bir necha usulda sakray olishi;
    • to‘g‘ri va tez emaklashni bilishi;
    • devorga qotirilgan narvon ko‘rinishidagi gimnastik anjomdan qo‘l va oyoqlarini faol qimirlatgan holda chiqa va tusha olishi;
    • pastga, oldinga sakraganda o‘rnidan tura olishi;
    • qo‘llarini erkin harakatlantirish masalan, qushning qanday uchishini harakat bilan tasvirlab berish;
    • bir oyoqda tura olishi, ikki oyoq uchida sakray olishi, o‘tirib turish mashqlarini erkin bajarishi;
    • og‘ir bo‘lmagan buyumlarni otishi va ushlay olishi, o‘zi va yonidagi odam uchun harakatning xavfsizlik yoki xavflilik darajasini baholay olishi kerak;
    • maktabdagi tanaffusda qizlarning avvalgidek arqon sakramay qo‘ygani, o‘g‘il bolalarning futbol o‘ynamasligi, buning o‘rniga ijtimoiy tarmoq va o‘yinlarni muhokama qilishi, boshini telefondan ko‘tarmasligi haqida shikoyat qilishdan avval zamonaviy maktablarda harakatlanish imkoniyati qanday ekaniga to‘g‘ri baho berish kerak.
    Birinchidan maktab koridorlarida yugurish taqiqlangan, kichik sport zal hisoblanadigan rekratsiyalar esa bolalar uchun zerikarli va u yerda o‘tirishga o‘quvchilarga ruxsat berilgani bilan bolalar bunday dam olishni istamasligi mumkin. Aksari maktabda faoliyat yuritadiganlar bolalar yugursa va sakrasa ko‘karish va shikastlanish orttirib olishi, undan keyin ota-onalarga tushuntirish berishga to‘g‘ri keladi, degan fikrda. Maktab shifokorlari va rahbarlari ham o‘quvchining boshini yorib, miyasi chayqalishidan qo‘rqadi. Qolaversa, tanaffuslarda maktab hovlisiga chiqish mumkin emas.

    Xavfsizlik o‘ta xavfli

    Ota-onalar xavotiri sabab bolani kuzatuv yoki nazoratsiz o‘ynashiga ruxsat bermaydi, tashqariga chiqishiga ruxsat bermaydi. Buning oqibatida esa bola kam harakat bo‘la boshlaydi. Serharakatlik bola tabiatiga xos ekani sabab ham yuqoridagi taqiqlarga qaramay, tana harakatda bo‘lishga undayveradi. Buning oqibatida dars vaqti yoki boshqa bir yumush bajarayotganda bolada g‘imirlayverish holati kuzatiladi. Aslida harakatsizlik xavfli emas, shunchaki harakat yetishmaganidan keyin bo‘shashgan va zo‘riqishga o‘rganmagan bola birdaniga shikastlanishi yoki jarohatlanishi mumkin. Siz “papalagan” taqdirda ham bolaning arzimagan harakat bilan ish orttirib olishining sababi ana shunda.

    Bu borada Skandinaviya mamlakatlaridan o‘rnak olish kerak. U yerdagi maktablarda ayrim mashg‘ulotlar ochiq havoda o‘tkaziladi, ta’lim muassasasi hovlisida harakatli o‘yinlar o‘ynaladi. Tabiiyki, to‘satdan yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan holatlar uchun kuzatuvchi shaxs bo‘lishi mumkin, ammo hech kim bolalarning to‘p va boshqa o‘yinlar o‘ynashiga xalal bermaydi.

    Farzandlar dam olish kunlari boshqa bolalar bilan siz-u bizning yoshligimiz kabi guruh-guruh bo‘lib o‘ynay olmasligiga esa oiladagi vaziyat ham sabab bo‘ladi. Ajrashgan ota haftaning dam olish kunlari qiz yoki o‘g‘lini o‘zi bilan olib ketishi yoki qo‘shimcha dars, mashg‘ulotlari bilan mashg‘ul qilib qo‘yish ham tengqurlari bilan toza havoda o‘ynashiga to‘siq bo‘ladi va bora-bora bu odatiy hol bo‘lib qoladi. Undan ham yomoni bu bolada nevroz kuzatilishiga olib kelishi mumkin. Bolaning dars qilishi, til o‘rganishi yoki boshqa bir kelajagi uchun zarur bo‘lgan mashg‘ulotlar bilan shug‘ullangani yaxshi, lekin bu uning harakatlanishi va tengdoshlari bilan norasmiy muloqot qilishi, o‘ynashini cheklash kerak degani emas. Shunday ekan bolaning qo‘lidan telefon tushmay qolishidan shikoyat qilguncha buning sababi haqida o‘ylab ko‘rish va vaziyatga to‘g‘ri baho bergan holda ish tutish kerak.

    Mavzuga doir:

    • Farzandining ta’lim olish jarayonida barcha ota-onalar yo‘l qo‘yadigan 5 ta xato
    • Ota-onalar bola tarbiyasida yaxshi niyatda yo‘l qo‘yadigan 4 xato
    • Bola ovqatlanishni istamay xarxasha qilsa, nima qilish kerak?
    • Otalarning xatti-harakati qizlarning hayotiga qanday ta’sir o‘tkazadi?

    04.01.2021, 15:22   Izoh (0)   23713
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Bolada o‘ziga bo‘lgan ishonchni qanday shakllantirish mumkin?

    03.01.2021, 18:56

    Uyda maroqli ta’til: Bola zerikmasligiga yordam beradigan 5 tavsiya

    02.01.2021, 20:55

    Farzandining ta’lim olish jarayonida barcha ota-onalar yo‘l qo‘yadigan 5 ta xato

    25.11.2020, 14:41

    6 yashar qizaloq – Omina Erkinova 150 ta davlatning bayrog‘ini yod oldi (video)

    21.11.2020, 08:56

    Ota-onalar bola tarbiyasida yaxshi niyatda yo‘l qo‘yadigan 4 xato

    12.11.2020, 18:22

    Bolalar uyqusi haqida ota-onalar uchun foydali bo‘lgan 11 fakt

    30.10.2020, 21:45
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    American University of Technology (AUT) 28-iyun - Ochiq eshiklar kuniga taklif etadi


    Yoz osmonning o‘zidayoq boshlanadi: Silk Avia Toshkentdan Issiqko‘lga kunlik aviaqatnovlarni yo‘lga qo‘ymoqda


    Qashqadaryoning Chimyoni – Miraki haqida siz bilmagan faktlar


    “S&P” O‘zbekiston Milliy Bankining rеyting prognozini “ijobiy”ga ko‘tardi 


    Oqtepa Lavash “Kalmar o‘yini” asosida Dalgona Boksini chiqardi


    BYD Astana Motors rasmiy dilerlik tarmog‘i Toshkentdagi barcha beshta dilerlik markazida "Best Buy Day" tadbirini o‘tkazadi


    Toshkent va Bangkok o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri aviaqatnov: Centrum Air yangi xalqaro yo‘nalishni ishga tushiradi 


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga


    Qayerga investitsiya kiritish mumkin? Qanday aktiv turlari mavjud? 


    Market Yandex Go Samarqandda ishga tushdi


    Toshkentda Sting brendi homiyligida "Formula-1" filmining premyerasi bo‘lib o‘tdi


    Savdo, fintex va “yashil” loyihalar: Octobank Xitoy bilan hamkorlikni qanday yo‘lga qo‘ymoqda


    “Wyndham Garden Charvak” kurort majmuasi qurilishi qanday kechayotganini ko‘rsatdi


     Navoiy innovatsiyalar universiteti: zamonaviy bilim sari ishonchli qadam 


    BI Group va Asakabank O‘zbekistonda tijorat ko‘chmas mulki uchun biznes ipotekasini ishga tushirdi

     

    Tavsiya etamiz

    NATO tarixi – dunyodagi eng qudratli harbiy tashkilotning obro‘si pasaymoqdami?

    26 iyun, 20:31
    Audio Icon

    Joy hammaga yetardi: Jeyms Kemeronga ko‘ra, “Titanik” yo‘lovchilarining omon qolish imkoniyati bo‘lgan

    25 iyun, 23:50

    “Trampning Titanigi to‘xtaydi” — Eron elchisi

    25 iyun, 13:39

    AQSHning Yaqin Sharqdagi harbiy bazalari soni nechta va qayerda joylashgan?

    24 iyun, 19:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Tramp Xomanaiyni sharmandali o‘limdan qutqarganini aytdi

    Dunyo | 27 iyun, 23:20

    “Daryo” dayjesti: 27-iyunning eng muhim xabarlari

    O‘zbekiston | 27 iyun, 23:05

    “Paxtakor” metro bekatida 3 yoshli qizaloqning oyog‘i vagon eshigiga qisilib qoldi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 22:46

    Sherzod Asadov “Oltin qalam” g‘oliblarini taqdirlash marosimida prezidentning OAV xodimlariga yo‘llagan tabrigini o‘qib eshittirdi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 22:25

    Superliga. Qo‘qondagi gollar shousida “Dinamo” “Qo‘qon-1912”ni mag‘lubiyatga uchratdi

    Sport | 27 iyun, 22:09

    Toshkent viloyatida 1,9 mlrd so‘mlik tabiiy gazdan noqonuniy foydalangan tadbirkorlar aniqlandi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 21:40

    Shavkat Mirziyoyevning Belarusga amaliy tashrifi yakunlandi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 21:10

    Toshkentda onlayn narkodo‘konning 5 nafar aʼzosi qo‘lga olindi (video)

    O‘zbekiston | 27 iyun, 20:55

    O‘zbekistonda qamoqqa olinganlarni qiynoqqa solish hollarining oldini oluvchi qonun imzolandi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 20:40
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.