• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +23°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Farzand

    Bolada o‘ziga bo‘lgan ishonchni qanday shakllantirish mumkin?

    O‘z-o‘zini hurmat qilish va qadrlash bolajonlar uchun kelajakda jamiyatda qulaylikka erishishi uchun juda muhim. Qadr-qimmatni rivojlantirish barcha bolalarda ahamiyatli bo‘lib, u ishonch, qobiliyat va iste’dod bilan bevosita bog‘liqdir. O‘zini hamisha past baholaydigan bolalar ko‘pincha qiyinchiliklarga, ijtimoiy muammolarga duch keladi. Bu borada bolada o‘zi to‘g‘ri baholashni qanday shakllantirish haqida psixolog Olga Romaniv quyidagilarni tavsiya etadi.

    Foto: Marie Claire

    Foto: Marie Claire

    Farzand bilan muloqotni boshlash va namuna bo‘lishga intilish

    Farzand bilan nafaqat o‘quv yoki qandaydir topshiriq yuzasidan, balki muhim sanalgan masalalar to‘g‘risida ham suhbatlashish va ularning fikrini ham hurmat qilish hamda inobatga olish zarur. Kuchsiz tomonlarni tan olgan holda yutuqlarni qadrlash haqida gaplashish farzand uchun juda foydali. Masalan, xarid qilish ro‘yxati onaning yodidan chiqqudek bo‘lsa, uni farzandlarga eslatib qo‘yish mumkin: “Men xaridlar ro‘yxatidagi narsalarni eslay olmayman, sen yordam bera olasanmi?”. Bu kabi kichik muammolarni farzand bilan birgalikda hal etish undagi harakatchanlik va mas’uliyat hissini oshiradi.

    Tanqidiy fikrlarni kamroq bildirish

    Ba’zan bolalarni yaxshi bo‘lishi uchun kerakli masala haqida gaplashish ancha qiyin boladi. Ammo bu kabi mavzular aniq va lo‘nda bo‘lsa, to‘g‘ri baholash jarayonining rivojlanishiga yordam beradi. Asosiysi, muammolarni ochiqlashda ularni hech narsaga loyiq emasligini ta’kidlamaslik zarur. Aksincha, avvalgidan ham ko‘ra yaxshi bo‘lishiga undash tarzida suhbatlashish tavsiya etiladi.

    Odatda, o‘zini ijobiy baholash ma’lum maqsadga intilishdan kelib chiqadi. Shuning uchun tanqid o‘rniga, yosh va qiziqishiga mos bo‘lgan maqsadlarni taklif qilish mumkin. Masalan, “Nega kiyimlaringni hamma joyga yoyding?” emas, balki “Hamma kiyimlarni shkafga vaqtida qo‘ysang, ko‘proq o‘yin o‘ynashga imkon bo‘ladi” kabi. Ikkisini solishtirib ko‘rish mumkin, bola ikkinchi jumlaga ko‘proq e’tibor qaratishi tabiiy.

    Fikrlashni rivojlantirish

    Bolalarda paydo bo‘lgan salbiy fikrlar ustida ko‘proq ish olib borish kerak. Ya’ni salbiy fikrlarni bartaraf etishiga onalar ko‘proq yordam berishi kerak. “Men buni o‘qishni bilmayman”, “Mashg‘ulotlarni bajarishga kuchim yetmaydi” kabi bolalarga xos bo‘lgan biroz qo‘rquv va dangasalik aralashgan fikrlarni vaqt o‘tib yaxshilanishiga ishontirish kerak. Shundagina ular barcha narsaning imkoni borligi va faqat buning uchun harakat qilish kerakligini anglab yetadi.

    Xatolar – o‘rganilgan bilimlar tajribasidir

    Fikrlashni o‘stirish – xatolarni o‘rganish va to‘g‘ri xulosa chiqarishdir. Bola muvaffaqiyatsizlikka uchrash oddiy hol ekani va bu muammolarning yechimi borligini bilsa, unda baholash tushunchasi shakllana boradi. Iloji boricha farzandlarga o‘z xatolaridan saboq olishiga yordam berish kerak. Masalan “Bu safar sharbatni to‘kib yubording. Keyingi safar yana takrorlanmasligi uchun stakanni idish yuvish joyida tutib, so‘ngra sharbat quy”.

    Yakuniy natija emas, yondashuv va intilishni baholash

    Farzandni me’yorida maqtash juda foydali. Ammo qanday maqtash ham muhim. Ko‘pchilik bolasining intilishi-yu qiziqishini bir chetga surib, yakuniy natijaga qarab baho beradi. Ammo muammoni hal qilishda uning yondashuvi va to‘siqlarni yengib o‘tishga bo‘lgan intilishini alohida ta’kidlash lozim. Aniq va halol maqtovlar sog‘lom baholashni shakllantirishning kalitidir.

    Muvaffaqiyatli namunalarni ko‘rsatish

    Farzandni biror ishga ilhomlantirish uchun ularni boshqa tengdoshlariga aslo solishtira ko‘rmaslik kerak. Shunchaki ularning avvalgi ishidagi yutuqlarni misol qilish orqali ham bung erishish mumkin. Yoki ilhomlantirishi mumkin bo‘lgan qandaydir yaxshi voqeani ham aytib berish ham foydalidir. Bolalarda bu jarayon yuzaga kelganidan so‘ng o‘z-o‘zidan psixologik muammolar ham bartaraf bo‘ladi.

    Mavzuga doir:

    • Farzandining ta’lim olish jarayonida barcha ota-onalar yo‘l qo‘yadigan 5 ta xato
    • Bolaga tez-tez baqirsangiz... Vaziyatni yumshatishning 4 usuli
    • Nima uchun biz farzandlarimizni boshqa bolalar bilan taqqoslaymiz va nega bunday qilmaslik kerak?
    • Ota-onalar farzandlariga tanbeh berayotganida yo‘l qo‘yadigan 7 ta xato

    03.01.2021, 18:56   Izoh (0)   29097
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Uyda maroqli ta’til: Bola zerikmasligiga yordam beradigan 5 tavsiya

    02.01.2021, 20:55

    Farzandining ta’lim olish jarayonida barcha ota-onalar yo‘l qo‘yadigan 5 ta xato

    25.11.2020, 14:41

    6 yashar qizaloq – Omina Erkinova 150 ta davlatning bayrog‘ini yod oldi (video)

    21.11.2020, 08:56

    Ota-onalar bola tarbiyasida yaxshi niyatda yo‘l qo‘yadigan 4 xato

    12.11.2020, 18:22

    Bolalar uyqusi haqida ota-onalar uchun foydali bo‘lgan 11 fakt

    30.10.2020, 21:45

    Nima uchun biz farzandlarimizni boshqa bolalar bilan taqqoslaymiz va nega bunday qilmaslik kerak?

    12.10.2020, 16:54
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Bektemir Residence — oilaviy turmush uchun mo‘ljallangan uy-joy majmuasi


    Sello Ecosystem Farg‘ona, Andijon va Namanganda Sello Summer Fest yorqin festivalini o‘tkazdi


    O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi mahsulotlari Yevropaga yo‘l olmoqda


    UZTELECOM "Muruvvat" tarifini taqdim etadi: Atigi 25 000 so‘m evaziga g‘amxo‘rlik va e’tibor bilan boyitilgan aloqa


     Coca-Cola jamg‘armasi va Global atrof-muhit va texnologiyalar jamg‘armasi (GETF) “Aylanma iqtisodiyot kelajagi uchun hamkorlik bitimi (PACT)” ni e’lon qilganligi haqida ma’lum qildi


    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi


    Kapitalbank va Visa O‘zbekiston terma jamoasining JCH-2026 saralash o‘yinini BAAda tantanali ravishda ochishdi


    Navoiy innovatsiyalar universiteti — kelajagingizni kafolatlaydigan zamonaviy ta’lim maskani! 


     ADM Jizzakh Jizzaxda joylashgan 5-ixtisoslashtirilgan muassasa tarbiyalanuvchilari ehtiyoji uchun avtobus taqdim qildi


    Zamonaviy Haval Jolion endi 0% muddatli to‘lov shartida 


    UCMG Amsterdamda bo‘lib o‘tayotgan Money 20/20 Europe xalqaro fintech ko‘rgazmasida O‘zbekiston nomidan ishtirok etadi


    Mobiuz "Mehribon" imtiyozli tarif rejasini taqdim etdi


    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi 


    AVO’dan yangi omonat: yillik 25% gacha — 6 oyda orzuingizni amalga oshiring


    Tenge Bank Tenge24 ilovasida yangi raqamli avtokreditini e’lon qildi

     

    Tavsiya etamiz

    Sevgi yoxud KGB maxsus operatsiyasi — grek milliarderiga uylangan sovet xizmatchisi

    7 iyun, 16:20

    Chumchuqlarga yem bo‘lgan burgutlar. “O‘rgimchak to‘ri” operatsiyasi Rossiya uchun qanchaga tushadi?

    4 iyun, 18:49
    Audio Icon

    Qurib qolgan ko‘chatlar, millionlar shamolga uchdimi?

    4 iyun, 15:03

    Feldmarshalga almashtirilmagan Stalinning zurriyoti — “dohiy” nega o‘g‘lini urushga yuborgan edi?

    3 iyun, 21:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Toshkentning ayrim ko‘chalari velomarafon sabab vaqtincha yopiladi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 22:52

    Mark-Andre ter Shtegen “Barselona”dan ketishi mumkin

    Sport | 7 iyun, 22:50

    Shavkat Mirziyoyev va Pokiston bosh vaziri Shahboz Sharif bir-birini Qurbon hayiti bilan tabrikladi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 21:19

    Italiya A Seriyasida 2025/26-yilgi mavsum uchun taqvim eʼlon qilindi

    Sport | 7 iyun, 21:17

    Toshkentdan Farg‘onaga giyohvandlik vositasini olib ketayotgan shaxslar ushlandi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 21:10

    O‘zbekistonliklar to‘rt oyda turistik maqsadlarda eng ko‘p qaysi davlatlarga chiqayotgani ochiqlandi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 20:00

    Qamchiq dovonida yo‘lning bir qismi vaqtincha yopilgan

    O‘zbekiston | 7 iyun, 19:11

    Shavkat Mirziyoyev O‘zbekiston Qahramoni Azim Latipov vafoti munosabati bilan hamdardlik yo‘lladi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 18:25
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.