Birlashgan Millatlar Tashkiloti doirasida Jeneva shahrida plastik chiqindilar muammosini hal qilish borasida o‘tkazilgan muzokaralar muvaffaqiyatsiz tugadi. Bu haqda DW nashri xabar berdi.
Manbaga ko‘ra, BMT homiyligida o‘tkazilgan muzokaralarda 180 dan ortiq mamlakat va 600 ta nodavlat tashkilot vakillari Jenevada plastik chiqindilarga qarshi global kelishuvni qabul qila olmadi. Muzokaralarga rahbarlik qilgan Buyuk Britaniyadagi Ekvador elchisi Luis Vayas Valdiviesoning aytishicha, kelishuv matni bo‘yicha muhokamalar davom etadi. Valdivieso keyingi uchrashuvning aniq sanasi va joyini aytmagan.
“Jenevada plastik ifloslanishini global miqyosda to‘xtatish uchun zarur bo‘lgan bitimni imzolashga imkon topilmadi. Bu umidsizlikka sabab bo‘ldi”, degan Germaniya delegati Yoxen Flasbart. Flasbartning ta’kidlashicha, mamlakatlar pozitsiyalari hanuz juda farq qilsa-da, kelishuvga ertami-kechmi erishiladi degan umid saqlanib qolmoqda. U Germaniya va Yevropa Ittifoqidagi hamkorlari buning uchun barcha imkoniyatlarni ishga solishini qo‘shimcha qilgan.
Jenevadagi muzokaralar 14-avgustda tugashi kerak edi. Biroq yakuniy kelishuvda 100 dan ortiq munozarali bandlar borligi sababli yana bir kunga cho‘zilgan. Kelishmovchilikka asosiy sabab Germaniya talab qilayotgan plastik ishlab chiqarishni qisqartirish masalasi bo‘lgan. Bunga neft ishlab chiqaruvchi davlatlar, jumladan, Saudiya Arabistoni, Rossiya va Eron kabi davlatlar qat’iyan rozi bo‘lmagan.
BMTga a’zo davlatlar 2022-yilda plastik chiqindilarga ikki yil ichida barham berish majburiyatini olgan. Shundan so‘ng, boshlangan muzokaralarning birontasida yakdil kelishuvga erishilmadi. 2024-yil dekabrida Janubiy Koreyaning Pusan shahrida o‘tkazilgan uchrashuvlarda Germaniya hamda 100 dan ortiq davlat kelishuvni qo‘llab-quvvatladi. Qarshi chiqqan davlatlarning aksariyati neft qazib olish va plastik ishlab chiqarishga xomashyo yetkazib berish bilan shug‘ullanadi. Oqibatda, muzokaralar to‘xtatilib, muhokamalarni Jenevada davom ettirishga qaror qilingan edi.
Hozirda dunyoda har yili 400 million tonnadan ortiq plastik ishlab chiqariladi. Bularning yarmi bir martalik mahsulotlar hissasiga to‘g‘ri keladi. Barcha plastik chiqindilarning 10 foizidan kamrog‘i qayta ishlanadi. Qolgan qismi yoqib yuboriladi. Shuningdek, plastiklar chiqindi poligonlari, okean va tuproqqa tushib, tabiat hamda inson salomatligiga zarar yetkazadi.
Dunyodagi plastikning uchdan bir qismi Xitoyda ishlab chiqariladi. Yana 20 foizi boshqa Osiyo mamlakatlari va Shimoliy Amerikaga to‘g‘ri keladi. BMT ma’lumotlariga ko‘ra, Shimoliy Amerika va Yevropa aholisi yiliga o‘rtacha 85–94 kg plastik iste’mol qiladi.
Izoh (0)