• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12586.41
    • RUB160.42
    • EUR14758.82
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +31°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Фарзанд

    Болада ўзига бўлган ишончни қандай шакллантириш мумкин?

    Ўз-ўзини ҳурмат қилиш ва қадрлаш болажонлар учун келажакда жамиятда қулайликка эришиши учун жуда муҳим. Қадр-қимматни ривожлантириш барча болаларда аҳамиятли бўлиб, у ишонч, қобилият ва истеъдод билан бевосита боғлиқдир. Ўзини ҳамиша паст баҳолайдиган болалар кўпинча қийинчиликларга, ижтимоий муаммоларга дуч келади. Бу борада болада ўзи тўғри баҳолашни қандай шакллантириш ҳақида психолог Ольга Романив қуйидагиларни тавсия этади.

    Фото: Marie Claire

    Фото: Marie Claire

    Фарзанд билан мулоқотни бошлаш ва намуна бўлишга интилиш

    Фарзанд билан нафақат ўқув ёки қандайдир топшириқ юзасидан, балки муҳим саналган масалалар тўғрисида ҳам суҳбатлашиш ва уларнинг фикрини ҳам ҳурмат қилиш ҳамда инобатга олиш зарур. Кучсиз томонларни тан олган ҳолда ютуқларни қадрлаш ҳақида гаплашиш фарзанд учун жуда фойдали. Масалан, харид қилиш рўйхати онанинг ёдидан чиққудек бўлса, уни фарзандларга эслатиб қўйиш мумкин: «Мен харидлар рўйхатидаги нарсаларни эслай олмайман, сен ёрдам бера оласанми?». Бу каби кичик муаммоларни фарзанд билан биргаликда ҳал этиш ундаги ҳаракатчанлик ва масъулият ҳиссини оширади.

    Танқидий фикрларни камроқ билдириш

    Баъзан болаларни яхши бўлиши учун керакли масала ҳақида гаплашиш анча қийин болади. Аммо бу каби мавзулар аниқ ва лўнда бўлса, тўғри баҳолаш жараёнининг ривожланишига ёрдам беради. Асосийси, муаммоларни очиқлашда уларни ҳеч нарсага лойиқ эмаслигини таъкидламаслик зарур. Аксинча, аввалгидан ҳам кўра яхши бўлишига ундаш тарзида суҳбатлашиш тавсия этилади.

    Одатда, ўзини ижобий баҳолаш маълум мақсадга интилишдан келиб чиқади. Шунинг учун танқид ўрнига, ёш ва қизиқишига мос бўлган мақсадларни таклиф қилиш мумкин. Масалан, «Нега кийимларингни ҳамма жойга ёйдинг?» эмас, балки «Ҳамма кийимларни шкафга вақтида қўйсанг, кўпроқ ўйин ўйнашга имкон бўлади» каби. Иккисини солиштириб кўриш мумкин, бола иккинчи жумлага кўпроқ эътибор қаратиши табиий.

    Фикрлашни ривожлантириш

    Болаларда пайдо бўлган салбий фикрлар устида кўпроқ иш олиб бориш керак. Яъни салбий фикрларни бартараф этишига оналар кўпроқ ёрдам бериши керак. «Мен буни ўқишни билмайман», «Машғулотларни бажаришга кучим етмайди» каби болаларга хос бўлган бироз қўрқув ва дангасалик аралашган фикрларни вақт ўтиб яхшиланишига ишонтириш керак. Шундагина улар барча нарсанинг имкони борлиги ва фақат бунинг учун ҳаракат қилиш кераклигини англаб етади.

    Хатолар – ўрганилган билимлар тажрибасидир

    Фикрлашни ўстириш – хатоларни ўрганиш ва тўғри хулоса чиқаришдир. Бола муваффақиятсизликка учраш оддий ҳол экани ва бу муаммоларнинг ечими борлигини билса, унда баҳолаш тушунчаси шакллана боради. Иложи борича фарзандларга ўз хатоларидан сабоқ олишига ёрдам бериш керак. Масалан «Бу сафар шарбатни тўкиб юбординг. Кейинги сафар яна такрорланмаслиги учун стаканни идиш ювиш жойида тутиб, сўнгра шарбат қуй».

    Якуний натижа эмас, ёндашув ва интилишни баҳолаш

    Фарзандни меъёрида мақташ жуда фойдали. Аммо қандай мақташ ҳам муҳим. Кўпчилик боласининг интилиши-ю қизиқишини бир четга суриб, якуний натижага қараб баҳо беради. Аммо муаммони ҳал қилишда унинг ёндашуви ва тўсиқларни енгиб ўтишга бўлган интилишини алоҳида таъкидлаш лозим. Аниқ ва ҳалол мақтовлар соғлом баҳолашни шакллантиришнинг калитидир.

    Муваффақиятли намуналарни кўрсатиш

    Фарзандни бирор ишга илҳомлантириш учун уларни бошқа тенгдошларига асло солиштира кўрмаслик керак. Шунчаки уларнинг аввалги ишидаги ютуқларни мисол қилиш орқали ҳам бунг эришиш мумкин. Ёки илҳомлантириши мумкин бўлган қандайдир яхши воқеани ҳам айтиб бериш ҳам фойдалидир. Болаларда бу жараён юзага келганидан сўнг ўз-ўзидан психологик муаммолар ҳам бартараф бўлади.

    Мавзуга доир:

    • Фарзандининг таълим олиш жараёнида барча ота-оналар йўл қўядиган 5 та хато
    • Болага тез-тез бақирсангиз... Вазиятни юмшатишнинг 4 усули
    • Нима учун биз фарзандларимизни бошқа болалар билан таққослаймиз ва нега бундай қилмаслик керак?
    • Ота-оналар фарзандларига танбеҳ бераётганида йўл қўядиган 7 та хато

    03.01.2021, 18:56   Изоҳ (0)   29336
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Уйда мароқли таътил: Бола зерикмаслигига ёрдам берадиган 5 тавсия

    02.01.2021, 20:55

    Фарзандининг таълим олиш жараёнида барча ота-оналар йўл қўядиган 5 та хато

    25.11.2020, 14:41

    6 яшар қизалоқ – Омина Эркинова 150 та давлатнинг байроғини ёд олди (видео)

    21.11.2020, 08:56

    Ота-оналар бола тарбиясида яхши ниятда йўл қўядиган 4 хато

    12.11.2020, 18:22

    Болалар уйқуси ҳақида ота-оналар учун фойдали бўлган 11 факт

    30.10.2020, 21:45

    Нима учун биз фарзандларимизни бошқа болалар билан таққослаймиз ва нега бундай қилмаслик керак?

    12.10.2020, 16:54
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    BYD Astana Motors расмий дилерлик тармоғи Тошкентдаги барча бешта дилерлик марказида "Бест Буй Дай" тадбирини ўтказади


    American University of Technology (AUT)  28 июнь - Очиқ эшиклар кунига таклиф этади


    Маркет Yandex Go Самарқандда ишга тушди


    “S&P” Ўзбекистон Миллий Банкининг рейтинг прогнозини “ижобий”га кўтарди 


    Тошкент ва Бангкок ўртасида тўғридан-тўғри авиақатнов: Centrum Air янги халқаро йўналишни ишга туширади 


    Қаерга инвестиция киритиш мумкин? Қандай актив турлари мавжуд? 


    Қашқадарёнинг Чимёни – Мираки ҳақида сиз билмаган фактлар


    “Kia Го!”: Kia Sonet эгаларининг учрашуви – йил давомида бирга


    Оқтепа Лаваш “Калмар ўйини” асосида Далгона Боксини чиқарди


    “Wyndham Garden Чарвак” курорт мажмуаси қурилиши қандай кечаётганини кўрсатди


     Навоий инновациялар университети: замонавий билим сари ишончли қадам 


    Тошкентда Стинг бренди ҳомийлигида "Формула-1" фильмининг премераси бўлиб ўтди


    Савдо, финтех ва “яшил” лойиҳалар: Octobank Хитой билан ҳамкорликни қандай йўлга қўймоқда


    BI Group ва Асакабанк Ўзбекистонда тижорат кўчмас мулки учун бизнес ипотекасини ишга туширди


    Ёз осмоннинг ўзидаёқ бошланади: Silk Avia Тошкентдан Иссиқкўлга кунлик авиақатновларни йўлга қўймоқда

     

    Тавсия этамиз

    НАТО тарихи – дунёдаги энг қудратли ҳарбий ташкилотнинг обрўси пасаймоқдами?

    26 июн, 20:31
    Audio Icon

    Жой ҳаммага етарди: Жеймс Кемеронга кўра, “Титаник” йўловчиларининг омон қолиш имконияти бўлган

    25 июн, 23:50

    “Трампнинг Титаниги тўхтайди” — Эрон элчиси

    25 июн, 13:39

    АҚШнинг Яқин Шарқдаги ҳарбий базалари сони нечта ва қаерда жойлашган?

    24 июн, 19:05
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Охири йўқ рилслар, йўқотилаётган вақт: телефон қарамлигидан қутулиш учун 8 қадам

    Лайфстайл | 28 июн, 11:02

    Қибрайда фуқаро эҳтиётсизлиги оқибатида Бўзсув каналига тушиб кетди 

    Ўзбекистон | 28 июн, 10:55

    Трамп Эронга 30 млрд долларлик ядровий таклиф бермоқчи эканлигини рад этди

    Дунё | 28 июн, 10:40

    Фақат пенсияга чиққанда эмас: неча ёшдан бошлаб холестерин миқдорини текшириб бориш керак?

    Саломатлик | 28 июн, 10:35

    Трамп Эрон ҳукумати у билан имкон қадар тезроқ учрашишни истаётганини билдирди

    Дунё | 28 июн, 10:10

    Урганчда шоқоллар юргани юзасидан муносабат билдирилди (видео)

    Ўзбекистон | 28 июн, 09:45
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.