• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12910.15
    • RUB159.78
    • EUR14660.77
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ilm-fan

    Olimlar ko‘rshapalakdan tarqalib, dunyoni zabt etgan koronavirusning turdoshi bo‘lgan yana bir virusni aniqladi

    Koronavirus pandemiyasi tufayli bugun butun dunyoda virus evolyutsiyasi haqida ko‘plab ilmiy izlanishlar olib borilmoqda. “Daryo” Sciensce Alert platformasida e’lon qilingan navbatdagi maqolani tarjima tariqasida taqdim etadi.

    Foto: Google Photos

    Foto: Google Photos

    Virus qanday evolyutsiyalanadi? Bir qarashda oddiy ko‘ringan ushbu savol so‘nggi yarim yil ichida nafaqat yirik xalqaro ilmiy tadqiqotlarga, balki yana ko‘plab konspirologik (fitna) nazariyalar uchun ham asos bo‘lib qoldi.

    Shu paytgacha o‘tkazilgan tahlillar shuni ko‘rsatmoqdaki, katta ehtimol bilan ushbu infeksiya tabiiy yo‘l bilan kelib chiqqan. Virus avvaliga ko‘rshapalaklar organizmida shakllangan va keyin boshqa bir jonivor orqali mutatsiyalanib, odamlarga ham yuqishni “o‘rganib” olgan.

    Shandundagi Birinchi tibbiyot universiteti olimlari e’lon qilgan yangi ilmiy tadqiqot natijalari ham virusning tabiiy yo‘l bilan kelib chiqqani haqidagi nazariyani tasdiqlamoqda. Maqolada aytilishicha, olimlar ko‘rshapalak tanasidan hozirgi kunda butun dunyoni zabt etgan SARS-CoV-2 virusining yaqin qarindoshini aniqlashga muvaffaq bo‘ldi.

    Yangi aniqlangan virusda ham o‘xshash insertsiyalar, ya’ni virus genomidagi genetik materialga o‘rnatilgan genetik mutatsiyalar aniqlandi. Bu esa mazkur turdagi o‘zgarishlar tabiiy kelib chiqishi mumkinligini isbotlamoqda.

    Pandemiyaga sabab bo‘lgan virusning laboratoriyada yaratilganiga da’vo qilgan ko‘pchilik fitna nazariyasiga ishonuvchilar SARS-CoV-2 virusida aynan shunday o‘rnatmalarning mavjudligiga urg‘u berishayotgan edi.

    Ko‘rshapalakdan aniqlangan yangi virusga olimlar RmYN02 deb nom berdi. U 227 dona ko‘rshapalakdan olingan 302 ta tahlil namunalari orqali identifikatsiya qilindi. Ko‘rshapalaklar Xitoyning Yunnan provinsiyasida 2019-yilning ikkinchi yarmi davomida tutilgan.

    Tahlillar natijasida olimlar deyarli bir xil genomga ega bo‘lgan ikki xil virusni aniqladi. Ular RmYN01 va RmYN02 viruslari sifatida qayd etildi. Laboratoriya tekshirishlari shuni ko‘rsatmoqdaki, RmYN02 virusining genomi pandemiya sababchisi bo‘lgan koronavirus genomi bilan 93,3 foiz bir xillikka ega bo‘lib, ayniqsa, uning 1ab geni 97,2 foizga aynan bir xil chiqdi.

    Insertsiyalar haqida gap ketganda, olimlar RmYN02 virusining S1 va S2 o‘rnatmalari orasida tikansimon oqsillar mavjudligini aniqlashgani aytilmoqda. SARS-CoV-2 virusida ham sal boshqacharoq bo‘lsa-da, har holda shu singari oqsil qismi bor. Lekin RmYN02 virusida bunday oqsilning borligi faktining o‘zi uning tabiiy yo‘l bilan kelib chiqqanidan dalolat qiladi, deb hisoblamoqda maqola mualliflari.

    Shuningdek, RmYN02 va SARS-CoV-2 viruslari orasidagi ushbu o‘xshashlik fakti ularning biri ikkinchisini paydo qilgan ajdodi ekanini bildirmaydi. Bunday o‘zaro qarindoshlikka to‘g‘ridan to‘g‘ri ta’sir qiladigan eng muhim genlardan birining o‘xshashligi atigi 61,3 foizni tashkil qilgan xolos.

    Shu kabi yangi virus turlarini tabiatdan aniqlanishi olimlarga bu viruslarning tabiatini tadqiq qilishda va ularga qarshi kurashning samarador usullarini ishlab chiqishda yordam beradi.

    13.05.2020, 20:54   Izoh (0)   71343
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Eronda koronavirusni yarim daqiqada aniqlovchi nanotest yaratildi

    13.05.2020, 13:07

    Olimlar koronavirus qurboniga aylanish ehtimolligini hisoblovchi “o‘lim kalkulyatori”ni yaratdi

    12.05.2020, 16:09

    Singapurlik olimlar koronavirus tugashi bo‘yicha prognozlarini bekor qilib, barcha ma’lumotlarni o‘chirib tashladi

    11.05.2020, 15:49

    Rossiyalik virusolog kunlar isishi bilan COVID-19’ning yana bir to‘lqini kuzatilishini taxmin qildi

    11.05.2020, 08:56

    Xitoylik olim koronavirusning eng xavfli xususiyatini oshkor etdi

    10.05.2020, 18:56

    Olimlar basseyn va suv havzalari orqali koronavirus yuqtirib olish ehtimolini baholadi

    10.05.2020, 08:12
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    UZCARD SHERDOR premium kartasi endi MKBANKda mavjud


    Kapitalbank 2024-yilgi Brand Awards International mukofotiga sazovor bo‘ldi


    Moliyaviy firibgarlik: murakkab sxemalar bo‘yicha sodda tushunchalar 


    OKMK 2,3 milliard dollar kredit mablag‘larini jalb qildi va 125 million dollar moliyaviy xarajatlarni iqtisod qildi


    Silk Avia Shahrisabzga ko‘proq parvoz qiladi


    Coca-Cola 139 yillik ilhom, ajoyib kashfiyotlar, mashhur kampaniyalar va butun dunyo sevib qolgan ta’mni taqdim etmoqda 


    Siberian Wellness — O‘zbekistonda 15 yil


    InfinBANK Global Money Week 2025 da ishtirok etdi


    CHERY bilan o‘z orzungizni amalga oshiring: barcha modellar uchun boshlang‘ich to‘lov pasaytirildi! 


    HONOR kompaniyasi HONOR 400 Lite smartfonini taqdim etdi. Qiziq, u nimasi bilan lol qoldira oladi?


    Uklonda taksi haydovchilari uchun katta tadbir o‘tkazildi!


    Mobiuz “MazzaFest”da yangi “Mazza” va “Mazza 2.0” tarif rejalarini taqdim etadi


    Parvoz — katta shahar xarakteriga ega qulay biznes-klass turar joy


    Moliyaviy savodxonlik maktab ostonasidan boshlanadi


    Ziffler‘dan katta taqdimot: yangi qiyofa, zamonaviy dizayn va aqlli maishiy texnikalar

     

    Tavsiya etamiz

    “Ular o‘z vatani mustaqil bo‘lishi uchun kurashgan edi” — Turkiston legionining ayanchli tarixi

    8 may, 15:09

    Rashidov, gazli ichimliklar zavodi, Qizil maydon. 9-may — Toshkent tarixidan fotolavhalar

    7 may, 14:40

    Fazoviy poyganing boshlanishi — Gagarinning parvozi yolg‘on bo‘lganmi?

    6 may, 18:00
    Audio Icon

    “Qurolli qushchalar”. O‘zbekistonda ishlab chiqarilayotgan dronlar haqida

    5 may, 21:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Anchelotti “Real” boshqaruvini qachon tark etishi ma’lum bo‘ldi

    Sport | 9 may, 23:38

    Superliga. “Dinamo” “Surxon”ni mag‘lub etib, turnir jadvalida kuchli uchlikka kirib oldi

    Sport | 9 may, 22:35

    AQSH byudjeti taqchilligi yil boshidan beri 196 mlrd dollarga ko‘paydi

    Dunyo | 9 may, 22:05

    Fransiyada ikki general hokimiyatni tanqid qilgani uchun ishdan olindi

    Dunyo | 9 may, 21:35

    “Liverpul” “Real”ning qaroridan norozi bo‘ldi

    Sport | 9 may, 21:12

    NATO Kiyevga tinchlik shartnomasining bir qismi sifatida a’zolikni va’da qilmaganini bildirdi

    Dunyo | 9 may, 20:35

    Superliga. Vodiy derbisida “Neftchi” ustun keldi

    Sport | 9 may, 20:21
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.