“Daryo” saytida haftaning eng muhim va muhokamali xabarlari sharhini boshlaymiz.
Bu yili katta tantana bilan nishonlangan Mustaqillik bayrami yorqin salyutlari bilan yodda qoldi. Toshkentda bayramona mushakbozlik o‘tkazilib, Xalqlar do‘stligi saroyi orqasida joylashgan 80 ta qurilma yordamida 2 700 dan ko‘proq salyut otilgan. Salyutlar balandligi 350 metrdan oshib, yangi tariximizda o‘ziga xos rekord o‘rnatdi.
Namanganda ham bayram munosabati bilan 1 150 ta mushak otildi. Eng kuchli salyutning balandligi 300 metrdan oshdi. Azaldan to‘yu tantanalarga kichik ko‘ngilsizliklar hamroh bo‘lganiday, Samarqand va Qarshidagi mushakbozlik natijasida shaharning qurigan o‘tlari yonib ketdi. Hech kim tan jarohati olmadi, bino va inshootlarga ham alangan o‘tgani yo‘q.
* * *
Soliq kodeksining yangi tahrirdagi loyihasida jismoniy shaxslarga reklama joylashtirish, qidiruv tizimlarga kirish imkonini taqdim etish, statistika yuritish, onlayn-savdo maydonchalari, striming servisi ko‘rsatish bilan shug‘ullanuvchi kompaniyalarga nisbatan soliq joriy etilishi ko‘zda tutilgan. O‘zbekistonda internet segmentida bunday xizmatlarni Google, Yandex, Alibaba, Netflix kabi kompaniyalar ko‘rsatishini e’tiborga olsak, qisqacha aytganda, ularga soliq solinmoqchi. Aksariyat internet-kompaniyalarning O‘zbekistonda vakolatxonasi yo‘q hamda ular soliq to‘lamaydi. Ushbu xabar ko‘pchilik internet foydalanuvchilarining istehzosi va xavotirini yuzaga keltirdi. Ammo ta’kidlash kerakki, Google va Apple kabi kompaniyalar Rossiyada 18 foiz QQS to‘laydi. Qozog‘iston, Qirg‘iziston va Tojikiston ham internet-kompaniyalar uchun soliq joriy etish niyatida ekanini ma’lum qilgan.
* * *
So‘nggi kunlarda Samarqandda it va mushuklar yoppasiga zaharlab o‘ldirilayotgani jamoatchilikning diqqat markazida qoldi. It-mushuklar zaharlanishi “Sharq taronalari” festivali arafasida boshlangan edi. Sosiska va boshqa yeguliklar ichiga solingan zaharni iste’mol qilgan uy hayvonlari o‘limoldi talvasasi aks etgan video va suratlar tarqalishi jamoatchilikning qattiq e’tirozini keltirib chiqardi. Bu O‘zbekistonning xalqaro qiyofasiga dog‘ tushirishi aytildi. Hafta o‘rtalarida Samarqandda it va mushuklarni zaharlab o‘ldirgan mansabdor shaxslar egallab turgan lavozimlaridan bo‘shatilgani xabar qilindi. Hokimlik holatni o‘z nazoratiga olganini bildirdi.
* * *
O‘tayotgan haftada jafokash Falastin xalqiga O‘zbekiston ajoyib tuhfa taqdim qildi. Aniqrog‘i, jahon chempionatiga saralash bosqichida o‘zbek futbolchilari falastinliklarga 2:0 hisobda yutqazib qo‘ydi. Muxlislar har galgidek hafsalasi pir bo‘lganini izohlovchi munosabatlar bilan futbolchilar va murabbiyni qarshi oldi. Darvozamizga gol urgan Dabbah ismli futbolchining ism-sharifiga bog‘liq mutoyibalar avj oldi. Izohlarda bosh murabbiy Ektor Kuperni iste’foga yo‘llash ham tilga olindi. Ektor Kuper o‘yindan so‘ng jurnalistlar bilan suhbatda “Birgina mag‘lubiyatdan fojea yasash to‘g‘ri emas”, dedi va iste’fo haqida gapirish noo‘rinligini tushuntirdi. “Hali oldinda o‘yinlar ko‘p va qolgan o‘yinlarda maksimal ochkolarni to‘plashga harakat qilamiz”, dedi Kuper.
Falastin tarixda ilk bora O‘zbekistonni yutganini eslatib o‘tamiz.
* * *
Talabalarga stipendiyali va stipendiyasiz to‘lov-kontraktni to‘lash imkoniyati yaratildi. Stipendiya olib o‘qishni istasangiz – ko‘proq “kontrakt” to‘laysiz, istamasangiz – ozroq.
Stipendiyasiz qiymat miqdorlari, har oylik talabaga to‘lanishi belgilanayotgan 400 000 so‘m, bir yilda jami 4 800 000 so‘mni chegirib tashlash hisobiga shakllantiriladi.
Masalan, pedagog bo‘ladigan talabadan quyidagicha to‘lovlarning birini tanlaydi:
Stipendiya bilan — 10 792 960 so‘m (mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdoriga nisbatan 17 barobar);
Stipendiyasiz — 5 992 960 so‘m (10 792 960 so‘m — 4 800 000 so‘m).
2019/2020-o‘quv yilidan boshlab to‘lov-kontrakt asosida tahsil olayotgan talabalarga oylik to‘lanadigan stipendiya miqdori 400 000 so‘m etib belgilanadi.
Shuningdek, 2019/2020-yil uchun to‘lov-kontrakt miqdorlari jadvali ham chop etildi. Tabiiyki, to‘lovlarning yangi miqdorini fuqarolar xush qarshiladi, deya olmaymiz.
Darvoqe, to‘lovlarga oid yana bir xabar. Yodingizda bo‘lsa g‘ildirakli transport vositalari, o‘ziyurar mashinalar, ular uchun tirkamalarga nisbatan utilizatsiya yig‘imi joriy etilishi xabari tarqalgandi. Ushbu qonun loyihasini Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputatlari qattiq tanqid qildi. Agar ushbu yig‘im joriy etilsa, shundog‘am qimmat mashina narxi yanayam oshishi mumkin.
Mavzuga doir:
* * *
Yagona maktab formasi mavzusi atrofidagi muammolar tinadiganga o‘xshamaydi. So‘nggi bir oy ichida Xalq ta’limi vazirligi avval ota-onalarga murojaat, keyin esa bayonot bilan chiqdi. Unda o‘quvchilardan nizom talablariga bo‘ysunish so‘ralgan. Ammo o‘quvchi qizlarning hijobi masalasini fuqarolar qayta-qayta ko‘tarmoqda. Xususan, 6-sentabr kuni toshkentlik Laziz Asadov beshinchi sinfda o‘qiydigan qizining ro‘molini himoya qilib ijtimoiy tarmoqda jonli efir qildi. Voqea joyida xalq ta’limi boshqarmasi vakillari keldi, keyinroq fuqaro kiyimidagi qora ko‘zoynakli to‘rt kishi kelib uning qo‘lini qayirgancha mashinaga solib ketgan. Asadov ichki ishlar idorasida olti soat tutib turib, keyin qo‘yib yuborilgan. Ro‘mol ishlari bilan shug‘ullanayotgan ichki ishlar boshqarmasi xodimlari Asadovga o‘zini tanishtirmagan. Asadovning aytishicha, qizi o‘z xohishi bilan o‘ranadi. Beshinchi sinf qizga maktabda “bu sening rodnoy dadang emas” deya ruhiy bosim o‘tkazilgan.
“Daryo” yangiliklarini kuzatib boring. O‘zbekiston va dunyo xabarlaridan eng birinchi xabardor bo‘ling.
Izoh (0)