«Дарё» сайтида ҳафтанинг энг муҳим ва муҳокамали хабарлари шарҳини бошлаймиз.
Бу йили катта тантана билан нишонланган Мустақиллик байрами ёрқин салютлари билан ёдда қолди. Тошкентда байрамона мушакбозлик ўтказилиб, Халқлар дўстлиги саройи орқасида жойлашган 80 та қурилма ёрдамида 2 700 дан кўпроқ салют отилган. Салютлар баландлиги 350 метрдан ошиб, янги тарихимизда ўзига хос рекорд ўрнатди.
Наманганда ҳам байрам муносабати билан 1 150 та мушак отилди. Энг кучли салютнинг баландлиги 300 метрдан ошди. Азалдан тўю тантаналарга кичик кўнгилсизликлар ҳамроҳ бўлганидай, Самарқанд ва Қаршидаги мушакбозлик натижасида шаҳарнинг қуриган ўтлари ёниб кетди. Ҳеч ким тан жароҳати олмади, бино ва иншоотларга ҳам аланган ўтгани йўқ.
* * *
Солиқ кодексининг янги таҳрирдаги лойиҳасида жисмоний шахсларга реклама жойлаштириш, қидирув тизимларга кириш имконини тақдим этиш, статистика юритиш, онлайн-савдо майдончалари, стриминг сервиси кўрсатиш билан шуғулланувчи компанияларга нисбатан солиқ жорий этилиши кўзда тутилган. Ўзбекистонда интернет сегментида бундай хизматларни Google, Yandex, Alibaba, Netflix каби компаниялар кўрсатишини эътиборга олсак, қисқача айтганда, уларга солиқ солинмоқчи. Аксарият интернет-компанияларнинг Ўзбекистонда ваколатхонаси йўқ ҳамда улар солиқ тўламайди. Ушбу хабар кўпчилик интернет фойдаланувчиларининг истеҳзоси ва хавотирини юзага келтирди. Аммо таъкидлаш керакки, Google ва Apple каби компаниялар Россияда 18 фоиз ҚҚС тўлайди. Қозоғистон, Қирғизистон ва Тожикистон ҳам интернет-компаниялар учун солиқ жорий этиш ниятида эканини маълум қилган.
* * *
Сўнгги кунларда Самарқандда ит ва мушуклар ёппасига заҳарлаб ўлдирилаётгани жамоатчиликнинг диққат марказида қолди. Ит-мушуклар заҳарланиши «Шарқ тароналари» фестивали арафасида бошланган эди. Сосиска ва бошқа егуликлар ичига солинган заҳарни истеъмол қилган уй ҳайвонлари ўлимолди талвасаси акс этган видео ва суратлар тарқалиши жамоатчиликнинг қаттиқ эътирозини келтириб чиқарди. Бу Ўзбекистоннинг халқаро қиёфасига доғ тушириши айтилди. Ҳафта ўрталарида Самарқандда ит ва мушукларни заҳарлаб ўлдирган мансабдор шахслар эгаллаб турган лавозимларидан бўшатилгани хабар қилинди. Ҳокимлик ҳолатни ўз назоратига олганини билдирди.
* * *
Ўтаётган ҳафтада жафокаш Фаластин халқига Ўзбекистон ажойиб туҳфа тақдим қилди. Аниқроғи, жаҳон чемпионатига саралаш босқичида ўзбек футболчилари фаластинликларга 2:0 ҳисобда ютқазиб қўйди. Мухлислар ҳар галгидек ҳафсаласи пир бўлганини изоҳловчи муносабатлар билан футболчилар ва мураббийни қарши олди. Дарвозамизга гол урган Даббаҳ исмли футболчининг исм-шарифига боғлиқ мутойибалар авж олди. Изоҳларда бош мураббий Эктор Куперни истеъфога йўллаш ҳам тилга олинди. Эктор Купер ўйиндан сўнг журналистлар билан суҳбатда «Биргина мағлубиятдан фожеа ясаш тўғри эмас», деди ва истеъфо ҳақида гапириш ноўринлигини тушунтирди. «Ҳали олдинда ўйинлар кўп ва қолган ўйинларда максимал очколарни тўплашга ҳаракат қиламиз», деди Купер.
Фаластин тарихда илк бора Ўзбекистонни ютганини эслатиб ўтамиз.
* * *
Талабаларга стипендияли ва стипендиясиз тўлов-контрактни тўлаш имконияти яратилди. Стипендия олиб ўқишни истасангиз – кўпроқ «контракт» тўлайсиз, истамасангиз – озроқ.
Стипендиясиз қиймат миқдорлари, ҳар ойлик талабага тўланиши белгиланаётган 400 000 сўм, бир йилда жами 4 800 000 сўмни чегириб ташлаш ҳисобига шакллантирилади.
Масалан, педагог бўладиган талабадан қуйидагича тўловларнинг бирини танлайди:
Стипендия билан — 10 792 960 сўм (меҳнатга ҳақ тўлашнинг энг кам миқдорига нисбатан 17 баробар);
Стипендиясиз — 5 992 960 сўм (10 792 960 сўм — 4 800 000 сўм).
2019/2020 ўқув йилидан бошлаб тўлов-контракт асосида таҳсил олаётган талабаларга ойлик тўланадиган стипендия миқдори 400 000 сўм этиб белгиланади.
Шунингдек, 2019/2020 йил учун тўлов-контракт миқдорлари жадвали ҳам чоп этилди. Табиийки, тўловларнинг янги миқдорини фуқаролар хуш қаршилади, дея олмаймиз.
Дарвоқе, тўловларга оид яна бир хабар. Ёдингизда бўлса, ғилдиракли транспорт воситалари, ўзиюрар машиналар, улар учун тиркамаларга нисбатан утилизация йиғими жорий этилиши хабари тарқалганди. Ушбу қонун лойиҳасини Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутатлари қаттиқ танқид қилди. Агар ушбу йиғим жорий этилса, шундоғам қиммат машина нархи янаям ошиши мумкин.
Мавзуга доир:
* * *
Ягона мактаб формаси мавзуси атрофидаги муаммолар тинадиганга ўхшамайди. Сўнгги бир ой ичида Халқ таълими вазирлиги аввал ота-оналарга мурожаат, кейин эса баёнот билан чиқди. Унда ўқувчилардан низом талабларига бўйсуниш сўралган. Аммо ўқувчи қизларнинг ҳижоби масаласини фуқаролар қайта-қайта кўтармоқда. Хусусан, 6 сентябрь куни тошкентлик Лазиз Асадов бешинчи синфда ўқийдиган қизининг рўмолини ҳимоя қилиб ижтимоий тармоқда жонли эфир қилди. Воқеа жойида халқ таълими бошқармаси вакиллари келди, кейинроқ фуқаро кийимидаги қора кўзойнакли тўрт киши келиб унинг қўлини қайирганча машинага солиб кетган. Асадов ички ишлар идорасида олти соат тутиб туриб, кейин қўйиб юборилган. Рўмол ишлари билан шуғулланаётган ички ишлар бошқармаси ходимлари Асадовга ўзини таништирмаган. Асадовнинг айтишича, қизи ўз хоҳиши билан ўранади. Бешинчи синф қизга мактабда «бу сенинг родной даданг эмас» дея руҳий босим ўтказилган.
«Дарё» янгиликларини кузатиб боринг. Ўзбекистон ва дунё хабарларидан энг биринчи хабардор бўлинг.
Изоҳ (0)