Rossiyadagi o‘zbekistonlik muhojirlarga O‘zbekistonda yoshligidan masjidlarga bormagani yoki diniy ta’lim olmagani pand bermoqda. Bunday fikrni Moskva shahrida mehnat muhojirlarining huquqini himoya qilish markazi yuristi Botirjon Shermatov “Azon.uz” nashriga bergan intervyusida aytib o‘tdi.
– Ayrim fikrlarga ko‘ra, Suriya, Iroq va Afg‘oniston kabi davlatlarga ketib qolayotgan ba’zi yurtdoshlarimiz aynan Rossiyadagi ma’ruzalar va da’vatlar ta’sirida jihodchilar safiga qo‘shilib ketmoqda. Sizningcha, bu qanchalik haqiqatga yaqin? Agar haqiqat bo‘lsa, ko‘proq kimlar bunga moyil bo‘lmoqda?
– Albatta, men huquqshunos sifatida faoliyat olib boraman hamda har qanday masalaga odatda huquqiy jihatdan yondashishga harakat qilaman. Shu sababli bu borada aniq bir nima deyish qiyin, lekin o‘z shaxsiy mulohazalarimni bildirib o‘tishim mumkin. Rossiyadagi olimlar, imomlar odatda o‘z ma’ruzalarini rus va tatar tillarida qilishadi. Bizning yurtdoshlarimiz rus tilidagi ma’ruzalarni yaxshi tushunmagani uchun masjidlarga ilm olish uchun emas, balki faqatgina ibodat qilish uchun borishadi, juma ma’ruzalarini tushunishmaydi. Kuchli bilimga ega bo‘lgan Shamil Alavutdinov va boshqa ulamolar ham faqat rus tilida ma’ruzalar qiladi, diniy kitoblar va internet saytlari ham rus tilida faoliyat olib boradi.
Masjidlardagi holat ham bemalol, har kim kelib o‘z ibodatini o‘z mazhabida ado etib ketadi. Avvallari kim xohlasa kelib ma’ruza qilib ketardi, endi faqat rasmiy imomlar yoki ular bilan maslahatlashib boshqa olimlar kelib ma’ruza qilmoqda.
O‘zbekistonlik ko‘pchilik migrantlar esa Rossiyaga kelganidan keyingina dinni o‘rgana boshlaydi, hatto ko‘pchiligi umrida namoz o‘qimagan kishilar bo‘ladi. Bu yerda xonadoshlaridan yoki masjidda o‘rganadi. O‘zbekistonda yoshligidan masjidlarga bormagani yoki diniy ta’lim olmagani bu yerda pand bermoqda. Menimcha, shuning uchun bu yerda biror adashgan firqaning ta’siriga tezda tushib qoladi hamda darrov ularga ishonib qolmoqda. Mening taklifim, O‘zbekiston Musulmonlar idorasi bu masalaga jiddiy yondashib, Rossiyada mehnat qilayotgan fuqarolarimizni diniy-ma’rifiy savodxonligini oshirish bilan shug‘ullanishi lozim. Buning uchun bir oyda bir marotaba imom domlalarimizning Rossiya Federatsiyasidagi fuqarolarimiz ko‘p bo‘lgan mintaqalariga yuborilishi, mehnat muhojirlarining Islom diniga aloqador savollariga javob berib, suhbatlar o‘tkazib turishi kerak.
Bunday holatlarni oldini olish uchun Rossiya musulmonlari idorasi va mahalliy imomlar tomonidan ham ko‘plab ma’ruzalar qilinib, tushuntirish ishlari olib borilmoqda. Shuningdek, Vasatiya markazi, Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf nomidagi diniy-ma’rifiy markaz va “Aisha” ayollar markazlari bu borada ancha tashabbus ko‘rsatmoqda. Xususan, Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf hazratlari nomidagi markaz hazratning kitoblarini bepul tarqatadi, rus tiliga tarjima qilib, jazoni ijro etish muassasalariga ham tarqatadi.
Izoh (0)