Маниша Койрала ҳинд киносининг энг истеъдодли ва машҳур актрисаларидан бири бўлиб, унинг шон-шуҳрат йўли нафақат буюк роллари, балки соғлиқ ва бахт учун шахсий кураши билан ҳам ажралиб туради. Унинг ҳаёти ва карьераси қийинчиликларни енгиб ўтиш ва ички уйғунликка эришишга интилаётган кўпчилик учун намуна бўлди.

Ушбу мақолада актрисанинг болалиги, юлдуз мақомига кўтарилиши, муҳим роллари, шахсий синовлари, шунингдек, у бутун дунё бўйлаб мухлислар учун куч ва матонат рамзига айланганлиги ҳақида ҳикоя қилинади.

Болалиги ва оиласи

Маниша Койрала 1970 йил 16 августда Непалнинг Катманду шаҳрида таниқли ва нуфузли оилада туғилган. Унинг отаси Прасад Койрала сиёсий арбоб, бобоси Бишвешвар Прасад Койрала эса Непалдаги биринчи демократик йўл билан сайланган бош вазир эди. Койралалар Непалдаги сиёсий ҳаётда катта таъсирга эга бўлган ва бу ёш Манишага маълум бир босим ўтказган. У болалигидан атрофини амбицияли одамлар қуршаган ва ундан катта муваффақиятлар кутишганини биларди. Бироқ у санъат ва ижод йўлини танлаб, актриса бўлишни орзу қилган.

Дастлаб ота-онаси актрисалик билан шуғулланиш ниятига қарши бўлишган, аммо Маниша ўз қатъиятини йўқотмади. У актёрлик маҳоратини ўрганиш учун Деҳлига йўл олди ва кейинчалик Мумбайга кўчиб ўтди. Маниша Мумбайдаги машҳур актёрлик институтида таҳсил олди, маҳоратини ошириб, актёрлик истеъдодини намоён қилди.

Карьерасининг бошланиши ва Болливуддаги ютуқлари

Маниша ўзининг дебютини непал киносида қилган, бироқ Болливуддаги биринчи катта роли Субҳаш Гҳай томонидан суратга олинган Саудагар (1991) фильмида бўлган. Ушбу фильм унинг учун катта ютуқ бўлди. Икки қадрдон дўстнинг душман бўлиб қолгани ҳақида ҳикоя қилувчи сюжет томошабинларни ўзига ром этди. Маниша Радхика ролини ижро этди ва унинг ёрқин ижроси туфайли фильм муваффақиятга эришди. Танқидчилар унинг табиийлиги ва мафтункорлигини эътироф этишди, бу эса унинг карьерасидаги муҳим босқичга айланди.

“Саудагар” фильмидан сўнг, Маниша кўпроқ таклифлар ола бошлади. У продюсер ва режиссёрларнинг эътиборини тортди ва 90 йиллар давомида қатор муваффақиятли фильмларда суратга тушди. Улар орасида “1942: Бир муҳаббат тарихи” (1994), “Бомбей” (1995) ва “Кҳамоши” (1996) каби фильмлар бор эди. Ушбу фильмлар нафақат унинг машҳурлигини мустаҳкамлади, балки уни Болливуднинг етакчи актрисаларидан бирига айлантирди.

Муҳим фильмлари ва эсда қоларли роллари

Маниша Койрала кўплаб томошабинлар қалбидан жой олган ролларни ижро этган. Унинг образга кириш қобилияти ва ҳиссиётларни етказиш маҳорати танқидчилар томонидан юқори баҳоланган.

“1942: Бир муҳаббат тарихи”

Ушбу фильмда Маниша Ражешвари — Анил Капур қаҳрамонига ошиқ бўлган ёш қиз образини ижро этган. Воқеалар Ҳиндистон мустақиллиги учун кураш даврида содир бўлади, романтик чизиқ драматик воқеалар билан ўзаро уйғунлашади.

“Бомбей”

Маниша Койраланинг энг эсда қоларли фильмларидан бири бўлган “Бомбей” бўлиб, у можаролар фонида бўлган севги ҳикоясини тасвирлайди. Маниша фильмда мусулмон қиз Шаилани ижро этади, у ҳинду йигит Шехарга ошиқ бўлади. Фильм нафақат тижорий жиҳатдан муваффақият қозонди, балки катта ижтимоий таъсирга эга бўлди. Манишанинг эмоционал жиҳатдан бой ижроси тан олинган ва бу уни ҳақли равишда Болливуднинг иконаларидан бирига айлантирди.

“Кҳамоши”

Бу мусиқий фильм режиссёр Санжай Лила Бҳансали томонидан суратга олинган ва актрисанинг энг кучли ролларидан бири ҳисобланади. У кар ва соқов оиладан чиққан, қўшиқчи бўлишни орзу қилувчи қиз Анни ролини ижро этган. “Кҳамоши” инновацион лойиҳа бўлиб, чуқур драматизми ва ажойиб ижро учун ижобий баҳолар олган. Маниша ўз қаҳрамонининг куч ва эҳтиросини, шунингдек, нозик ва мулойим ҳис-туйғуларини етказиб бера олган ва бунинг учун кўплаб мукофотларга сазовор бўлган.

“Дил Се”

Мани Ратнам режиссёрлигидаги ушбу фильм Койраланинг фаолиятидаги энг муҳим лойиҳалардан бирига айланди. Маниша террорчилик фаолиятига аралашган, сирли аёл Мегна ролини ижро этди. Фильм кенг миқёсда тан олинди, Койраланинг ижроси эса танқидчилар томонидан юқори баҳоланди. Унинг қаҳрамони мураккаб ва серқирра бўлиб, актрисадан тўлиқ фидойилик ва маҳорат талаб этди.

Соғлиғидаги муаммолар

Экрандаги муваффақиятларига қарамай, Манишанинг шахсий ҳаёти ҳавас қиларли эмасди. 2012 йилда актрисага тухумдон саратони ташхиси қўйилди — уни оғир кураш кутиб турарди. У Нью Йоркда операция ҳамда кимётерапия курсларини олди. Маниша касаллиги ҳақида очиқ гапириб, ижтимоий тармоқларда кечинмалари ва ўйларини бўлишди, бу уни мухлисларга яқинлаштирди. У кучли ирода ва қатъият энг оғир синовларни ҳам енгиб ўтишда ёрдам беришини кўрсатди.

Касалликдан муваффақиятли даволангач, Койрала “Healed: How Cancer Gave Me a New Life” (“Даволандим: Саратон менга қандай қилиб янги ҳаёт берди”) китобини ёзди ва унда саратон билан курашиш тажрибасини батафсил баён этди. Китоб шундай қийинчиликларга дуч келган кўплаб одамлар учун илҳом манбаси бўлди. У фақатгина жисмоний ва ҳиссий синовларни тасвирлаб қолмасдан, балки бу тажрибадан олган сабоқлари билан ҳам ўртоқлашди.

Кинога қайтиши ва янги роллари

Касалликни енггач, Маниша аста-секин кинога қайтди. Унинг роллари янада теран, актриса шахсий манфаатлари ва қарашларига мос лойиҳаларни танлай бошлади. Ушбу даврдаги муҳим ишлардан бири 2017 йилда суратга олинган “Азизим Майа” ва 2018 йилда у машҳур актёр Санжай Даттнинг онаси ролини ижро этган “Санжу” фильмларида кўринади.

“Азизим Майа” — ёлғиз аёлнинг бахт топиш учун саёҳатга отланиши ҳақида таъсирчан ҳикоя. Бу фильм нафақат драматик, балки Манишанинг образига шахсий ёндашуви билан ҳам ажралиб туради.

“Санжу” фильмида Маниша бош қаҳрамоннинг онаси — Наргис ролини ижро этиб, ўз истеъдодини яна бир бор намоён қилди. Бу нафақат биографик фильмда рол ижро этиш, балки она фарзандига бера оладиган меҳр ва қўллаб-қувватловни етказиш имконияти эди.

Ижтимоий фаолияти ва жамиятга таъсири

Маниша Койрала жамият ҳаётида фаол. У БМТнинг яхши ният элчиси бўлиб, саратон касаллиги билан курашаётган одамларга ёрдам беришга қаратилган турли лойиҳаларда иштирок этади. Шунингдек, у аёллар ҳуқуқлари учун кураш, атроф-муҳитни ҳимоя қилиш ва таълим билан боғлиқ ташаббусларни қўллаб-қувватлайди.

Маниша шунингдек, онкологик касалликларга чалинганлар учун умидга айланди. Унинг шахсий тажрибаси, самимий чиқишлари ва хайрия тадбирларида иштироки кўплаб инсонларга илҳом бағишлайди. Маниша эрта ташхис қўйишнинг аҳамиятини таъкидлайди, Непал ҳамда Ҳиндистонда тиббий ёрдамни яхшилаш бўйича маърифий ишлар олиб боради.

Шахсий фалсафаси ва ҳаётга қараши

Оғир дамларни бошидан кечирганидан сўнг, Маниша ҳаётидаги кўплаб жиҳатларни қайта кўриб чиқди. Ўз интервьюларида у кўпинча руҳий, медитация ва ички уйғунликнинг аҳамияти ҳақида гапиради. Касалликдан сўнг унинг ҳаётга қараши кескин ўзгарди. У соғлом турмуш тарзига, тўғри овқатланишга ва руҳий фаровонликка алоҳида эътибор қаратади. Бугунги кунда Маниша миссиясини фақат кинода эмас, балки одамларни ўзларида куч топишга ва яхшиликка ишонишга ундашда деб билади.