• Профилга Кириш
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12653.48
    • RUB159.75
    • EUR14871.64
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +33°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ўзбекистон

    «Жадидлар. Туркистондаги ислоҳотларнинг тақдири» — миллий уйғониш даври ҳақида ҳужжатли фильм ишланди (видео)

    Ўзбекистоннинг биринчи президенти Ислом Каримов номидаги илмий-маърифий ёдгорлик мажмуасида «Жадидлар. Туркистондаги ислоҳотларнинг тақдири» номли ҳужжатли-бадиий фильм тақдимоти бўлиб ўтди.

    Тақдимотда адабиётшунослар, санъат ва оммавий ахборот воситалари вакиллари иштирок этди. Йиғилганларга фильмнинг «Уйғониш» деб аталган дастлабки икки қисми намойиш қилинди. Мазкур қисмларда Туркистондаги ижтимоий-сиёсий ва интеллектуал ҳаракат–жадидчиликнинг вужудга келиши, маърифатпарварлик ғояларининг куртак отиши, янги усулдаги жадид мактабларининг очилиши каби ҳодисалар акс этган. Фильм Каримов фонди буюртмасига асосан суратга олинган.

    Филология фанлари доктори, профессор Баҳодир Карим фильм ҳақида ўз мулоҳазаларини билдирди.

    Баҳодир Карим

    Баҳодир Карим
    Фото: «Дарё»

    «Туркистондаги ислоҳотлар жараёнида жадидлар қандай ишларни амалга оширгани тўғрисидаги фильмни кўрдик. Мен адабиётшунос Шуҳрат Ризаев, адабиётшунос ва тарихчи Зайнобиддин Абдурашидов билан биргаликда фильм сценарийсини ёзишда иштирок этганимдан хурсандман. Жадидчилик – жуда қизиқ ва мураккаб ҳодиса. Фильмда ушбу ҳодиса анча тиниқ шаклда намоён қилинди. Мисол учун, Бухоро, Самарқанд, Хива, Тошкентдаги жадидчилик асослари ва намоёндалари ҳақида бугунги ёшларга, Ўзбекистон аҳлига жуда ҳам гўзал картиналари, манзаралар тақдим этилди.

    Фото: «Дарё»

    Фильм ғояси муаллифи Лола Тиллаева «бу фильм кўп қисмлардан иборат бўлади», дея таъкидладилар. Янги қисмларда менинг тасаввурим бўйича ўзбек шеъриятини янгилаган Чўлпон, насримизни янгилаган Абдулла Қодирийлар ҳам бўлади. Беҳбудийдан тортиб Ҳожи Муингача, Ҳамзадан тортиб Фитратгача бўлган улкан шахслар фаолияти акс этади. Чунки бусиз мумкин эмас. Жадидчилик ҳодисаси фақатгина Туркистонда эмас, кенг миқёсда рўй берган. Бу ҳаракат кўламини кенгроқ ёритиш учун Қозон, Оренбург, Уфа, Боғчасарой ва қўшни Қозоғистонда чоп этилган вақтли матбуот нашрларини тадқиқ этиш керак. Масалан, Маҳмудхўжа Беҳбудийнинг «Ойина» журнали билан Ризо Фахриддиннинг «Шўро» деган журналини бемалол таққослаш мумкин. Ёки қозоқ шоири Мағжан Жумабой ижоди билан, ундаги эркка, ҳурриятга бўлган ташналик билан Чўлпоннинг ижодини бемалол таққослаш мумкин»,– деди Баҳодир Карим.

    Фото: «Дарё»

    Тақдимотда иштирок этган академик Наим Каримов бугун жадидлар фаолиятини ўрганиш нечоғли аҳамиятли экани ҳақида гапирди.

    Наим Каримов

    Наим Каримов
    Фото: «Дарё»

    «Совет даврида, ҳаттоки, мустақилликнинг дастлабки йилларида ҳам жадидчиликни ўрганишга мутлақо йўл қўйилмаган эди. Ким жадидлар ҳаёти ва ижодини ўрганаётган бўлса, у ҳам душманга чиқарилган. У пайтларда жадидлар номларини оммалаштириш, асарларини нашр этиш жуда қийин кечган. Бугунги тадбирнинг моҳияти шундан иборатки, ҳозир мутлақо бошқа давр. Айни тўкинчилик пайтида ёшларнинг тарбиясида ўзгаришлар бўлади.

    Фото: «Дарё»

    Ҳозир ёшларни моддий манфаатлар кўпроқ қизиқтиради. Маънавий қадриятлар ёшларнинг ҳаётида иккинчи «план»га ўтган. Бизлар жадидларнинг қандай кишилар бўлганини, нега ўз ҳаётини хавф остида қолдириб, халқнинг эрки, ҳуррияти учун курашганини, нега Европа давлатларига ёшларни ўқишга юборганини билишимиз керак. Жадидлар келажакда ўзбек миллатини идора қила оладиган авлодларни етиштирмоқчи бўлган. Жадидчилик ниҳоятда катта мақсад билан бошланган ҳаракат эди.

    Фото: «Дарё»

    Шунинг учун мен ХХ аср бошларида бошланган жадидчилик ҳаракатини ўзбек халқининг ХХ асрдаги миллий уйғониш даври деб биламан. Улар халқнинг маърифати, илғор мамлакатлар даражасидаги буюк келажакни яратиш йўлида бутун ҳаётларини бағишлаган. Шунинг учун жадидлар асарларини яхши ўргансак ва халққа кўпроқ тақдим қилсак, жамиятимизда бошланган ислоҳотларни амалга ошириш шунчалик осон кечади», – деди Наим Каримов.

    Фото: «Дарё»

    Фото: «Дарё»
    13.09.2022, 15:27   Изоҳ (0)   13090
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Фарғона ҳокимлиги муассислигидаги «Янги Фарғона» газетасига бош муҳаррир тайинланди

    13.09.2022, 15:10

    «Ҳиндистон ва Покистон ШҲТга аъзо бўлгач, ташкилот ҳалокатини башорат қилишган, аммо у ўз принципларига хиёнат қилмади» — Элдор Арипов

    13.09.2022, 14:13

    Элдор Арипов: «Ўзбекистон қандай яшашни ўргатаётгани йўқ, бу босиб ўтилган йўл»

    13.09.2022, 13:32

    Тошкентдаги хонадонлардан бирида содир бўлган ёнғинда бир киши ҳалок бўлди

    13.09.2022, 13:21

    Қашқадарёда пора олмаган профилактика инспектори мукофотланди

    13.09.2022, 13:21

    «Белгиланган миқдордан кўп газ қуйган шохобча лицензиясини бекор қилиш керак». Сенатор Вазирлар Маҳкамасига таклиф берди (видео)

    13.09.2022, 12:40
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Ўзбекистонда тиббий суғурта нима учун зарур: шифокор қараши ва Нео Insurance тажрибаси


    Навоий инновациялар университети 2 миллиард сўмлик грант дастурини эълон қилди 


    Мирзо Улуғбек туманида жойлашган йирик кўчмас мулк аукционга қўйилди


    Yandex Music’да жазирама кайфият учун махсус “Чилла” бўлими пайдо бўлди



    Бизнес ва тадбиркорлик олий мактаби магистратура дастурларига қабул жараёнлари давом этаётганини маълум қилади


    Суғурта соҳасидаги узоқ кутилган ислоҳотлар: манфаатлар қонун ҳимоясида 


    “Бизнесни ривожлантириш банки” БМТ Тараққиёт Дастури билан ҳамкорлик қилади


    Visa Kapitalbank билан Хитойга: WeChat Pay ва Alipay орқали нақд пулсиз тўловлар – эркин, осон ва хавфсиз


    Вақт синовидан ўтган тармоқ: 33 йиллик фаолият, 12 миллион фойдаланувчи танлови ва мобил алоқанинг янги архитектураси


    Kia Sonet ва ADM Global: Ўзбекистон автомобиль кластерини маҳаллийлаштирилишига   қарийб 260 млн АҚШ доллари миқдорида сармоя



    “Ўзбекинвест” суғурта компанияси 2025 йилнинг I ярим йиллиги якунларини эълон қилди


    Mobiuz — 8 миллиондан ортиқ абонентлар танлови 


    ОКМКда янги сулфат кислота цехи қурилмоқда

     

    Тавсия этамиз

    Бир кечада оддий официантдан миллионерга айланган аёл: лотереядан ютилган 10 млн доллар машмашаси

    27 июл, 09:25
    Audio Icon

    Андижонча ҳотамтойлик: “Дунё садолари”га сарфланаётган миллиардлар ва шубҳали шартномалар

    24 июл, 21:25

    “Россия аллақачон катта оғалик мақомини йўқотиб бўлди”. Украина уруши постсовет ҳудудида нималарни ўзгартирди?

    24 июл, 15:15

    Нилдан Фрот дарёсигача: махфийликдан тобора реалликка айланиб бораётган “Катта Исроил” концепцияси

    22 июл, 12:22
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    БМТ Фаластин давлати қурилишида ёрдам беришини маълум қилди

    Дунё | 27 июл, 18:30

    Австрияда 400 га яқин йўловчи қоронғи туннелда 6 соат қолиб кетди

    Дунё | 27 июл, 17:50

    “Реал Мадрид” 5 нафар футболчи бўйича таклифларни кўриб чиқишга тайёр

    Спорт | 27 июл, 17:46

    Таиланд ва Камбожа ўртасидаги тўқнашувлар Трамп воситачилигига қарамай давом этмоқда

    Дунё | 27 июл, 17:06

    Ўзбекистоннинг қайси ҳудудида ичимлик суви билан таъминланганлик даражаси энг пастлиги маълум қилинди

    Ўзбекистон | 27 июл, 16:38

    “Қўшни давлатлар билан алоқаларни мустаҳкамлаш лозим” — Эрон президенти 

    Дунё | 27 июл, 15:48

    Левандовски келажаги борасида гапирди

    Спорт | 27 июл, 15:25

    Ислом Махачев навбатдаги жанги санасини эълон қилди

    Спорт | 27 июл, 15:18
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.