Сўнгги бир кеча-кундузда юз берган коронавирус билан боғлиқ энг муҳим хабарлар — «Дарё» коронадайжестида.
Швеция бош эпидемиологи Андерс Тегнелл AstraZeneca вакцинаси нафақат тромбозга, балки қон кетишига ҳам олиб келиши мумкинлигини маълум қилди. Унинг сўзларига кўра, тромбоздан бошқа симптомлар ҳақида аллақачон бир нечта хабарлар келиб тушган. «Янги гуруҳ пайдо бўлди, уларда тромблардан ташқари, коагуляция тизимининг жиддий зарарланиши кузатилган», — деди Тегнелл.
Унинг айтишича, қон кетиши вакцинациядан кейин бир-икки ҳафта ўтиб кузатилади ва ҳозирча Европада беморларнинг 10-15 фоизидагина қайд этилган, Швециянинг ўзида эса бундай воқеалар юз бермаган. «Аммо бу анча жиддий иккиламчи таъсир, у ёшроқ одамлар орасида кузатилмоқда. Ҳозирча вакцина ва симптомлар ўртасидаги ўзаро боғлиқлик аниқланганича йўқ», — деди у.
Аввалроқ AstraZeneca Швеция—Британия компанияси вакцинасидан фойдаланиш ушбу вакцина «ватани» — Швецияда вақтинчалик тўхтатилган, унинг иккиламчи таъсирига ойдинлик киритиш кутилиши маълум қилинган эди.
Эслатиб ўтамиз, AstraZeneca вакцинаси билан эмлашлар бошлангандан сўнг вакцинани қабул қилганлар орасида касалхонага ётқизиш ва ўлим ҳолатлари кузатила бошлади. Ўлим ҳолатини ўрганган шифокорлар ушбу дори билан эмланганларда қон тромблари ҳосил бўлганини аниқлади.
Аввалроқ кўплаб Европа мамлакатлари AstraZeneca вакцинасидан фойдаланишни тўлиқ ёки қисман тўхтатгани ҳақида эълон қилган, хусусан, Германия, Франция, Италия, Испания, Словения, Португалия, Кипр, Нидерландия, Австрия, Дания, Эстония, Латвия, Литва, Болгария, Ирландия, Люксембург, Норвегия ва Исландия, шунингдек, Европадан ташқаридаги Индонезия, Конго, Таиланд ва Жанубий Африка мамлакатларида мазкур вакцинадан фойдаланиш тўхтатилган.
Шунингдек, Қирғизистон COVAX дастури доирасида мамлакатга коронавирусга қарши AstraZeneca вакцинанинг етказиб берилиши масаласини кўриб чиқишни тўхтатди.
Шундай воқеалар фонида Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) 2021 йил давомида COVID-19’га қарши янги авлод вакциналари пайдо бўлишини маълум қилди. Улар инъекция қилмасдан қўлланилади ва уларни хона ҳароратида сақлаш мумкин бўлади. ЖССТ етакчи олими Сумия Сваминатаннинг сўзларига кўра, 2021 йил охиригача коронавирусга қарши 6—8 та янги вакцина клиник синовлардан ва норматив текширувлардан ўтиши керак.
Айни пайтгача ЖССТ томонидан коронавирусга қарши 10 та вакцина маъқулланган. «Ўзимизда бор вакциналардан мамнунмиз. Аммо уларни янада яхшилаш мумкин. 2022 йилга яқин биз яхшиланган вакциналарни кўрамиз, деб ўйлайман», — деди Сваминатан.
Ҳозир оғизга томизиладиган ёки бурунга сепиладиган, шунингдек, пластир ёрдамида терига ёпиштириладиган вакциналар тадқиқ қилинмоқда. Бундай дорилар одамларнинг муайян гуруҳига, масалан, ҳомиладорларга кўпроқ мос тушади.
Айни пайтда одамларда синовдан ўтказилаётган номзод вакциналар сони 80 дан ошади, аммо уларнинг баъзилари клиник синовларнинг илк босқичларида турибди. Вакциналари аллақачон дунё бўйлаб қўлланилаётган компаниялар эса дориларнинг янгиланган версияларини ўрганишга киришган, улар вируснинг янги штаммларига қарши самарали бўлиши керак.
Францияда коронавирус пандемиясининг учинчи тўлқини бошланди, деб маълум қилди мамлакат бош вазири Жан Кастекс. «Франция ўзига хос учинчи тўлқинга кирди», — деди Кастекс. Унинг сўзларига кўра, ушбу босқич коронавируснинг «кўп сонли штаммлари билан тавсифланади».
Францияда бир неча ойлардан буён коронавирус инфекциясининг тарқалишини секинлаштиришга қаратилган қатъий чеклов чоралари амал қилмоқда. Шунга қарамай, сўнгги бир неча ҳафта давомида COVID-19 тарқалиш суръатлари мутахассисларда хавотир уйғотмоқда.
Париж минтақасидаги касалхоналарнинг интенсив даволаш бўлимларида 1152 нафар бемор коронавирус инфекцияси билан ётмоқда, бу 2020 йил кузида коронавируснинг иккинчи тўлқини даврида қайд этилган антирекорддан ҳам ошади.
Бутун пандемия даврида Францияда 4 миллиондан ортиқ одам коронавирусга чалинди, уларнинг 90 мингга яқини вафот этди.
Аввалроқ Франция ҳукумати Париж касалхоналарида жой қолмагани сабабли, у ердаги COVID-19’га чалинган беморларни мамлакатнинг бошқа шаҳарларига кўчириш қарори ҳақида эълон қилган эди.
Шунингдек, Францияда COVID-19’нинг янги штамми рўйхатга олинди. Лекин унинг юқумлилик ва хавфлилик даражаси юқорироқ эканлиги ҳақида ҳали маълумот йўқ. Бу штаммни оддий тестлар ёрдамида аниқлашнинг иложи йўқ — ушбу штаммни юқтирганларда касаллик аломатлари бўлган, лекин суртмалар салбий натижаларни кўрсатган. Ушбу турдаги вирусни юқтирганликни аниқлаш учун зардобли қон текшируви зарур бўлиши мумкин.
Буюк Британияда эса коронавируснинг Филиппинда тарқалган мутацияси аниқланди. Янги штаммни икки киши юқтириб олган, улардан бири яқинда чет элдан қайтиб келган, иккинчи ҳолат эса текширилмоқда.
The Guardian маълумотларига кўра, бир ҳафтача аввал 33 та ҳолатда аниқланган «филиппинча» штамм аввал маълум бўлган бир қанча мутацияларни, шу жумладан, «бразилияча» штаммни ҳам ўз ичига олади.
Британиялик экспертлар ҳозирча янги мутацияни қўшимча тадқиқ қилиш керак деб белгилади, аммо у вакциналарга унча таъсирчан бўлмаса ҳам, ҳозирча хавотир уйғотмаяпти.
Изоҳ (0)